Ankara`da hizmet veren diş hekimlerinin bifosfonat, denosumab ve benzer yan etkilere sahip ilaçları kullanan hastalara yaklaşımı

Abstract

Bifosfonat, denosumab ve benzer yan etkilere sahip ilaçların osteoporoz, kanser ile ilişkili kemik metastazları ve Paget hastalığı gibi kemik ile ilişkili hastalıklarda kullanımının artması hekimlerin çenelerde ortaya çıkan osteonekroz (Medication-Related Osteonecrosis of the Jaw, MRONJ) tablosu ile sıkça karşılaşmalarına neden olmaktadır. Bu durum özellikle söz konusu ilaçları reçete eden tıp hekimlerinin ve diş hekimlerinin ilaçların kullanım alanları, etki mekanizmaları, ortaya çıkabilecek komplikasyonları konusunda gerekli bilgi ve donanımına sahip olmalarını gerektirmektedir. Bu çalışmanın amacı Ankara'da hizmet veren Ankara Diş Hekimleri Odası'na kayıtlı ve Ankara'daki diş hekimliği fakülteleri'nde görevli diş hekimlerinin MRONJ ile ilgili bilgi düzeylerini ve yaklaşımlarını değerlendirmektir. Bu anket çalışması web-tabanlı anket ve akademisyenlere uygulanan yüz yüze görüşme metodu ile yapılmıştır. Bir aylık süre içerisinde 130 kişi web-tabanlı ankete, 173 kişi ise yüz yüze görüşülerek ankete katılmıştır. Yapılan anketler istatistiksel olarak değerlendirildiğinde bifosfonat, denosumab ve benzer yan etkilere sahip ilaçların osteonekroza sebep olabileceğinin farkındalığının %94,1 (285 kişi) oranında olmasına ve osteonekrozun en sık hangi çenede görüldüğü sorusuna %74 oranında doğru cevap verilmesine rağmen bu tür ilaçların kullanım endikasyonlarında doğru cevap oranının %6,6'yı geçmediği görülmüştür. Osteonekrozun teşhisi konusunda %25 olan doğru cevap oranının bu tür ilaçları kullanan hastalara risk oluşturacak tedavi yaklaşımlarının bilinirliğinde %7,9'a düştüğü görülmüştür. Ankara'da hizmet veren bir grup diş hekiminin katılımıyla gerçekleştirilen bu anket çalışmasının sonuçları değerlendirildiğinde, hem diş hekimliği eğitimi sırasında, hem mezuniyet sonrası sürekli eğitim yapılarak diş hekimlerinin MRONJ konusunda bilgi düzeylerinin arttırılmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Increasing usage of bisphosphonates, denosumab and other drugs with similar side effects which are prescribed for osteoporosis, cancer-related metastases and bone related diseases like Paget disease cause MRONJ (Medication-Related Osteonecrosis of the Jaw) cases to be encountered more frequently. Medical doctors whom prescribe these drugs and dentists have to have full knowledge about the areas of usage indications, mechanisms of action and complications that make caused by these drugs. The aim of this study is to assess dentists who are members of the Ankara Dental Association or work at academia in Ankara on whether they have an idea about how they approach patients with MRONJ. This study was splitted up into two sections which were, web-based survey and face to face interview method on dentists. In a one month period 130 subjects joined to the web-based questionnaire and 173 subjects were interviewed. Despite the fact that, 94.1% (285 subjects) know that bisphosphonates, denosumab and other drugs with similar side effects may cause osteonecrosis of the jaws and 74% appropriately answered question of `which jaw is more likely to be affected by osteonecrosis of the jaw`; only 6.6% correctly answered questions about the indications of such drugs. 25% appropriately answered questions about diagnosis of MRONJ. Only 7.9% knew all the dental treatments which could put the patient at the risk of MRONJ. After evaulation of the results acquired from this survey applied to a group of dentists in Ankara, it is concluded that the standard of knowledge has to be increased among dentists by continuing education during both prior to and after graduation from dentistry faculties.