Kanser tedavisinde oral antikanser ilaç kullanan hastalar için geliştirilen mobil uygulamanın ilaç uyumu ve semptomlar üzerine etkisi

Abstract

Araştırma, kanser tedavisinde oral antikanser ilaç kullanan hastalar için geliştirilen mobil uygulamanın (OKTED) ilaç uyumu ve semptomlar üzerine etkisini belirlemek amacı ile yapılmıştır. Randomize kontrollü tasarımla yapılan araştırmanın örneklemini iki farklı üniversite hastanesinin onkoloji polikliniğine başvuran 98 hasta oluşturmuştur. Araştırma 77 hasta (38 müdahale ve 39 kontrol) ile tamamlanmıştır. Verilerin toplanmasında Hasta Tanıtım Formu, Oral Kemoterapi Uyum Ölçeği (OKUÖ) ve Memorial Semptom Değerlendirme Ölçeği (MSDÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizinde ki-kare, bağımsız gruplarda t testi ve doğrusal karma etki modeli kullanılmıştır. Müdahale grubundaki hastalar mobil uygulama ile 6 ay boyunca takip edilmiştir. Mobil uygulama; oral antikanser ilaca yönelik bilgiler, semptoma özgü öneriler ve kullanıcıyla etkileşim sağlayan soru-cevap modülünden oluşmuştur. Müdahale ve kontrol grubu arasında OKUÖ ön test ortalama puanları arasında fark olmadığı (p>0,05), 1., 3. ve 6. ay ölçümlerde müdahale grubunun OKUÖ ortalama puanının yükseldiği belirlenmiştir (p<0,05). Müdahale ve kontrol grubu arasında MSDÖ ölçüm ortalama puanları arasında fark olmadığı (p>0,05), 3. ve 6. ay izleminde müdahale grubunun MSDÖ ortalama puanında azalma olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Araştırma sonucunda, mobil uygulamanın semptom yönetiminde ve tedaviye uyumu arttırmada etkili olduğu belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda, oral antikanser ilaç kullanan hastalarda mobil uygulamanın tedaviye uyum ve semptom yönetiminin arttırılmasında kullanılması önerilmektedir.

The aim of this study was to determine the effect of mobile application on adherence and symptom management in patients prescribed oral anticancer agents. This randomized controlled study consisted of 98 patients admitted to two different university hospitals' oncology outpatient clinic. The study was completed with 77 subjects (38 experimental and 39 control). Data were collected through patient information form, Oral Chemotherapy Adherence Scale (OCAS), and Memorial Symptom Assessment Scale (MSAS). Chi-square, t-test in independent groups and linear mixed effects model were used for data analysis. Patients were followed 6 months. Mobile application had three modules. These are oral anticancer drugs information, symptom-specific recommendations and question-answer modules. There was no difference between the intervention and control groups in terms of mean OCAS scores of the first measurement (p>0,05), and the OCAS mean scores of the intervention group increased in the 1st, 3rd and 6th month measurements (p<0,05). There was no difference between the intervention and control groups between the first measurement scores of the MSAS (p>0,05). MSAS mean scores of the intervention group decreased in the 3rd and 6th month measurements (p<0,05). Mobile application was effective on symptom management and increasing medication adherence. In parallel with the study results, a smartphone mobile app to improve adherence and symptom management may be suggested for patients with certain risk factors.