Gençlik romanlarının okuma becerisine etkisi ve değerler aktarımı bakımından incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, gençlik romanlarının okunmasının okuma tutumuna, okuma stratejisi kullanımına, okuma hızına, okuduğunu anlamaya; değerlere verilen ağırlığa etkisini tespit etmek ve deneysel süreçte okuma malzemesi olarak kullanılan gençlik romanlarında aktarılan değerleri belirlemek amacıyla gerçekleştirmiştir.Çalışmada ön test-son test deney ve kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Veriler, nicel araştırma teknikleri kullanılarak toplanmış ve incelenmiştir. Bunun yanı sıra nitel araştırma tekniklerinden betimsel analiz de öğrenci ve öğretmenlerin yarı yapılandırılmış görüşme formlarına verdikleri cevapları analiz etmek ve okutulan gençlik romanlarını değerler bakımından incelemek için kullanılmıştır.Araştırma, 2010-2011 eğitim-öğretim yılının birinci döneminde, Kırşehir ili merkezinde yürütülmüştür. Deney grubu olarak Prof. Dr. İlhan Kılıçözlü Fen Lisesinden iki (17), (16); kontrol grubu olarak Kırşehir Anadolu Öğretmen Lisesinden bir onuncu sınıf (17), SBS puanları dikkate alınarak atanmıştır. Deney ve kontrol gruplarına ön test olarak okuma tutum ölçeği (OTÖ), Okuma Stratejisi Kullanımını Belirleme Ölçeği (OSKBÖ), İnsani Değerler Ölçeği (İDÖ), değerlere verilen önemi ve ağırlığı belirmeye dair formlar; öğrencilerin okuma hızlarını belirlemek için farklı tür metinler; ayrıca bu metinlere ilişkin başarı testleri uygulanmıştır. Deney gruplarına, 13 haftalık bir zaman diliminde 10 gençlik romanı okutulmuştur. Deneysel sürecin tamamlanmasının ardından aynı ölçekler, ön testte kullanılan metinlere eş değer metinler ve bu metinlere ilişkin başarı testleri son test olarak uygulanmıştır. Elde edilen verilerin incelenmesinde SPSS 15 ve Lisrel 8.80 yazılımları kullanılmıştır.Araştırma sonucunda deney gruplarının okumaya olan tutumlarının, okuma hızlarının ve okuduklarını anlama düzeylerinin olumlu ve anlamlı yönde arttığı belirlenmiştir. Ayrıca deney gruplarının değerlere verdiği önem sırasında ve ağırlıkta da değişmeler gözlenmiştir. Öbür taraftan okuma stratejilerinin kullanımında deney grupları lehine bir fark elde edilse de bu fark, anlamlı değildir ve deneysel sürecin deneklerin İnsani Değerler Ölçeğinden elde ettiği puanlarda da belirgin bir farka neden olmadığı belirlenmiştir.Bununla birlikte deneysel süreçte kullanılan gençlik romanları, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretimi Programında ortaya konulmuş değerler sınıflaması esas alınarak incelenmiştir. Romanlarda sevgi, dürüstlük, aile birliğine önem verme, bilimsellik ve hoşgörü değerlerinin işlenme sıklığının daha fazla olduğu; bağımsızlık, vatanseverlik, duyarlılık, barış, misafirperverlik ve estetik gibi değerlere daha az yer verildiği tespit edilmiştir.

This study has been done to determine the effects of reading juvenile fictions on reading attitude, use of reading strategies, reading speed, comprehension and significance given to the values and to determine the values transmitted in the juvenile fictions that were used as the reading materials during the experimental process.In the study itself, pretest-posttest design with both experimental and control groups was used. The data was gained and studied via quantitative research techniques. Besides, descriptive analysis, one of the qualitative research techniques, was also used to study the answers of teachers and students to the questions in a semi-structured questionnaire and to investigate the previously read juvenile fictions in terms of values.The process of research was carried out in the city of Kırşehir in the first semester of the 2010-2011 academic years. As the experimental group, two tenth grade classes (17), (16) from Prof. Dr. İlhan KILIÇÖZLÜ Science High School and as the control group one tenth grade class (17) from Kırşehir Anatolian Teacher Training High School were chosen considering their SBS (High School Placement Test) results. As pre-test for the experimental and control groups, Reading Attitude Scale (RAS), Determination of Reading Strategy Scale (DRSS), Humanistic Values Scale (HVS), forms to determine the significance given to the values, different kind of texts to determine the reading speed of students, and also achievement tests related to these texts were used. The experimental groups were made to read ten juvenile fictions in 13 weeks? time. After completing the experimental process, the same scales, similar texts to the ones in pre-test and the achievement tests related to these texts were used as post-test. To analyse the gained data, SPSS 15 and Lisrel 8.80 software were used.At the end of the research, it was seen that students? attitude toward reading, their reading speed and their level of comprehension has increased in a positive and meaningful way. Moreover, there are changes in the order of significance given to the values by the experimental groups. On the other hand, in use of reading strategies, although there is a difference in favour of the experimental groups, this difference is not noteworthy and this experimental process did not cause a remarkable difference in the points obtained in the Humanistic Values Scale.The juvenile fictions used in the experimental process were also examined according to the classification presented in Social Science Course Curriculum. In the fictions, it has been confirmed that love, honesty, unity of family, being scientific and tolerance are covered more often than the values such as independence, patriotism, sensitiveness, peace, hospitality and aesthetic.