İki ayrı fitness programının 30 yaş üstü bayanlarda vücut kompozisyonu ve bazı fizyolojik parametreler üzerindeki etkileri

Abstract

-69- ÖZET Anahtar Sözcük: Aerobik, anaerobik antrenman, ağırlıklı istasyon çalışması, vücut kompozisyonu, istirahat kan basıncı ve kalp atım sayısı Bu çalışmanın amacı; sekiz hafta süreyle uygulanan yalnız aerobik ve aerobikle birlikte yapılan ağırlıklı istasyon antrenman programının (anaerobik) 30 yaş üstü bayanlarda vücut komposizyonu ve bazı fizyolojik parametreleri üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Çalışmaya toplam 48 sağlıklı bayan gönüllü olarak katıldılar. Denekler tesadüfi olarak; kontrol (n=16), aerobik (n=16), ağırlıklı anaerobik+aerobik (n=16) grup olarak kategorilere ayrıldılar. Deneklerin fizyolojik parametreleri standardize edilmiş olan ve laboratuvar testleri ile belirlendi. Aerobik antrenman grubu sekiz hafta süresince, haftada 3 gün 40 dakika boyunca % 70-%80 KAS maks ile bisiklete bindiler. Ağırlıklı anaerobik+aerobik grup ise haftada 3 gün 10 aletten oluşan ağırlıklı istasyon çalışması (resistive circuit training) 10 maks tekrar prensibiyle orta tempoda, bir set, istasyonlar arası 15-30 saniye arası dinlenmeyle antrenman yaptı. Arkasından da 30 dakika yine %70-%80 KAS maks ile bisiklete bindiler. Kontrol grubuna hiçbir antrenman programı uygulanmadı. İstatistiksel analizler için paired t testi, Anova, Student-Newman-Keuls, Kruskal VVallis ve Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Deney gruplarının toplam vücut ağırlıkları anlamlı şekilde düşüş gösterdi (p<0.05). Bu düşüşler sırasıyla aerobik grupta %2.54, ağırlıklı anaerobik+aerobik grupta %2.88, kontrol grubunda ise %0.53 olarak belirlendi. Denek gruplarının vücut yağ ağırlığı (kg) ve yüzde (%) değerleri kontrol grubuna göre anlamlı seviyede düşüş göstermiştir (p<0.001). Vücut yağ ağırlık ve yüzdeleri sırasıyla, aerobik grupta 17.37 kg'dan 15.50 kg'a-70- (%11.27'iik bir düşüş) ve yağ yüzdesi %26.66'dan %24.39'a, ağırlıklı anaerobik+aerobik grupta 14.93 kg'dan 12.23 kg'a (%17.98'lik bir düşüş) ve yağ yüzdesi %24.69'dan %20.83'e düşmüştür. İki denek grup arasındaki düşüş değerlendirildiğinde vücut yağ ağırlık ve yüzdesi ağırlıklı anaerobik+aerobik grupta anlamlı derecede daha fazladır (p<0.001). Deney gruplarından aerobik grubun sekiz hafta sonrası yağsız vücut ağırlığı (kg) değerindeki düşüş anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Fakat ağırlıklı anaerobik+aerobik grubun yağsız vücut ağırlığındaki artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Bu artışın ağırlık çalışmasının kas yüzdesini arttırdığı yönünde bir yansıması olduğu düşünülmektedir. Çalışmanın sonucunda deney gruplarında istirahat kalp atım sayısında, sistolik ve diastolik kan basıncında anlamlı düşüşler gözlenmiştir (p<0.001). Gruplararası değerlendirme yapıldığında ise ağırlıklı anaerobik+aerobik grupta İKAS ve sistolik kan basıncında düşüş daha fazla olurken, diastolik kan basıncında iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05).

-71- SUMMARY The purpose of this study was to assess the effects of eight week aerobic and the combination of aerobic and anaerobic (resistive circuit training) training on body composition and some physiological parameters of over 30 years of women. A total of fourtyeight healthy women were voluntarily participated in this study. Subject were randomly categorized into three groups are control (n=16), aerobic (n=16) and anaerobic+aerobic (n=16) groups. Subjects physiological parameters were measured by using standardized field and laboratory tests. Subjects within aerobic training group cycled for 40 min, three times a week for eigth weeks at 70%-80% of their HR max. The anaerobic+aerobic training group performed 10 resistive circuit exercise with 10 repetetion max principles then they cycled for 30 min at 70%-80% of their heart rate max. Rest between stations was given for 15-30 second. Control group had no exercise program. Statistical analysis were done by using paired t test, Anova, Student-Newman-Keuls, Kruskal Wallis ve Mann-Whitney U tests. Total body weight of experimental groups were significantly decreased (p<0.05). These were orderly %2.54, %2.88, %0.53. In contrast to control group, body fat (kg) and its percentage (%) of experimental groups were significantly decreased (p<0.001). The increase of body fat in control group and its percentage of anaerobic+aerobic group was more significant than the aerobic group (p<0.001). In contrast to anaerobic+aerobic group, fat free mass (kg) and its percentage (%) of aerobic group was not significantly changed (p>0.05).-72- However, fat free mass and its percentage of anaerobic+aerobic group was significantly increased (p<0.05). This can be evaluated that this result was the reflection of weigth training. At the end of this study, resting heart rate, sistolic and diastolic blood pressures of all experimental groups were significantly decreased (p<0.001). Resting heart rate and sistolik blood pressure of anaerobic+aerobic group was more significantly decreased than aerobic group (p<0.001). When diastolic blood pressures of the experimental groups were compaired, there was not any significant differences found between each other (p>0.05).