Radyoterapi gören kanserli hastalara ait kan lenfositlerinde DNA hasarının comet assay tekniği ile araştırılması

Abstract

72 VII.ÖZET İyonize radyasyon elektromanyetik radyasyon (gama ve X ışını) ve partiküler radyasyondan (alfa.beta.elektron.pozitron.nötron ve proton) oluşmaktadır.Hücrelerde iyonize radyasyonun absorbsiyonu atomların iyonizasyonuna ve iyonların oluşumuna yol açmaktadır. İyonize radyasyonla oluşan serbest radikaller DNA üzerinde birtakım lezyonların oluşumuna yol açmaktadır12. Bunlar SSBÇTek Sarmal Kırılması), DSfî(Çift Sarmal Kırılması),DNA-DNA/DNA-Proteîn çapraz bağlanması ve purin purumidin bazları üzerine hasar şeklindedir ve oluşan bu lezyonlar mutasyonla sonuçlanabilmektedir.87 19 Hodgkin's Lenfoma ve Kemik Metastaz tanısı konulan kanser hastalarına farklı dozlarda (300x10 cGy-200x20 cGy) radyoterapi uygulanmaktadır.Bu hastalara radyoterapinin oluşturabileceği DNA hasarını araştırabilmek için son yıllarda gelişen, hassas, hızlı ve güvenilir bir teknik olan Comet Assay diğer adıyla Single Cell Gel Electrophoresis tekniği uygulanmıştır.^Teknik ilk kez Olive ve arkadaşları tarafından kurulmuş ve 1988 yılında Singh ve arkadaşları tarafından modifiye edilerek bugünkü halini almıştır.DNA tamir mekanizması, radyasyon biyolojisi.genetik73 toksikoloji.insan blyoizlemesi ve apoptosis çalışmalarında geniş olarak uygulanmaktadır66. Bu tekniğe göre hücreler değerlendirildiğinde Hodgkin's Lenfoma ve Kemik Metastaz kanseri tanısı konulan hastaların radyoterapi öncesi normal hücrelerinin ortalama değerleri (85.16+1.50) ile terapi sonrası ortalama normal hücreleri (33.89+5.40) karşılaştırıldığında son derece anlamlı bir sonuç elde edilmiştir.(P<0.0001) Radyoterapi öncesi ortalama streç hücre değerleri (10.00+ 1.14) ile radyoterapi sonrası ortalama streç hücre değerleri(45.36+4.45) anlamlı bir farklılık vermektedir. (P<0.0001)Aynı hastaların terapi öncesi ortalama migrasyonlu hücre değerleri (5.00+0.73) karşılaştırıldığında da oldukça anlamlıdır.Sonuç olarak bu tekniğe göre hücreler hasar yönünden (streçli ve migrasyonlu) değerlendirildiğinde kanser tanısı konmuş hastalar ile kontrol grubu arasında hastalığa bağlı olarak anlamlı bir farklılık vardır.Bu anlamlılık tedavi sonrasında daha da belirginleşmiş ve radyoterapi gören bireylerin hasarlanmamış hücre sayısında anlamlı bir düşüş kaydedilmiştir.

74 VIII.SUMMARY Ionizing radiation's comprise electromagnetic radiation, such as gamma and X rays and particulate or corpuscular radiation such as alpha particles, beta particles, electrons, positrons, neutrons and protons. Absorption of ionizing radiation in to cells leads to ionizing of atoms and formation of ions. Free radicals that forms from ionizing radiation causes various DNA lesions such as Single Strand Breaks(SSB), Double Strand Breaks(DSB), DNA-DNA interactions, DNA-protein crosslinks, damages purine/pyrimidine bases and these lesions leads to mutation. Usually various doses of radiotherapy between 300x10 and 200x20 cGy is applied to Hodgkin's Lymphoma and Bone Metastases Cancer patients. Single cell Gel Electrophoresis Technique, which is also called Comet Assay is applied to 19 patients. The technique has been introduced by Olive et al, and improved by Singh et al in 1988.The technique has wide applications (Radiation's biology, DNA-repair mechanism, genetic toxicology, human biomonitoring and apoptosis) with sensitive, rapid and reliable results. When the cells were evaluated by using this technique the mean undamaged cells of Hodgkin's Lymphoma and Bone Metastases cancer75 patients. (85.1 5± 1.50) before radiotherapy were extremely significant (P<0.0001) compared to their results after radiotherapy. Their mean stretched cells (10.00±1.45) gave significance (P<0.0001) compared to their mean stretched cells (41.37±4.46) after radiotherapy. Also comet formed cells of these patients before radiotherapy (5.00±0.73) were extremely significant (P<0.0001) as compared to their comet formed cells after radiotherapy (23.63+3.58). In conclusions, when the cells were evaluated according to their grade of damages there is a significant difference in the damaged cells (stretched and comet formed) patients and controls due to diagnosis. This significancy was more evident as drastic decrease in undamaged cells of patient after radiotherapy.