Türk televizyonlarında yayınlanan çizgi filmlerin ilköğretim çağı çocuklarının toplumsallaşma sürecine etkilerinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmada, Türk televizyonlarında yayınlanan çizgi filmlerin ilköğretim (4., 5. ve 6. sınıf öğrencileri) öğrencilerinin toplumsallaşma süreci üzerine etkilerinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Tez çalışması için betimleyici ve tanımlayıcı araştırma yöntemlerinden ?tarama modeli? uygulanmıştır. Geliştirilen ölçek ile derlenen verilerin değerlendirildiği araştırmada örneklem ?Küme Örneklemesi? yönteminin ?Basit Seçkisiz Örnekleme? türüyle belirlenmiştir.Ölçek uygulama çalışması, Ankara'daki 9 merkez ilçedeki ilköğretim okulları arasından rastlantısal olarak seçilen 18 okulda yapılmıştır. Ölçek geliştirmesinde; Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) kapsamında 572 kişi ile; Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kapsamında 350 kişi ile uygulama gerçekleştirilmiştir.Araştırma çerçevesinde veri elde etmek için ölçek 150 öğrenciye uygulanmıştır. Değişkenlerin nitelikleri değerlendirilerek t-testi, varyans analizi (anova), Kruskal Wallis H Testi ve Mann-Whitney U Testi yapılmıştır.Araştırmada, Televizyonda canlandırma film izleme saatleri arasında toplumsallaşma ölçek puanı açısından anlamlı bir farklılık görülmemiştir (p>0,05). Araştırmaya katılan çocukların sınıf düzeyleri arasında toplumsallaşma ölçeği puanı açısından anlamlı farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Araştırmaya katılan çocukların ivailelerinin gelir grupları arasında toplumsallaşma ölçeği puanı açısından anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Canlandırma filmlerin teknik özelliklerine ilişkin yürütülen çalışmada örneklemdeki 136 öğrenciye açık uçlu sorular yöneltilmiştir. Verilerin yorumlanmasında frekans (f) ve yüzde (%), değerleri hesaplanmıştır. Uygulama sonucunda ilköğretim öğrencilerinin izledikleri çizgi filmleri seçimlerinde yapımların grafik tasarıma ilişkin özelliklerinin etkili olduğu görülmüştür.Tez çalışmasında TV'de yayınlanan canlandırmaların yapımların ilköğretim öğrencilerinin toplumsallaşma sürecine kısmi etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Canlandırma, çizgi film, kitle iletişim, televizyon, toplumsallaşma, grafik eğitimi

The purpose of this work is analyzing the effects of animated cartoons to the socialization process of primary schools' students (4th, 5th and 6th grade) in Turkey. `Screening Model` which is one of the descriptive research methods was applied for the thesis. The research sample of the work which consists of the evaluation of the data gathered by the application of the developod scale was determined with `simple random sampling` type of `cluster sampling method`. The application of the study is carried out among fourth, fifth and sixth grade students of 18 randomly selected elementary schools situated in 9 central districts of Ankara Metropolitan Municipality. During the the scale development process, Exploratory Factor Analysis (EFA) carried out with 572 students and ConfirmatoryFactor Analysis (CFA) carried out with 350 students.To obtain the data within the framework of the research the scale was applied with 150 students. By the evaluation of the variables it is decided to use t-test, analysis of variance (ANOVA), Kruskal-Wallis H test and Mann-Whitney U tests.In the study, between the hours of animation viewing there were no significant differences in terms of socialization scale score (p>0.05). There were no significant difference between children's grade levels groups in terms of the scale score (p> 0.05). viThere was a significant difference between children's families' income groups in terms of the scale score (p<0.05). In the context of the work carried out on animation films' technical specifications; 136 students were questioned with open ended questions . In the phase of interpretation of the data gathered in relation to the sub-problems of the research frequency (f) and percentage (%) values were calculated. As a result of the application it was seen that the choosing process of the cartoons watched by elementary school students is affected with their graphic design related technical specialities. As a result of the research it is concluded that the animated cartoons on TV have a partial effect on elementary school students' socialization process. Keywords: Animation, animated cartoon, mass media, television, socialization, graphics trainin