İlkokullarda öğretilen okul şarkılarının öğrencilerin ses sınırlarına uygunluk durumları: Ankara ili örneği

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, ilkokul 3. sınıfta öğretilen şarkılara ilişin ses sınırlarının, sınıfı oluşturan bireylerin ses sınırlarına ne derece uygun olduğunun incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, uzman görüşleri aracılığıyla, özel okullarda ve devlet okullarında müzik dersini işleyen müzik ve sınıf öğretmenlerine yönelik olarak Öğretmen Görüşme Formu hazırlanmıştır. Bu formdan elde edilen veriler aracılığıyla, öğrencilerin ses sınırları ve öğretmenlerin şarkı öğretiminde aktarım kullanma durumları incelenmiştir. Görüşme yapılan öğretmenlerden, sınıflarına öğrettikleri şarkılardan 6 tanesini, oluşturulacak şarkı havuzuna önermeleri istenmiştir.Şarkı havuzunda yer alan ve öğretmenlerin büyük çoğunluğu tarafından önerilen ortak 8 şarkı belirlenmiştir. Değer (2012) tarafından geliştirilen Şarkı Sesinin Kullanımında Davranış Gelişimi Ölçeğinden yararlanılmış ve uzmanlar görüşleri alınarak Ortalama Ses Alanı Belirleme Formu oluşturulmuştur. Bu formdaki maddelerin, görüntülü kayıtları bilgisayar ortamında oyun haline getirilmiştir. Oyunlaştırılan görüntülü kayıt, 4 ilkokulda (2 devlet/2özel) öğrenim gören toplam 300 öğrenciye aynı koşullarda izletilmiş ve öğrencilerin yanıtlarının ses kayıtları alınmıştır. Yapılan ses kayıtları, çocuk sesi alanında çalışmalar yapmış olan 3 uzmana ayrı ayrı dinletilmiş ve değerlendirmeleri sağlanmıştır.Elde edilen sonuçlar frekans (f) ve yüzde (%) dağılım tablosuyla sayısal verilere dönüştürülmüş ve öğrencilerin şarkı söylerken kullandıkları ortalama ses sınırları belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin tonları/makamları kaynaklardan alınan şarkıları söylerken düşük bir başarı gösterdiği belirlenmiştir. Düşük başarının nedenleri arasında şarkıların başlangıç sesleri (eksen), şarkıların ses sınırları ve ortalama ses alanları (alt, orta ve üst ses alanlarında tekrarlar, ezgisel yığılmalar ve sıklık ve süreklilik), ezginin inici-çıkıcı özelliği (seyri), entonasyonu zorlaştıran aralıklar ve ritimsel yapısı sıralanmış ve daha verimli şarkı söyleme etkinliklerine yönelik çeşitli öneriler sıralanmıştır.

The main purpose of this research is to determine to what extent the vocal ranges of songs taught in third grade primary schools, are suitable to the vocal ranges of song voices of the individuals that generate the class. In accordance with this purpose, class teachers and music teachers who conduct music classes in both private and state schools have been contacted, and as a result, a common song repository have been created.The determined songs were brought together with the songs in Behavior Development Scale in Song Voice Usage which Değer (2012) used in his PhD thesis The Impact Of Usage Of Educational Play As An Approach At The Education Of Children Choirs On The Musical Fulfillment Of The Students, and as a result of expert opinions, Identification of Average Vocal Range Form was created. The form created was applied to 300 students who study in the third grade of selected schools, by turning it into a game in computer environment. Later, the recordings were evaluated under the expert supervision, and the average vocal ranges of students were reached, as well as the source tones/mode achievements of the chosen songs. The reason why this implementation was carried out in both state and private schools is to examine the achievements of children in songs, in terms of class teacher and the music teacher that conducts the lesson.The obtained results were turned into numeric data by means of frequency (f) and percentage (%) distribution table, and average song voice ranges were identified. The vocal ranges of the songs chosen from the song repository which was requested from the teachers in interview form were identified and compared with the average song voice ranges of students. The obtained results were tabulated and structured. According to the findings, it is determined that the students showed a low level of success against the songs whose tones/modes had been taken from sources. As the reasons of this underachievement, the melodic structure, vocal ranges, beginning sound and the difficult ranges that obstruct the intonation were deduced. Pursuant to the research results, for the attendance of all students to the singing activity, vocal ranges of students and for more productive singing activities, several suggestions to institutions that provide vocational music education, educational music composers, and to music teachers and class teachers in particular, are listed.