Lomber disk hernisi nedeniyle ameliyat olan hastalarda bilgisayar destekli eğitimin etkinliğinin belirlenmesi

Abstract

Araştırma lomber disk hernisi nedeniyle ameliyat olan hastalara verilen bilgisayar destekli eğitimin bilgi düzeyi, anksiyete düzeyi, taburculuk sonrası yaşanan sorunlar ve fonksiyonel yetersizlik düzeyi üzerine etkisini belirlemek amacıyla ön test son test düzeninde randomize kontrollü girişimsel çalışma olarak yapılmıştır. Araştırmaya 31 deney, 31 kontrol olmak üzere toplam 62 hasta alınmıştır. Verilerin toplanmasında; Hasta Tanıtım Formu, Bilgi Değerlendirme Formu, Oswestry Özürlülük İndeksi, Durumluk-Sürekli Anksiyete Ölçeği, Taburculuk Sonrası Yaşanan Sorunları Belirleme Formu, Günlük Yaşam Aktiviteleri Değerlendirme Formu, Bel Fıtığı Hasta Eğitim Sitesi Değerlendirme Formu kullanılmıştır. Deney grubundaki hastalara bel fıtığı hasta eğitim sitesi üzerinden eğitim ve danışmanlık uygulanmıştır. Kontrol grubundaki hastalara ise içeriği bel fıtığı hasta eğitim sitesi ile birebir aynı olan eğitim kitapçığı verilmiştir. Soru formları ameliyat sonrası 15 gün, 1. ve 3. ayda tekrar uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik hesabı, ortalama, ortanca, Ki Kare, Fisher Exact, Friedman's Two way Anova, Bağımsız T Testi, Mann- Whitney U Testi, Wilcoxon Testi ve Repeated Measures Anova testleri kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, deney grubundaki hastaların ameliyat sonrası 15. gün, 1. ve 3. ayda bilgi puanlarının ve fonksiyonel kapasitelerinin kontrol grubuna göre daha yüksek olduğu ve daha az anksiyete yaşadıkları belirlenmiştir. Yapılan istatistiksel değerlendirmelerde, gruplar arasındaki farkın anlamlı olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Araştırmamızda lomber disk hernisi nedeniyle ameliyat olan hastalarda bilgisayar destekli eğitim uygulanan hastaların sadece eğitim kitapçığı verilerek takip edilen hastalara göre bilgi düzeylerinin daha yüksek olduğu, fonksiyonel kapasitelerinin daha fazla olduğu ve daha az anksiyete yaşadıkları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, lomber disk hernisi nedeniyle ameliyat olan hastalarda bilgisayar destekli eğitimin yaygınlaştırılması önerilmiştir.

The study was conducted as a randomized controlled intervention study in pretest-posttest design to determine the effects of computer-assisted education on the level of knowledge, level of anxiety, post-discharge problems and functional disability level of patients who have had surgery for lumbar herniated disc. The study was conducted with 62 patients, 31 of which were included in the experimental group and 31 in the control group. For data collection, the Patient Identification Form, Information Assessment Form, Oswestry Disability Index, State-Trait Anxiety Inventory, Post-Discharge Problem Determination Form, Daily Activities Assessment Form, and Assessment Form of Patient Education Site for Herniated Disc were used. Education and counseling were provided to the patients in the experimental group through the patient education site for herniated disc. An education booklet containing the same contents as the education site for herniated disc was given to the patients in the control group. The questionnaires were filled out again on the 15th day, 1 month and 3 months after the surgery. For evaluation of the data, percentile calculation, mean, median, Chi square, Fisher Exact, Friedman's Two-way ANOVA, Independent t-test, Mann-Whitney U Test, Wilcoxon Test and Repeated Measures ANOVA tests were used. According to the findings, it was observed that after 15 days, 1 month and 3 months, the patients in the experimental group's scores for knowledge and functional capacities were higher than the control group, and the experimental group experienced lower levels of anxiety. According to the statistical evaluations, the difference between the groups was determined to be significant (p <0.05). As a result of the study, it was determined that for patients having surgery for lumbar herniated disc, the patients who have received computer-assisted education had higher levels of knowledge, greater functional capacities and lower levels of anxiety compared to the patients who were followed-up with educational booklets. Considering the results of the study, we suggest more widespread use of computer-aided education with patients who have surgery for lumbar herniated disc.