Okul yöneticilerinin kullandıkları güç türleri ile öğretmenlerin yaşadıkları yıldırma, örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin kullandıkları güç türleri ile öğretmenlerin yaşadıkları örgütsel sinizm, yıldırma ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Bu araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Araştırmanın evrenini 2013-2014 eğitim öğretim yılında Düzce il merkezinde görev yapan 2002 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Düzce il merkezindeki üç eğitim bölgesinde ilk önce tabakalı örnekleme daha sonra ise basit seçkisiz örnekleme tekniği seçilen öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmada Güç Türleri Ölçeği, Örgütsel Sinizm Ölçeği, Olumsuz Davranış Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır.Araştırmada şu bulgulara ulaşılmıştır: Okul yöneticileri en çok bağlılık gücünü kullanmaktadırlar. En az ise zorlayıcı güç türünü kullanmaktadırlar. Öğretmenler örgütsel sinizmi en fazla davranışsal boyutta, yıldırmayı en fazla görev boyutunda yaşamaktadırlar. Öğretmenler, örgütsel bağlılığı ise en fazla içselleştirme boyutunda yaşamaktadırlar.Okul yöneticilerinin kullandıkları zorlayıcı güç türleri ile öğretmenlerin örgütsel sinizm yaşama düzeyleri arasında pozitif bir ilişki vardır. Ancak diğer güç türleri ile negatif bir ilişki vardır. Öğretmenlerin sinizm yaşama düzeyleri ile yıldırma davranışlarına maruz kalmaları arasında negatif yönlü bir değişme yaşandığı; okul yöneticilerinin kullandıkları örgütsel güç türü ile öğretmenlerin yıldırma yaşamaları arasında negatif; örgütsel sinizm ile örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü bir ilişkinin olduğu bulunmuştur.Sonuç olarak öğretmenlerin örgütsel sinizm düzeylerinin yükselmesi onların yıldırma yaşama düzeylerini de yükseltmektedir. Örgütsel sinizm düzeyi artan, yıldırmaya maruz kalan öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları da zayıflamaktadır.

The aim of this research is to determine the relationship between the levels of school principal's organizational power types and teachers' organizational cynicism, mobbing and organizational commitment. The research was based on the correlational search model and the population consisted of 2002 teachers working in public schools of Ministry of Education in Düzce. The sample of this research was selected by using firstly multi-sage sampling and then simple random sampling method. Organizational Power Scale, Organizational Cynicism Scale, Negative Acts Questionnaire and Organizational Commitment Scale were used during this research. The findings showed that school principals mostly exert commitment power in school administration, whereas they use coercive power is scarcely exerted. Teachers experience organizational cynicism mostly in behavioral dimension. It has also been detected that teachers mostly experience mobbing about their occupation. Teachers' organizational commitment level is also high in internalization dimension. There is positive correlation between coercive power and organizational cynicism. However there is negative correlation between other power types and organizational cynicism. There is a negative correlation between mobbing and organizational cynicism. There is a negative correlation between principals' coercive power and teachers' mobbing level. There is a positive correlation between organizational cynicism and organizational commitment.As a result of this study the more teachers' organizational cynicism level increases the more their mobbing level increases. Teachers who experience organizational cynicism and mobbing have a weak level of 6organizational commitment.