Diasetilmorfin sentez yöntemlerinin ve morfin kaynaklarının gaz kromatografisi-kütle spektrofotometresi (GC-MS) yöntemi ile karşılaştırılması

Abstract

VI. Ö Z E T Bu çalışmada yasadışı eroin imalathanelerinde ele geçirilen Afganistan ve Pakistan kaynaklı baz morfinler ile Türkiye' deki yasal ekim alanlarında yetiştirilen haşhaşın Toprak Mahsûlleri Ofisi tarafından işlenmiş baz morfinleri üzerinde Çin kaynaklı asetik anhidrit kullanılarak 10 farklı eroin sentez yöntemi uygulanmıştır. Çalışmanın ilk aşamasında eroin sentez ürünleri kapiler kolonlu GC-MS sisteminde türevlendirilme yapılmadan analizlenmiştir. Elde edilen asetilasyon ürünlerinin sentez yöntemlerine göre değerlendirilmesi yapılarak yöntemler arası farklılıklar incelenmiştir. Farklı sentez yöntemlerinin ürünler üzerinde etkili oldukları ve bazı ayırdedici özellikleri taşıdıkları, bu özelliklerden morfin kaynaklarını karşılaştırmada kısmen de olsa yararlanılabileceği görülmüştür. Çalışmanın ikinci aşamasında sentez yöntemlerinden elde edilen ürünlerin 10 mg. eroine eşdeğer miktarları alınarak 0,5 M H2SO4 li ortamda toluen ekstraksiyonları yapılmış ve türevlendirme yapılmadan kapiler kolonlu GC-MS sisteminde analizlenerek asidik ortam yan ürünleri saptanmıştır. Belirlenen 68 adet bileşenin 38' I tanımlanabilmiştir. Bu yan ürünlerin sentez yöntemlerine göre dağılımları, bağıl miktarları ve ürün profilleri incelenerek sentez yöntemlerinin ve morfin kaynaklarının karşılaştırılması yapılmıştır. Belirlenen bileşenlerden bazılarının sentez yöntemi ve morfin kaynağına bağlı olarak dağılım gösterdikleri, bu bileşenlerin yöntem ve kaynak karşılaştırmasında etkili oldukları tespit edilmiştir. Bazı temel safsızlıkların analizlerdeki pik alanları esas alınarak yöntem ve kaynak karşılaştırmasında etkinlikleri incelenerek karşılaştırmalarda kriter olarak kullanılabilecekleri görülmüştür.

-102- SUMMARY In this study ten different methods have been applied to synthesize heroin from morphine base using Chinese originated acetic anhydride. Three differently originated morphine bases were used in the experiments. Two of morphin samples were illegal products of Aphganistan and Pakistan and the other was the legal product of Turkey provided from TMO. In the first part of study, the synthesis products were analysed directly via capillary column GC-MS. The differences between the methods were examined by considering the acetylation products obtained. It has been observed that, the different synthesis methods were effective on the products with selective properties and the origin of morphine, to an extent, can be estimated by using these properties. In the second part of the study, the products corresponding to 10 mg. heroin obtained from different synthesis methods, have been extracted with toluene in 0.5 M H2S04 medium. Then, they have been analysed using capillary column GC-MS system, without any derivatization. 38 of 68 side products have been identified. The origins of the morphines were compared by examining the distribution and the concentration of the side product and by the products profiles from different synthesis methods. It was concluded that the presence and the disribution of these products depend on the synthesis method and the origin of the morphine. It was also concluded that, the peak areas of the side products can be used as a criteria to the synthesis method and the determine origin of morphine.