Marka kent oluşturmada sembol yapıların değerlendirilmesi ve bir uygulama

Abstract

Bu araştırmada, marka, marka imajı, marka kimliği, destinasyon markalaması, sembol, sembol yapılar, kent markalama, Türkiye ve dünyadaki sembol yapılar ve marka kentler konularına değinilmiştir. Marka olarak kentlerin olumlu bir imaja sahip olması gerekliliği ve marka kimliğini oluşturan elemenlerden biri olan kent sembollerinin kentin markalaşmasına etkisi araştırılmıştır.Dünyada marka kentler ve bu kentlerin tanınmış sembolleri bulunmaktadır. Türkiye 2023 Turizm Stratejik Planında dört il (İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya) `marka kent` kapsamına alınmış ve geliştirilmesi gerekliliği vurgulanmıştır. Çalışmanın temel veri kaynağını bu dört il oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, 2023 Turizm Stratejik Planında ?marka kentler oluşturulması? kapsamında yer alan İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya illeri sembol yapılarının tespit edilmesi ve bu yapıların kentin markalaşmasına etkilerinin belirlenmesidir. Bu amaca ulaşmakta yerel halk ve yerel turistlerin görüşleri dikkate alınmıştır.Araştırmada her bir il alt evren olarak kabul edilmiş ve her bir ilde yaşayan halk ilçe, mahalle ve sosyo-ekonomik durumlarına göre belirli ölçüde ayrılarak (tabakalanarak) tabakalı örnekleme yöntemiyle örneklem seçilme yoluna gidilmiştir. Diğer taraftan araştırma kapsamındaki illeri ziyaret eden yerli turistler kolayda örnekleme yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Anket formu üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm demografik özellikleri belirlemeye yönelik beş sorudan oluşmaktadır. İkinci bölümde beşli likert ölçeği kullanılmıştır. Katılımcılara sembol yapıların önemi ve marka kent oluşturma sürecine katkılarını belirlemeye yönelik sorular yöneltilmiştir. Üçüncü bölümde belirtilen dört ilde bulunan en önemli sembol yapıların belirlenmesine yönelik seçenekler sunulmuştur. İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya ve diğer kentlerde yerel halk üzerinde toplamda 1937 anket formu uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde araştırmann amacına uygun olarak frekans ve yüzde dağılım, aritmetik ortalama, standart sapma, t- testi, one - way anova, kullanılmıştır.Yapılan analizler sonucunda, sembol yapılar kentlerin marka oluşturma sürecinde olumlu etkisi bulunduğu ve katılımcıların sembol yapıları ziyaret etme eğiliminde oldukları tespit edilmiştir. Kentlerin tanıtımında sembol yapıların kullanılması gerekliliği, ancak tek başına yeterli olmadığı görülmuştur. Araştırma kapsamına alınan Ankara, Antalya, İstanbul, İzmir illerinin sembol yapıları tespit edilmiştir. İstanbul'un en önemli sembol yapısı Ayasofya Müzesi olduğu tespit edilmiş, ancak az farkla Topkapı Sarayı da ikinci önemli sembol yapı olarak görülmüştür. Ankara kentinin diğer sembol yapılara göre çok güçlü bir sembol yapısı bulunduğu tespit edilmiştir. Anıtkabir Ankara'nın en önemli sembol değeri taşıyan yapı kabul edilmiştir. İzmir Kenti'nin sembol yapısı Saat kulesi olarak tespit edilmiştir. Meryem Ana Evi onu takip eden ikinci önemli yapı olmuştur. Antalya kenti'nin en önemli sembol yapısı Aspendos Tiyatrosu olarak tespit edilmiştir.

In this paper, issues of brand, brand image, brand identity, destination branding, symbol, symbol buildings, city branding, symbol buildings in Turkey and all over the World and brand cities have been addressed. Neccesity of cities to have a positive image as brands and as one of the elements forming the brand identity, the effect of city symbols on city branding have been researched.There are many brand cities and well known symbols of them all over the World. In our country, four city of ours (İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya) have been taken into the scope of 2023 Tourism Strategic Plan and emphasis their need to be improved. These four cities comprises the main data source of this study. The aim of this study is to determine the symbol buildings of İstanbul, Ankara, İzmir and Antalya cities within the scope of 2023 Tourism Strategic Plan?s ?establishing brand cities? context and to specify the effects of these buildings on branding city. To achive this, the opinions of local residents and domestic tourists have been considered.In the research, each of the cities was accepted as subpopulation and stratified sampling method has been adopted by dividing the local residents of cities according to their county, quarter and socio-economic status. On the other hand, convenience sampling method has been applied to select the domestic tourists in the research cities. A questionnaire was used as a data collection tool. The questionnaire comprise of three parts. The first part has five questions to determine the demographic characteristics. On the second part, a five point likert scale has been used. The participants were exposed to the questions aiming the most important symbol buildings in four cities. From İstanbul, İzmir, Ankara, Antalya and other cities 1937 participants in total took part in the study. In the evaluation process, It is planned to use frequency and percentage distribution, aritmetic mean, standard deviation, t-tests, one-way anova in compliance with the purpose of the study.This analize shows that, symbol structures are positive effective on making cities as brands and participants have tendency on visit symbol structures. Symbol structures are nessesary to advertise cities but not enough. The symbol buildings of İstanbul, Ankara, İzmir and Antalya cities have been determined. Ayasofya Museum is the most important symbol structure of İstanbul, and with a slight difference, Tokkapı Palace has been the second important structure. Ankara has a strong symbol structure compared with other cities. Anıtkabir Mausoleum is the most important symbol structure in Ankara. İzmir's symbol structure is Clock Tower. House of the Virgin Mary has been the second important structure following. Aspendos Theatre has been established as the most important symbol structure of Antalya City.