Ortaokul Türkçe ders kitaplarının çocuğa görelik unsurları açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, 2017 Türkçe dersi öğretim programına göre hazırlanan MEB yayınları ortaokul 5.6.8.sınıf Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin çocuğa göreliği, metin türlerinin programa uygunluğu ve ders kitaplarına tercih edilen yazarların/şairlerin çocuk edebiyatçısı olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, betimsel yöntemlerden analitik düşünceyi esas alan doküman analizi model olarak kullanılmıştır. Metin türleri öncelikle edebi metinler, öğretici metinler ve şiir olarak sınıflandırılmıştır. İçerik değerlendirmesinde kullanılan ölçütlerden hareketle, dil anlatım, tema, ileti, kahramanlar ve çevre ögelerine yönelik kontrol ölçekleri oluşturulmuştur. Sınıflandırılan bu metinler oluşturulan kontrol listelerindeki ölçekler doğrultusunda, dil ve anlatım özellikleri, izleği, iletisi, kahramanları ve çevre ilkeleri açısından değerlendirilmiştir. Metinlerin, dil ve anlatım özellikleri ile karakter bakımından ait olduğu sınıf düzeyinin üstünde olduğu; konu, izlek ve iletinin ise birbiriyle uyumlu olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ders kitaplarında türlerin, programda belirtilen dengeli dağılıma göre yer almadığı, metinleri seçilen yazarların/şairlerin, kitabı hazırlayanların önceliğine ve tema başlıklarına göre tercih edildiği saptanmıştır.

This study, intented to be determined texts child relativisim, genres of thetextappropriateprogrammeandpreferredauthorstotextbookswhether he/she is a child literary MEB publishing5.6,8.th year Turkısh Course Books prepared according to the 2017 Turkısh teaching program. İnitially, genres of the text were classified as literary, poetry and didactic texts. Based on criteria used in content evaluation control scales were developed language and expression, themes, message, character and social and natural environment elements. Classified this texts, created checklist in line with scales were eveluated in terms of their language and expression, their themes, their message, their characters and social and natural environment. Texts, language and exspression and character with regard to well above the child's level, subject, theme and message were found to be compatible with each other. As a result of research findings it was determined, species in textbooks are not included in the balanced distribution specified in the program, the authors of these elected texts thepriority of the authors and preferred by theme titles.