Öğretmenlerin örgütsel adalet algısı ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki( İstanbul ili Kağıthane ilçesi örneği)

Abstract

`Bilgi çağı` olarak adlandırılan çağımızda, kuşkusuz bilgi en önemli üretim faktörüdür. Bu durum, bilginin üretimini ve kullanımını gerçekeştiren insanın, günümüz örgütleri açısından önemini ve değerini oldukça yükseltmiştir. Günümüzde işletmelerin en önemli hedeflerinden bir tanesi çalışanlarına daha iyi bir çalışma ortamının sunulması ve dolayısı ile bağlı bulunduğu örgüt hakkında olumlu tutum ve algılar oluşturmasını sağlamaktır. Bu gelişmelerin paralelinde örgütsel davranış literatüründe yer alan kavramlardan olan örgütsel adalet ve tükenmişlik ön plana çıkmaktadır. Örgütsel adalet kısaca örgütteki adaletin çalışan tarafından algılanması/sezgisini ifade ederken; tükenmişlik insan odaklı çalışan yani `insan işi` yapan bireylerde gözlemlenen duygusal manada kendini tükenmiş hissetme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı duygusunda azalma şeklinde ortaya çıkan sendromdur. İstanbul İli Kağıthane İlçesi Ortaokulları üzerinde yürütülen bu çalışmada, örgütsel adalet ile tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemini İstanbul İli Kağıthane İlçesi'nde görevli 292 ortaokul öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma grubundan verilerin toplanması amacıyla Demografik Enformasyon, Örgütsal Adalet Değerlendirme Envanteri ve Maslach Tükenmişlik Envanteri kullanılmıştır. Toplanan datalar, IBM SPSS 22 programında Frekans dağılımı, Spearman korelasyon analizi, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis analizleri kullanılarak test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, örgütsel adalet algısı ile tükenmişlik arasında anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, örgütsel adalet algısının yaş, öğretmenliğe esas öğrenim durumuna göre; tükenmişlik düzeyinin ise cinsiyet, meslekteki toplam hizmet süresi ve öğretmenliğe esas öğrenim durumun göre farklılık gösterdiği görülmüştür.Anahtar Kelimeler: Örgütsel Adalet, Tükenmişlik, Eğitim Örgütleri, Öğretmenler.

In `Information Era` which is the name of modern days, information is absolutely the most important production factor. This condition has slightly improved the importance of human, who produces and uses the information, for today's organizations. One of the most important aim of today's organizations is to present a better working conditions to employees and to make them to have better perceptions and attitudes about their organizations. Correspondingly, organizationa justice and bornout become important among the organizational behavior literature. While organizational justice briefly expresses the perceptions of justice in an organization; burnout is a syndrome of feeling emotionally exhausted, depersonalization and reduced feelings of personal accomplishment that generally occurs among the individuals who do `people work`.This study that is performed among İstanbul Kağıthane Secondary School teachers to to examine the relation between organizational justice and burnout. The sample of the study consists of 292 teachers who works in İstanbul, Kağıthane. Demographic information, Organizational Justice Questionnaire and Maslach Burnout Inventory is used to get datas from the sample. Collected datas are tested by using Frequency distribution, Spearman correlation analysis, Mann- Whitney U and Kruskal Wallis analysis with the assistance of SPSS 22 program. Survey results exposed a significant relation between organizational justice perception and burnout. Besides, tehe survey exposed that teachers' burnout levels vary according to age and educational background while teachers' burnout levels vary according to gender, service time and educational background. Keywords: Organizational justice, burnout, education organizations, teachers.