Viyolonsel eğitiminde aksak usûllü eserlerin seslendirilmesine yönelik uygulamaların öğrenci performansına etkisi

Abstract

Bu çalışmada, Eğitim Fakültelerinin Güzel Sanatlar Eğitimi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı viyolonsel eğitiminde aksak usûllü Türk halk müziği kaynaklarının (eser veya etüt) kullanım durumlarını ortaya koymak ve viyolonsel için düzenlenmiş aksak usûllü türkülerin seslendirilmesine yönelik verilen eğitimin, öğrencilerin teknik, müzikal ve genel seslendirme performansına olan etkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel ve nicel yöntemlerin kullanıldığı karma model tercih edilmiştir. Bu doğrultuda hem nitel hem nicel yöntemlerden yararlanılmış ve nicel yöntemin daha baskın olduğu, nitel yöntemin ise daha çok nicel verileri desteklediği bir yapı tasarlanmıştır. İki basamakta gerçekleşen çalışmanın birinci basamağında, konunun temellendirilmesi için `durum çalışması deseni` kullanılmış ve bu basamaktaki araştırmanın çalışma grubunu, müzik eğitimi anabilim dalı viyolonsel eğitimi alanında görev yapan ve araştırmaya gönüllü olarak katılan 13 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Bu öğretim elemanlarına yarı yapılandırılmış görüşme formu uygulanarak konuya ilişkin görüşlerine başvurulmuştur. Araştırmanın ikinci basamağında, nicel yöntem dahilinde deneysel işlem gerçekleştirilmiş ve deneysel işlemde öntest-sontest kontrol gruplu seçkisiz desenden yararlanılmıştır. Nicel araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 öğretim yılı Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Müzik Eğitimi Anabilim Dalında öğrenim gören toplam 10 viyolonsel öğrencisi oluşturmaktadır. Deneysel çalışmada deney grubuna 8 haftalık bir eğitim programı uygulanırken kontrol grubu rutin derslerine devam etmişlerdir. Deneysel çalışma sonunda deney ve kontrol grubunun öntest-sontest puan ortalamaları alınarak performans gelişim düzeyleri ölçülmüştür. Ayrıca deneysel çalışmada aksak usûllü türkülerin seslendirilmesine yönelik verilen eğitimin değerlendirilmesine ilişkin deney grubu öğrencilerinin görüşlerine başvurulmuştur. Çalışmanın nitel bölümünde, öğretim elemanları ve öğrenciler ile yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş ve bu veriler belli temalar altında tablolaştırılarak betimlenmeye çalışılmıştır. Nicel bölüme ilişkin veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen derecelendirilmiş puanlama anahtarı ölçeği ile üç alan uzmanı değerlendirmeleri sonucunda toplanmış ve verilerin analizinde SPSS 17.0 programından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, viyolonsel eğitiminde kullanılan aksak usûllü Türk halk müziği kaynaklarının (eser veya etüt) sayısal olarak yetersiz olduğu, kısıtlı sayıda olan mevcut repertuarın öğrencilerin seviyelerine uygun olmadığı ve bu kaynakların sayısının artırılması gerektiği anlaşılmaktadır. Deneysel çalışma sürecinde deney grubuna verilen eğitimin öğrencilerinin aksak usûllü türküleri teknik, müzikal ve genel boyutta seslendirme performansını anlamlı düzeyde artırdığı görülmüş olup, ayrıca deney grubu öğrencilerinin görüşleri doğrultusunda, deneysel işlemin öğrencilerin çoğunluğunda aksak usûllü türküleri seslendirmeye yönelik motivasyon artışı sağladığı, müzikaliteyi geliştirdiği, teknik gelişime olumlu katkılar sağladığı ve teknik katkılarının sırasıyla pozisyon geçişi, temiz ses basma, yay hakimiyeti olduğu yönünde sonuçlara da ulaşılmıştır.

In this study, it is aimed to reveal the utilization of syncopated-style Turkish folk music sources (work or etude) in violoncello education which is given within the scope of Fine Arts Education in Faculties of Education Department of Music Education and to determine the effects of education aimed at vocalization of syncopated-style folk songs arranged for violoncello on the technical, musical and general vocalization performance of students. According to the purpose of the study, mixed method which is among research methods was used in the study. Accordingly, both qualitative and quantitative methods were used and a structure where the quantitative method was more dominant and the qualitative method mainly supported the quantitative data was designed. In the first stage of the study which was performed in two stages, `case study design` was used for grounding the subject and the study group of this stage consisted of 13 instructors from the department of music education area of violoncello education, who participated in the study voluntarily. Semi-structured interview form was applied to these instructors and their opinions about the subject were asked. In the second stage of the study, an experimental procedure was performed within the scope of the quantitative method using a random design with pretest-posttest control group. The study group of the quantitative study consisted of a total of 10 violoncello students receiving education in Gazi University Faculty of Education Department of Fine Arts Education Department of Music Education in the school year of 2017-2018. In the experimental study, while the experimental group received an 8-week curriculum, the control group continued their routine lessons. At the end of the experimental study, the pretest-posttest score averages of the experimental and control group were received and their performance development levels were measured. In the experimental study, opinions of the experimental group students were also asked to evaluate the education provided concerning the vocalization of syncopated-style folk songs. In the qualitative section of the study, the data acquired as a result of interviews which were implemented with instructors and their students were subjected to content analysis and it was tried to describe these data under certain themes in tables. On the other hand, the data of the quantitative section were collected with grading key scale developed by researcher as a result of the evaluations of three domain experts and the data were analyzed using the SPSS 17.0 software. As a result of the findings acquired, it was seen that syncopated-style Turkish folk music sources (work or etude) used in violoncello education are inadequete in number and the present repertoire which has a limited number is not appropriate for students' levels and it is necessary to increase the number of these sources. It was also seen that the education provided to the experimental group in the experimental study process significantly increased the performance of students to vocalize syncopated-style folk songs technically, musically and generally. In addition, according to the views of the experimental group students, it was concluded that the experimental procedure increased the motivation of majority of students to vocalize syncopated-style folk songs, improved musicality, made positive contributions to the technical development and made technical contributions respectively such as position transition, clean voice and string control.