Sürekli ışığın sıçanlarda parotis bezinin yapısına etkisi üzerine araştırmalar

Abstract

ÖZET Parotis bezi tükürük salgılayan üç büyük bezden biridir. Günlük tükürük miktarının büyük bölümünü karşılayan bu bezde tükürüğün belli ortamlarda farklı salgılandığı gözlenmiştir. Konuşan insanda konuşmayana göre gündüz gece karalığına göre tükürük salınımı artış göstermektedir. Farklı ortamlardan değişik şekilde etkilenen bu bez üzerinde sürekli ışık ve karanlık ortamın etkilerini araştırmak amacıyla planlanan bu çalışmada deneklerin bir grubu 50 gün süreyle sürekli ışığa, bir grubu aynı sürede sürekli karanlığa bırakıldı. Kontrol grubu ise aynı sürede günlük aydınlık karanlık periyodunda tutuldu. Bu deneklerden alman parotis bezi doku örnekleri elektron mikroskobik takibe alındı. Elde edilen bloklardan alınan yan ince kesitler toluidin mavisi ile boyanarak ışık mikroskobunda değerlendirilerek resimlendirildi. Işık ve karanlık uygulanan her iki gruptada salgılamanın tam olarak durdurulamadığını ve salgılama döngüsünün sürdüğü yargısına varıldı. 14

SUMMARY Parotis is one of the biggest three glands which secrete saliva. In this gland, secreting the highest amount of daily saliva, it is observed that in certain conditions the saliva is secreted in different amounts. There is an increase in secretion of saliva in talking people more than people who are not talking and in days more than in nights. The effects of continuous bright and darkness environments on this gland, which is effected in different ways from different conditions, are planned to search in this research. One of the groups of subjects is exposed to continuous light for 50 days, the other group is exposed to continuous darkness and the control group is exposed to daily darkness and light in the same period. The tissue examples which are taken from these subjects' Parotis glands persecuted with electron-microscope. Half-slim crosscuts which are taken from obtained blocks are fist, painted with toluidin blue next, evaluated in light-microscope and finally photographed. Secretion of saliva couldn't stopped exactly and it is decided that the rotation of saliva secretion continues in both light applied and darkness applied groups.