Böbrek transplantasyonu sonrasında siklosporin A kullanan bireylerde dişeti oluğu sıvısı interlökin 6 düzeylerinin belirlenmesi

Abstract

-99- OZET Siklosporin A (CsA) transplant cerrahisi sonrasında nakledilen organın reddini önlemedeki başarısı nedeniyle genel tıp alanında sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Nefrotoksisite, hepatotoksisite, hipertansiyon ve dişeti büyümeleri Siklosporin A'nın bilinen yan etkileridir. Bu ilacın kullanımına bağlı olarak Dişhekimliği alanında karşımıza çıkan en önemli yan etki olan dişeti büyümeleri olup, bu oluşumların patogenezi günümüzde henüz tam olarak aydınlatılmamıştır. Bu konuda yapılan çalışmalar sonucunda bağdokusu homeostazisinde meydana gelen kompleks etkileşimlerin bu olayın açıklanmasında önemli rol oynayacağı bildirilmektedir. Bilindiği gibi lnteriökin-6 (IL-6) hem bağdokusu homeostazisinde, hem de enflamatuar periodontal hastalıkların gelişiminde görev alan proenflamatuar bir sitokindir. Çalışmamızda Dişeti oluğu sıvısı (DOS) IL-6 düzeylerinde; CsA kullanımına bağlı olarak meydana gelen değişimlerin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmaya böbrek nakli sonrasında CsA kullanan ve dişeti büyümesi gelişen 19 birey (R), CsA kullanan ancak dişeti büyümesi gözlenmeyen 11 birey (NR), sistemik açıdan sağlıklı ve gingivitis tanısı konulan, kronik dişeti büyümesi gözlenen 1 1 birey (S) ve sistemik ve periodontal açıdan sağlıklı 1 1 birey (K) dahil edilmiştir. R ve S gruplarına Faz I tedavi ve gerekli olan durumlarda Faz I tedavi+gingivektomi operasyonları uygulanmıştır. Hastalardan tedavi öncesi ve sonrasında Pi, Gl, CD ve DBİ değerleri kaydedilmiş, DOS örnekleri toplanarak ELISA tekniği ile IL-6 düzeyleri açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçların istatistiksel analizi neticesinde CsA kullanan gruplara ait total DOS IL-6 miktarlarının sistemik açıdan sağlıklı olan bireylerden oluşan kontrol gruplarıyla karşılaştırılması sonucunda R grubunun S grubuna oranla (p <0.05). NR grubunun ise K grubuna oranla anlamlı düzeyde düşük olduğu tespit edildi (p <0.05). Gruplara ait DOS IL-6 konsantrasyonları incelendiğinde CsA kullanan grupların (R ve NR) sistemik açıdan sağlıklı kontrol gruplarına (S ve K) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük DOS IL-6 konsantrasyonuna sahip oldukları belirlendi (p <0.01). Tedavi öncesi ve sonrası R ve S gruplarında DOS IL-6 konsantrasyonu ve total IL-6 miktarlarında p <0.001 düzeyinde biyometrik olarak anlamlı bir azalma bulgulandı. R grubunda DOS örneklerinin alındığı 6 dişe ait Gl ortalamalar ile total IL-6 miktarı arasında p <0.001 oranında bir ilişki izlendi. DOS örneklerinin alındığı 6 dişe ait CD ortalamalarıyla p <0.01, Gl ortalamalarıyla ise p <0.001 seviyesinde bir korelasyon tespit edildi. S grubunda total IL-6 miktarı ile CD arasında p <0.001 düzeyinde bir ilişki delinendi. CD ortalamalarıyla DOS IL-6 konsantrasyonu arasında ise bu oran p <0.01 seviyesindeydi. DOS örneklerinin-99- OZET Siklosporin A (CsA) transplant cerrahisi sonrasında nakledilen organın reddini önlemedeki başarısı nedeniyle genel tıp alanında sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır. Nefrotoksisite, hepatotoksisite, hipertansiyon ve dişeti büyümeleri Siklosporin A'nın bilinen yan etkileridir. Bu ilacın kullanımına bağlı olarak Dişhekimliği alanında karşımıza çıkan en önemli yan etki olan dişeti büyümeleri olup, bu oluşumların patogenezi günümüzde henüz tam olarak aydınlatılmamıştır. Bu konuda yapılan çalışmalar sonucunda bağdokusu homeostazisinde meydana gelen kompleks etkileşimlerin bu olayın açıklanmasında önemli rol oynayacağı bildirilmektedir. Bilindiği gibi lnteriökin-6 (IL-6) hem bağdokusu homeostazisinde, hem de enflamatuar periodontal hastalıkların gelişiminde görev alan proenflamatuar bir sitokindir. Çalışmamızda Dişeti oluğu sıvısı (DOS) IL-6 düzeylerinde; CsA kullanımına bağlı olarak meydana gelen değişimlerin incelenmesi hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmaya böbrek nakli sonrasında CsA kullanan ve dişeti büyümesi gelişen 19 birey (R), CsA kullanan ancak dişeti büyümesi gözlenmeyen 11 birey (NR), sistemik açıdan sağlıklı ve gingivitis tanısı konulan, kronik dişeti büyümesi gözlenen 1 1 birey (S) ve sistemik ve periodontal açıdan sağlıklı 1 1 birey (K) dahil edilmiştir. R ve S gruplarına Faz I tedavi ve gerekli olan durumlarda Faz I tedavi+gingivektomi operasyonları uygulanmıştır. Hastalardan tedavi öncesi ve sonrasında Pi, Gl, CD ve DBİ değerleri kaydedilmiş, DOS örnekleri toplanarak ELISA tekniği ile IL-6 düzeyleri açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçların istatistiksel analizi neticesinde CsA kullanan gruplara ait total DOS IL-6 miktarlarının sistemik açıdan sağlıklı olan bireylerden oluşan kontrol gruplarıyla karşılaştırılması sonucunda R grubunun S grubuna oranla (p <0.05). NR grubunun ise K grubuna oranla anlamlı düzeyde düşük olduğu tespit edildi (p <0.05). Gruplara ait DOS IL-6 konsantrasyonları incelendiğinde CsA kullanan grupların (R ve NR) sistemik açıdan sağlıklı kontrol gruplarına (S ve K) göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük DOS IL-6 konsantrasyonuna sahip oldukları belirlendi (p <0.01). Tedavi öncesi ve sonrası R ve S gruplarında DOS IL-6 konsantrasyonu ve total IL-6 miktarlarında p <0.001 düzeyinde biyometrik olarak anlamlı bir azalma bulgulandı. R grubunda DOS örneklerinin alındığı 6 dişe ait Gl ortalamalar ile total IL-6 miktarı arasında p <0.001 oranında bir ilişki izlendi. DOS örneklerinin alındığı 6 dişe ait CD ortalamalarıyla p <0.01, Gl ortalamalarıyla ise p <0.001 seviyesinde bir korelasyon tespit edildi. S grubunda total IL-6 miktarı ile CD arasında p <0.001 düzeyinde bir ilişki delinendi. CD ortalamalarıyla DOS IL-6 konsantrasyonu arasında ise bu oran p <0.01 seviyesindeydi. DOS örneklerinin

-101- SUMMARY Cyclosporin A (CsA) is a potent immunosuppresive agent used to prevent graft rejection in organ transplantation. Nephrotoxicity, hepatotoxicity and gingival overgrowth are the main side effects of this drug. The pathogenesis of this unwanted effect which is the major problem in the field of Dental Medicine is still unclear. The essential feature of drug induced gingival overgrowth is an increase in the connective tissue matrix, thus drug-induced changes in connective tissue homeostasis is a topic which has been extensively researched. It has been known that lnterleukin-6 (IL-6) functions as a proinflammatory cytokine in the homeostasis of the connective tissue as well as the progression of the inflammatory periodontal diseases. The aim of this study is to investigate the changes in the GCF IL-6 levels in the function of CsA use. For this purpose 30 patients undergoing immunosuppresive therapy with CsA were divided into two groups, responders (R) (n=19) and non-responders (NR) (n=11). Systemically healthy 11 gingivitis patients with chronical inflammatory gingival overgrowth and systemically and periodontally healthy 1 1 patients were included to the study. R and S groups were treated by Phase I therapy and when needed, with Phase I therapy and gingivectomy. At the baseline and 12 weeks after the periodontal treatment PI, Gl, PD and GOI scores were recorded, gingival crevicular fluid (GCF) samples were collected and analysed for the detection of IL-6 levels with ELISA technique. The statistical analyses demonstrated that when total GCF IL-6 levels are compared between CsA with systemically healthy control groups, it has been found that group R was significant lower than the others (p <0,05) and in group NR it was significantly lower than group K (p <0,05)When the GCF IL-6 concentrations were evaluated, groups undergoing CsA threatment (R and NR) have significantly decreased levels (p <0,01)compared to their controls (S and C). In R and S the total amount of GCF IL-6 and its concentrations have been found statistically significantly decreased after the periodontal treatment (p <0,001).In group R, Gl of the sampled teeth have a statistically significant correlation (p <0,001) with the total amount of IL-6. The sampled teeth PD-102- (p <0,001) and Gi (p <0,001)scores also have significant correlation with the total amount of IL-6. In group S, significant correlation was found between total IL-6 levels and CD (p <0,001).This ratio was at p <0,01level between mean CD and GCF IL-6 concentrations. The correlation between the Gl values of sampled teeth and GCF IL-6 concentrations was found to be p <0,001.It has been concluded that in the pathogenesis of CsA induced gingival overgrowth, IL-6 plays an important role with its increasing level in tissue and decreasing level in GCF. We assume that further controlled studies are neccessary to evaluate gingival fibroblasts that belong to different subpopulations of R and NR groups and that produce IL-6, in order to understand of the effects of the unknown molecular qualities of the function of IL-6 in the pathogenesis of CsA induced gingival overgrowth.