Voleybolcularda müsabaka sırasındaki oyun hareketleri ve enerji tüketiminin belirlenerek, bazı antropometrik ve fizyolojik parametrelerle ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, üst düzey genç kız ve erkek voleybolcuların resmi voleybol oyun kuralları çerçevesinde gerçekleştirdikleri bir voleybol müsabakası sırasında enerji tüketimlerinin belirlenerek, antropometrik, fizyolojik ve kondisyonel parametrelerinin tespiti doğrultusunda fiziksel ve fizyolojik özellikleri ile olan ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya, lisanslı olarak voleybol oynayan ve düzenli antrenman yapan 24 kız (yaş: 16,17±0,64 yıl, boy uzunluğu: 175,88±5,50 cm, vücut ağırlığı: 66,16±8,91 kg, VKİ: 21,36±2,38 k/m2, VYY: %18,32±5,09) ve 24 erkek (yaş: 16,46±0,59 yıl, boy uzunluğu: 185,54±6,30 cm, vücut ağırlığı: 74,00±8,03 kg, VKİ: 21,45±1,87 k/m2, VYY: %8,49±4,29) voleybolcu gönüllü olarak katılmıştır. Araştırma kapsamında voleybolcuların; boy uzunluğu, vücut ağırlığı, VKİ, VYY, uzunluk ölçümleri, esneklik, dikey sıçrama, maks. VO2, anaerobik güç, KASİstirahat, 20 m Mekik Koşusu KASMaks., müsabaka sırasındaki; KAS, VO2, oyun süresi, enerji tüketimi, maks. KAS ve maks. VO2'nin yüzdelik karşılığına ait değerleri incelenmiştir. Verilerin analizi; Windows için SPSS 20,0 istatistik paket programında ortalama ve standart sapma hesaplanarak gerçekleştirilmiş, cinsiyetler (Bağımsız Örneklem t-Testi ile Mann Whitney U Testi) ile müsabakadaki setler arasında fark olup olmadığına bakılmış (Tekrarlı Ölçümler Varyans Analizi ile Friedman Testi), parametreler arasındaki korelasyonlar incelenmiş (Pearson Correlation testi ile Spearman's Rho testi) ve p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, kız ve erkek voleybolcuların müsabaka sırasındaki KAS (1. setteki KAS değerleri; kız voleybolcular 152,85±17,22 atım/dk, erkek voleybolcular 133,67±14,48 atım/dk, p<0,05) ve VO2 değerleri (1. setteki VO2 değerleri; kız voleybolcular 18,27±6,39 ml/kg/dk, erkek voleybolcular 13,25±3,46 ml/kg/dk, p<0,017) diğer setlere göre 1. sette istatistiksel olarak anlamlı düzeyde en yüksek değer olarak belirlenirken, oyun süresi (2. setteki oyun süresi değerleri; kız voleybolcular 20:26,15±04:56,73 dk p<0,05, erkek voleybolcular 14:15,22±03:31,01 dk) ile enerji tüketimi bakımından (2. setteki enerji tüketimi değerleri; kız voleybolcular 120,26±59,03 kcal p<0,017, erkek voleybolcular 64,92±25,15 kcal) kız ve erkek voleybolcuların diğer setlere göre en yüksek değeri ikinci sette tespit edilmiş ancak, erkek voleybolcuların hem oyun süresi (p>0,05) hem de enerji tüketimi (p>0,017) değerlerinin setler arasındaki farklılığı istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Bununla birlikte, müsabaka sırasında incelenen tüm parametrelerde (1 dk'daki enerji tüketimi hariç, p>0,05) kız voleybolcuların erkek voleybolculardan istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha yüksek değerlere sahip oldukları tespit edilmiştir (p<0,05). Ayrıca, hem kız hem de erkek voleybolcuların müsabaka sırasında verilen fizyolojik cevapları ile antropometrik ve fizyolojik özellikleri arasında (erkek voleybolcuların müsabaka sırasındaki ortalama VO2 değerleri ile istirahat KAS değerleri arasındaki ilişki hariç, r= 0,678, p<0,05) istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Bu doğrultuda, müsabaka sırasında belirlenen fizyolojik cevaplar (enerji tüketimi: kız 308,25±138,49 kcal, erkek 186,18±70,35 kcal; VO2: kız 17,27±5,69 ml/kg/dk, erkek 12,85±3,10 ml/kg/dk) ile voleybol oyununun düşük-orta yoğunlukta olduğu ve müsabaka sırasındaki fizyolojik cevapların sadece müsabaka koşullarında değerlendirilmesi gerektiği belirlenmiştir.

The purposes of this study were to determine the energy consumption of the elite young female and male volleyball players during a volleyball match and to investigate the relationship with the physical and physiological characteristics in accordance with the detection of anthropometric, physiological and conditional parameters. Regularly training 24 female (age: 16,17±0,64 years, height: 175,88±5,50 cm, body weight: 66,16±8,91 kg, BMI: 21,36±2,38 kg/m2, BF: 18,32±5,09%) and 24 male (age: 16,46±0,59 years, height: 185,54±6,30 cm, body weight: 74,00±8,03 kg, BMI: 21,45±1,87 kg/m2, BF: 8,49±4,29%) licensed volleyball players participated voluntarily in the study. Within the scope of this study; height, body weight, BMI, BF, length measurement, flexibility, vertical jump, max. VO2, anaerobic power, HRRest, 20 m Shuttle Run HRMax., during the competition; HR, VO2, game duration, energy consumption, maximum heart rate and maximal oxygen consumption values of the corresponding percentiles of volleyball players were investigated. The data were analysed by using the SPSS 20,0 statistical software package program for Windows to calculate the means and standard deviations, compare the differences between the genders (Mann-Whitney U Test with Independent Samples t-Test) and the sets of the competition (Friedman test with repeated measures analysis of variance), and to evaluate the correlations between parameters (Pearson Correlation test and Spearman's Rho test) where p<0.05 significance level was accepted. As a result of the study, female and male volleyball players during the competition had higher statistically significant different HR values in the 1st set; (152,85±17,22 beats/min for females and 133,67±14,48 beats/min for males, p<0,05) and VO2 values also in the 1st set (18,27±6,39 ml/kg/min for females and 13,25±3,46 ml/kg/min for males, p<0,017) than the other sets. When the female and male volleyball players' game duration values (in the 2nd set; 20:26,15±04:56,73 min for females, p<0,05, and 14:15,22±03:31,01 min for males) with regard to energy consumption values (in the 2nd set; 120,26±59,03 kcal for females, p<0,017, and 64,92±25,15 kcal for males) were compared between the sets, the highest values were found in the second set, however, the differences for both game duration (p>0,05) and energy consumption (p>0,017) values of the male volleyball players were not statistically significant between the sets. The results of all the investigated parameter values (except for the energy consumption in 1 min, p>0,05) of the female players had statistically significant higher values (p<0,05) than the male players during the competition. In addition, the relationship of both female and male players' physiological responses during the competition were not found statistically significant (p>0,05) with their anthropometric and physiological characteristics (except the relationship between the mean VO2 values during the competition and HRRest values of male players, r= 0,678, p<0,05). Therefore, the physiological responses determined during the volleyball competitions (energy consumption: 308,25±138,49 kcal for females, 186,18±70,35 kcal for males and VO2: 17,27±5,69 ml/kg/min for females, 12,85±3,10 ml/kg/min for males) were low-moderate intensity and the competition conditions should be taken into consideration when evaluating the physiological responses during a volleyball match.