Üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kaliteleri arasındaki ilişkinin incelenerek, çeşitli değişkenlerle karşılaştırılmasıdır. İlişkisel tarama modelindeki bu araştırmanın evrenini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Gazi Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversiteleri spor bilimleri ve diğer fakültelerde öğrenim gören 77,190 üniversite öğrencisi, örneklemini ise evrenden kolaylıkla bulunabilen örnekleme yöntemi ile belirlenmiş 658 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, son 7 gün içerisinde fiziksel aktivitede harcanan zamanı belirlemek amacıyla ''Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (IPAQ)'', son 2 hafta içerisindeki yaşam kalitelerini belirlemek üzere ise ''WHOQOL-BREF Yaşam Kalite Ölçeği'' kullanılmıştır. Elde edilen verilerin sonucunda güven aralığı a=95, hata miktarı ise 0.05 olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin fiziksel aktivite düzeyleri ile yaşam kalitesi ölçeğinin boyutları arasında birbiri ile pozitif yönde anlamlı düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Erkek öğrencilerin; düşük, orta ve yüksek fiziksel aktivite skorları kadın öğrencilere kıyasla anlamlı derecede yüksektir. Fiziksel aktivite skorlarının tamamı ve yaşam kalitesi ölçeğinin alt boyutlarında spor bilimi öğrencileri lehine anlamlı düzeyde ilişki saptanmıştır. Öğrencilerin BKİ değişkeni ile fiziksel aktivite düzeylerine ilişkin analiz neticesinde; düşük, yüksek ve toplam fiziksel aktivite skorlarında BKİ olarak zayıf kabul edilen öğrencilerin lehine anlamlı fark olduğu görülmekteyken; orta şiddetli fiziksel aktivite düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilememiştir. Öğrencilerin fiziksel aktivite düzeylerinin yaşam kaliteleri üzerindeki etkisine ilişkin yapısal eşitlik modellemesi sonucunda; öğrencilerin fiziksel aktivite skorlarının en çok etkili olduğu yaşam kalitesi alt boyutu; çevre alanıdır. Öğrencilerin fiziksel aktivite skorlarının en az etkili olduğu yaşam kalitesi alt boyutu ise; fiziksel alan olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım süreleri arttıkça yaşam kalite skorlarında da anlamlı düzeyde artış gözlemlenmektedir. Bu bağlamda düzenli fiziksel aktiveye katılımın; sağlığı geliştirme, hastalıklara karşı direnç sağlama ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen faktörlerle mücadele ederek kaliteli yaşam biçimi davranışları kazandırılması noktasında faydalı olabileceği düşünülmektedir.

The general purpose of this study is to examine the relationship between physical activity levels and life quality of university students and compare them with various variances. The population of this research in the relational survey model is consisted of 77,190 university students that study at Gazi University, Ankara University and Ankara Yıldırım Beyazıt Universities sports sciences and other faculties in 2018-2019 academic year and the sample is consisted of 658 students who are determined easily by sampling method. In order to determine the time spent in physical activity within the last 7 days, `International Physical Activity Questionnaire (IPAQ)` was used as the data collection tool and `WHOQOL-BREF Quality of Life Scale` was used to determine the life quality in the last 2 weeks. As a result, the reliability range was a = 95 and the error amount was calculated as 0.05. At the end of the research, it was determined that there was a significant positive relationship between the physical activity levels of the students and the dimensions of life quality scale. Male students' low, medium and high physical activity scores were significantly higher than female students. The physical activity scores and the life quality scale were significantly correlated with the sport science students. As a result of the analysis on the physical activity levels of the students with BMI variable; While low, high and total physical activity scores were found as weak in BMI, it was observed that there was a significant difference in favor of the students. There was not a statistically significant difference found in the average difficulty level of physical activity. As a result of structural equation modeling of the effect of physical activity levels on quality of life of students; environmental area is the most effective physical activity score of students in the life quality sub dimension. The physcical area is the least effective for students' physical activity scores in life quality sub dimension. Consequently, there is a significant increase seen in life quality scores as the duration of participation of university students in physical activities increases. In this context, it is thought that participation in regular physical activity; may be beneficial to enhance the life quality style behaviors by developing health, resistance against diseases and struggling with factors affecting life quality negatively.