Tipografik hiyerarşinin algılanabilirlik üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmada ` Tipografik hiyerarşinin algılama üzerine etkisinin` ne olduğu ölçülmeye çalışılmıştır. Alt amaçlar doğrultusunda yazı karakteri, punto, bloklama şekilleri, renk, yazı karakterinin konumu, okuturluk ve okunurluk gibi alt amaçlara yer verilmiştir. Bu alt amaçlar doğrultusunda hazırlanan sorular uzman görüşüne sunulmuş uzman görüşü alındıktan sonra geliştirilen yedi soru kapsamında anket hazırlanmıştır. Anket çalışmasında hazırlanan sorular 19 Mayıs Üniversitesi Samsun Meslek Yüksekokulundaki grafik tasarım programı dışında yer alan 150 kişilik çalışma grubuna slayt eşliğinde büyütülerek sorulmuştur. Afiş çalışmalarının, tipografi düzenlemelerine etki eden faktörlerden yazı karakteri, punto, bloklama şekilleri, renk, yazı karakterinin konumu, okuturluk ve okunurluk hakkında sorulan sorulara yanıtlar alınmıştır. Ankete verilen yanıtlar ssps 21paket programa girilerek istatistikî veriler elde edilmiştir. Elde eden veriler tablolar halinde sıralanarak bulgular yorumlanmıştır. Elde edilen bulgulara dayanarak yapılan yorumların alan yazına ve afiş tasarım çalışmalarına katkı sağlaması düşünülmüştür. Araştırmanın içeriği üç bölümden oluşmaktadır. Tezin birinci kısmında; görsel iletişim, görsel iletişim tasarımı, tasarımların uygulama alanları ve görsel iletişimde afiş konusuna, ikinci kısımda, yazı karakteri, yazı ve zemin renginin okunurluğu-okuturluğu, punto büyüklüğü, yazının bloklanması ve yazının konumu hakkında genel tanımlamalara ve örneklere yer verilmiştir. Üçüncü kısım ise, tipografik afişlerde algılama ve bu algılamanın tipografik düzenlemelere göre seviyesi açıklanmıştır. Yapılan araştırmanın sonucunda alt amaçlar doğrultusunda afiş tasarımındaki tipografik hiyerarşinin algılamayı nasıl etkilediği görülmüştür. Yazı karakterlerinde serifsiz, bloklama türlerinde ise ortaya düzensiz bloklamaların algılamada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yazı karakterinin konumlandırılmasında ortada ve sağa dayalı konumlandırmalar, yazı karakterinde kıvrımsız, renklerde ise açık renklerin algılamayı kolaylaştırdığı sonucuna ulaşılmıştır. Tipografi düzenlemelerinin algı seviyelerindeki değişikliklerin ne denli etkili olduğuna dair anket sonuçları değerlendirilerek önerilerde bulunmuştur.Anahtar Kelimeler : Algı, görsel iletişimi, tipografi, tipografik hiyerarşi,

In this research,it has been tried to measure how typographic hierarchy in visual communication affect perception.In accordance with this purpose ,some inferior purposes were included like font type,type size,shapes of blocking,color,place of font types,readability and visibility.Questions that prepared in accordance with these inferior purposes,were presented to expert point of view and after then a questionairre was prepared in the extent of seven basic questions.The questions that prepared in the questionairre were presented in company with a slide show to a sample group of 150 people who were outside the graphic design programme in Samsun 19 Mayıs university vocotional high school.Because graphic design programme students got education in their own field it was considered that the answers they gave could decrease the objectivity.In poster works the answers were taken about font type.type size,shapes of blocking,color,place of font types readability and visibility that affect typographic regulation.From the answers given in the questionairre,statistics datas were optained by entering ssps 21 package programme.Datas were sorted in charts and findings were interpreted.It was considered that the comments based on these findings would contribute to the sources at that field and poster design works.The content of the research consists of three parts.In the first part of the thesis,communication,visual communication,visiual communication design,practising field of designs and poster in the visual communication were mentioned.In the second part ıt was located general definition and examples about font type,the readability and visibility of type and floor color,type size,blocking of type and place of type.In the third part perception of typographic posters and the level according to typographic arrangements were explained.As a result of the research,it was seen that these concepts like font type,type size,shapes of blocking,color,place of font type,readability and visibility dont affect the perception alone but affect the perception as a whole.We reached conclusion that using front types without serif and irregular blocking in the middle is effectice in perception.In the positioning of font types in the middle and bottomed on right side positioning,unswept font types and light colors facilitate perception.As a result of the questionairre it was seen that how effective the typographic arrangements were on perception and results were evaluated and advices weregiven.Key Words : Perception, visual communication, typographic hierarchy