Öğretmen algıları açısından ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutumları üzerine bir araştırma (İstanbul ili Ataşehir ilçesi örneği)

Abstract

Bu araştırma, öğretmen algıları açısından ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutum düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, İstanbul ili Ataşehir ilçesindeki resmi ilk ve ortaokullarda görev yapan öğretmenler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini tesadüfi olarak seçilen 18 okuldaki 319 öğretmen oluşturmuştur.Araştırmada kullanılan ölçek, üç bölümden oluşmaktadır: Kişisel Bilgi Formu, Zencirci(2003) tarafından geliştirilen ''Demokratik Eğilimler Ölçeği'' ve ''Yönetimin Demokratiklik Düzeyi Anketi''. Anketlerin toplanması sonrasında veriler SPSS 15.0 programına girilerek analiz edilmiştir. Araştırma grubunu oluşturan öğretmenlerin demografik özelliklerini belirleyici frekans(f) ve yüzde(%) değerleri çıkarılmıştır. Daha sonra ölçeklerden elde edilen puanlar için frekans(f), ortalama (x ̅) ve standart sapma(ss) puanları hesaplanmıştır. Gruplar içerisinde normal dağılım özelliği göstermeyen (n<30) gruplar için nonparametrik testler, normal dağılım özelliği gösteren dağılımlar içinse parametrik testler kullanılmıştır.Araştıma sonucunda öğretmenlerin ilk ve ortaokul yöneticilerinin tutumlarını ''bazen'' (x ̅=3,26) demokratik buldukları belirlenmiştir. Öğretmenlerden mezun olunan yükseköğretim kurumu diğer olanların, eğitim fakültesi olanlara göre okul yönetimini daha demokratik buldukları tespit edilmiştir. Öğretmenlerin ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutum düzeyleri ilgili görüşlerinin görevlerine, eğitim düzeylerine göre istatistiki açıdan anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin; ilk ve ortaokul yöneticilerinin demokratik tutumlarına ilişkin görüşleri ile öğretmenlerin demokratik eğilimlerine bakıldığında otokratik ve demokratik eğilimde olan öğretmenlerin okul yönetimini ''bazen'' demokratik buldukları ve gruplar arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Otokratik eğilimlere sahip öğretmen sayısının, 319 kişilik örneklem grubunda sadece 4 kişiden oluşması genellenebilirliğini olumsuz yönde etkilemektedir.Anahtar kelimeler: demokratik tutum, okul yönetimi, öğretmen, okul yöneticisi, ilkokul, ortaokul.

The purpose of this research is to determine the democratic attitudes degree of the managers of primary and secondary school in point of the teacher perceptions. The research had achieved on the teachers who work at the primary and secondary schools in Ataşehir district. The sampling group of the research had been formed by 319 teacher who were chosen by coincidental at 18 school.The scale which is used at this research was formed three part: Personal Knowledge Form and ''Democratic Inclinations Scale'', ''Degree of Manager's Democratization Survey'' that were progressed by Zencirci (2003). After gathering the surverys, datas had been analyzed entering to SPSS 15.0 programme. The frequency (f) and percentage (%) values determining the demographic characteristics of the teachers constituting the sampling group have been subtracted. Then, frequency (f), mean (x) and standard deviation (ss) points have been calculated for the points obtained from the scales. Non-parametric analysis techniques have been used for groups (n<30) that didn't show normal distribution figures where as parametric analysis techniques have been used for groups that showed normal distribution figures.The result of the research teachers said that primary and secondary school managers' attitudes were ''sometimes'' (x ̅=3,26) democratic. The teachers, who were graduated altered faculties, said that the school manager was more democratic when we compare with the teachers who were graduated from the education faculty. The result had been achieved that there wasn't a meaningful difference for the teachers' primary and secondary school managers' democratic attitude grades belongs to the related ideas's duties, education levels as statistic way. The teachers' who has got an autocratic and democratic inclinations found the school management ''sometimes'' democratic and between the groups there was no meaningful difference. The number of the teacher who has got an autocratic inclinations for 319 person at the sampling group should only be 4 person formed generalization affected at the negative way.Key words: democratic attitude, school management, teacher, manager of the school, primary school, secondary shcool.