Mut formasyonu resifal kireç taşlarının fasiyes özelliklerinin incelenmesi

Abstract

öz Bu çalışma Mut (İÇEL) ilçesi ve çevresinde yüzeylenen, Mut formasyonu içinde yer alan seçili resiflerin fasiyes özelliklerinin incelemesini kapsamaktadır. Orta Miyosen yaşlı resifal kireçtaşları (Mut formasyonu) ve bunlarla ara katkılı pelajik kiltaşları-killi kireçtaşları (Köselerli formasyonu) Burdigaliyen yaşlı akarsu- göl çökelleri ile Üst Kretase yaşlı kireçtaşlarını transgresif ve uyumsuz olarak üzerlemektedir. Orta Miyosen yaşlı birimlerin üzerine uyumsuz olarak Üst Miyosen yaşlı kireçtaşları (Tırtar formasyonu) ve bunlarla ara katkılı killi kireçtaşları- marnlar (Ballı formasyonu) gelmektedir. Mut formasyonu içinde yer alan resiflerin fasiyeslerinin belirlenebilmesi için 5 tipik resif tepesi seçilmiştir. Bunlar, günümüzde de paleo çökelme ortamınkine benzer şekilde topografik yükselimler (tepeler) oluşturmaktadır. Söz konusu resifler; Dağpazarı resifi, Ardıçlı tepe resifi, Elmedin tepe resifi, Kızılkaya tepe resifi ve Kızıldağ tepe resifidir. Resifler içerisinde 3 ana resif fasiyesi belirlenmiştir. Bunlar; resif tabanı fasiyesi (Bol pelesipodlu ve ekinitli istiftaşı), resif çekirdeği fasiyesi (Kırmızı algli, bryozoalı, mercanlı çatıtaşı-bağtaşı, kırmızı algli vaketaşı-istiftaşı- tanetaşı) ve örtü fasiyesidir (Kırmızı algli vaketası, bol intraklastlı-ekinitli istiftaşı- tanetaşı). Dağpazan resifinde yukarıdaki ana resif fasiyeslerine ek olarak, resif gerisi ve resif önü kanat fasiyesleri ayırtlanmıştır. Resif önü ve resif gerisi kanat fasiyesi eri, katmansı görünümleri ve planktik foraminifer içerikleri ile diğer resif fasiyeslerinden kolaylıkla ayırt edilebilmektedir. Resif gelişimi sırasında deniz seviyesindeki değişimlere bağlı olarak, resiflerin dalga tabanına yaklaştığı dönemlerde tanetaşlarının oluşumunda, intraklast miktarında ve denizel çimento yayılımında göreceli artışlar gözlenmektedir. Resiflerin dalga tabanından uzaklaştığı dönemlerde, iyi korunmuş alg ve mercan içeren çatıtaşı, bağtaşı ve bunların arasını dolduran vaketası oluşumlarında artış gözlenmektedir. Derinliğin daha da artmasıyla kanat çökellerindeki planktik foraminifer içeriği artmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mut, Resif, Fasiyes, Çekirdek, Taban, Örtü, Kanat uı

ABSTRACT This study comprises the facies properties of selected reefs taking place Mut formation exposing in Mut (İÇEL) and surrounding areas. Middle Miocene reefal limestones (Mut formation) and intercalated pelagic claystone-clayey limestones (Köselerli formation) transgressively and unconformably overlie the Burdigalian stream-lake deposits and Upper Cretaceous limestones. Sedimentary rocks of Mut formation and Köselerli formation are unconformably overlain by Upper Miocene limestones (Tirtar formation) and intercalated clayey limestone-marl (Ballı formation). Five typical reef hills were chosen to determine the Mut formation reef facies. These reefs recently form topographic rises (hill) similar to pre-existing relief in the depositional environment. The questioned reefs are Dağpazan reef, Ardıçlı hill reef, Elmedin hill reef, Kızılkaya hill reef and Kızıldağ hill reef. Three main reef facies are recognized in reefs. These are: reef base facies (Packstone with abundant pelecypod and echinid), reef core facies (Bindstone-framestone with red alga, bryozoa, coral and also including wackestone-packstone-grainstone with red alga) and sealing facies (Wackestone with red alga and packstone-grainstone with abundant intraclast and echinid). Back reef and reef front flank facies are also recognized in Dağpazan reef, in addition to the main reef facies which are given above. These flank facies are easily seperated with other reef facies due to their layered appearance and planktic foraminifera contents. During the reef development, due to sea level fluctuation, formation of grainstone, amount of intraclast and marine cement distribution relatively increase when the reef(s) gets close to the wave base. When the reef(s) goes far away from the wave base or water depth increases, formation of framestone-bindstone containing well preserved alga and coral, and formation of wackestone as an infill spaces among them. Planktic foraminifera content in the flank deposits increases when the reef(s) is subjected to greater depths. Keywords: Mut, Reef, Facies, Core, Bottom, Sealing, Flank