Öğrencilerin matematik dersine ve matematik öğretmenine yönelik algılarının metaforlar yardımıyla belirlenmesi

Abstract

Araştırmada öğrencilerin genellikle başarmakta zorlandıkları bir ders olan matematik dersi ve matematik dersinin öğretilmesinde en önemli faktör olan matematik öğretmenine yönelik öğrenci algılarının metaforlar yardımıyla belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 eğitim-öğretim yılı Ankara ili merkez ilçelerine (Çankaya, Keçiören, Yenimahalle, Gölbaşı, Mamak) bağlı 10 farklı özel eğitim kurumunda(dershane) öğrenim gören 640 öğrenci oluşturmaktadır. 10 farklı eğitim kurumuna 640 sayısından fazla anket dağıtılmıştır. Ancak yapılan incelemeler sonucunda 640 kişi araştırmaya dâhil edilmiştir. 640 öğrenciden 344'ü 8. sınıf, 235'i 7. sınıf, 61'i 6. sınıf öğrencisi; 347'si kız, 293'ü erkek öğrencidir. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket formu kullanılmıştır. Kullanılan anket dört bölümden oluşmaktadır. 1. bölümde öğrencilerin kişisel bilgileriyle (okul, sınıf, cinsiyet, aylık gelir durumu vb.) ilgili sorular; 2. bölümde öğrencilerin matematik algılarını ölçmeye yönelik yedisi boşluk doldurma, biri açık uçlu olmak üzere sekiz adet soru; 3. bölümde öğrencilerin matematik öğretmenini algılayış şekli ile ilgili dördü boşluk doldurma, ikisi açık uçlu olmak üzere altı adet soru bulunmaktadır. 4. bölümde ise öğrencilerin matematik ve matematik öğretmeni denince akıllarına gelenleri çizmelerinin istendiği iki adet soru bulunmaktadır. 2. ve 3. bölümdeki açık uçlu sorular dışındaki sorular `Matematik ...dır; çünkü ...` şeklinde boşluk doldurma sorularıdır. Araştırmada toplanan veriler üzerinde nitel veri analizi yöntemi olarak içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmacı toplanan verilerin analizinde sırasıyla eleme ve kodlama, verilerin Excell programına girişi, ayıklama ve gruplama, nicel verilerin analizi aşamalarını takip etmiştir.Araştırmanın sonucunda matematik dersine yönelik algıların belirlenmesi ile ilgili her soruda oluşan gruplar `aşamalı bir ders olarak matematik`, `birçok konuyu içeren bir ders olarak matematik`, `kolay-eğlenceli bir ders olarak matematik`, `zekâ gerektiren bir ders olarak matematik` ve `zor-sıkıcı bir ders olarak matematik` temalarına aittir. Genel olarak en çok tercih edilen temanın ise `zor-sıkıcı bir ders olarak matematik` teması olarak görülmektedir. Matematik öğretmenine yönelik algıların belirlenmesiyle ilgili her soruda oluşan gruplar `iyi bir insan olarak matematik öğretmeni`, `kötü bir insan olarak matematik öğretmeni` ve `zeki bir insan olarak matematik öğretmeni` temalarına aittir. Öğrencilerin bu gruplardan daha çok `zeki bir insan olarak matematik öğretmeni` temasına odaklandıkları görülmektedir. Yapılan ki- kare sonuçlarına göre matematik ve matematik öğretmenini algılayış şeklinin sınıf düzeyi ve baba eğitim seviyesi artıkça olumsuzlaştığına dair sonuçlar elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Matematik, Matematik Öğretmeni, Metafor

The aim of this study is identify students' perceptions, about mathematics lesson which usually students have toruble succeding in, about the mathematics teachers, constitutina the most critical factor in mathematics education. The focus group of survey consists of 640 students from 10 distinct private educational intitutions, located in 5 districts (Çankaya, Keçiören, Yenimahalle, Gölbaşı, Mamak) of province Ankara; which is composed of 347 female, 293 male individuals, 61 of which is 6th, 235 is 7 and 44 is 8th grade students. The questionnaire from which was used to obtain data. The questionnaire of formed of foor sections, namely, 1 personel informantion (school name, grade level, gender, monthly income, etc.). 2) Eight questions devoted to evoluate the perception of mathematics subject,on of which is on open ended question. 3) Six questions regarding to evoluate the perception of mathematics teacher, two of which are open ended questions. 4) In the last section, the students are asked to draw two sketches to Express their toughts about both mathematics subject and mathematics teacher. The restrictire (i.e. which are not open ended) in the 2nd and 3nd sections are in the fill- in- the- blanks form such as `Mathematics is ... because...` . Content analysis is choosen as the qualitative data analysis method.The groups formed in consequence of content analysis of answers to questions devoted to mathematics subject correspond to `hierarchical-gradual subject`, `a subject contains many topics`, `easy and enjoyable subject`, `hard and boring subject` themes.Almost questions, the most preferred theme is `hard and boring subject` theme. The groups formed in consequence of content analysis of answers to questions regarding the mathematics teacher belong to `goal person`, `bad person`, `intelligant person` themes. The `intelligant person` theme is most outstandingly preferred one among others; whereas according to chi- square test results the perception of the mathematics and mathematics teacher emerge to be more negative as the grade level and students' father's educational status increases.Key Words: Mathematics, mathematics teacher, metaphor