Tuzluluk koşullarında yetiştirilen biber (Capsicum annuum L.) bitkisinde arbusküler mikorizanın bazı fizyolojik ve biyokimyasal parametreler üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada arbusküler mikoriza mantarı olan Glomus mosseae ve Glomus intraradices'in biber bitkisinin (Capsicum annuum L.) tuz [sodyum klorür (NaCl)] stresi koşullarında bazı fizyolojik ve biyokimyasal parametreler (oransal su içeriği, fosfor konsantrasyonu, kök enfeksiyonu, pigment içerikleri, antioksidan enzim aktiviteleri ve lipid peroksidasyonu) üzerine etkisi araştırılmıştır. Deneme iki aşamalı olarak yürütülmüştür. Birinci deney setinde 0 mM NaCl, 100 mM NaCl, 200 mM NaCl çözeltisi hasattan önceki 7 gün süresince, ikinci deney setinde 0 mM NaCl, 1 mM NaCl, 2 mM NaCl, 4 mM NaCl, 8 mM NaCl çözeltisi çimlenmeden sonra iki aylık gelişim süresince sulama suyu şeklinde uygulanmıştır. Her iki deney setinde de mikorizanın özellikle G. intraradices'in G. mosseae'ya göre daha iyi enfekte olduğu ve bitki gelişimi üzerine olumlu etkilerinin olduğu belirlenmiştir. Bitki gelişiminin en başından itibaren uygulanan tuz koşullarında enfeksiyonun azalmasına karşılık bitkilerin iyi geliştikleri görülmüştür. Mikorizanın özellikle G. intraradices'in toplam klorofil, oransal su içeriği, fosfor konsantrasyonunu artırdığı tespit edilmiştir. Kısa süreli tuz stresinde mikorizalı bitkilerin mikorizasız bitkilere göre daha yüksek antioksidan enzim aktivitesine sahip olduğu, uzun süre ve düşük konsantrasyonlu tuz uygulamasında ise antioksidan enzim aktivitelerinin belirgin bir şekilde etkilenmediği tespit edilmiştir. Ayrıca, 200 mM NaCl tuz konsantrasyonu mikorizalı ve mikorizasız bitkilerde toplam klorofil, fosfor konsantrasyonu ve enzim aktivitelerinde belirgin bir azalmaya neden olmuştur. Çalışmanın her iki deney setinden elde edilen bulgulara göre, tuz koşullarında mikorizalı bitkilerde özellikle G. intraradices ile enfekte olan bitkilerde daha düşük lipid peroksidasyonu gözlenmiştir. Bundan dolayı G. intraradices'in tuzun membranlara olan zararlı etkisini azaltabileceği söylenebilir. Sonuç olarak, mikorizal enfeksiyonun bitkinin tuz stresine alışmasına yardımcı olabildiği ve G. intraradices'in G. mosseae'den daha etkili bir tür olduğu belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Glomus mosseae, Glomus intraradices, tuz stresi, antioksidan enzimler, lipid peroksidasyonu.

In this study, the effects of Glomus mosseae and Glomus intraradices arbuscular mycorrhizal fungi under salt [Sodium chloride (NaCl)] stress conditions on some physiological and biochemical parameters (relative water content, phosphorus concentration, root colonization, pigment contents, antioxidant enzyme activities and lipid peroxidation) were investigated in pepper plants (Capsicum annuum L.). The experiment was set up in two steps. In the fist experiment 0 mM NaCl, 100 mM NaCl, 200 mM NaCl solution were treated to the plants during one week before the harvest, in the second experiment 0 mM NaCl, 1 mM NaCl, 2 mM NaCl, 4 mM NaCl, 8 mM NaCl were treated with irrigation after germination during two months till the harvest. In both of the experiments, it was determined that mycorrhiza especially G. intraradices had benefical effects on plant growth and root colonization better than G. mosseae. It was observed that the infection was decreased under salt conditions applied from the beginning of plant growth, however plants grew well in these conditions. It was determined that mycorrhiza especially G. intraradices increased total chlorophyll, relative water content and phosphorus concentration. It was observed that in the short term salt stress mycorrhizal plants increased antioxidant enzyme capacities more than nonmycorrhizal plants, however in the long term salt stress with small concentrations of salt application the antioxidant enzymes did not changed clearly. Also 200 mM NaCl salt concentration caused a remarkably decrease in the concentration of total chlorophyll, phosphorus concentrations and enzymes activities. According to the results of two experiments, it was determined that under salt conditions in mycorrhizal plants especially plants infected with G. intraradices had lower lipid peroxidation than nonmycorrhizal plants. Therefore it can be said that G. intraradices would decrease the deleterious effects of salt to membranes. As a result, it was determined that the root colonization with mycorrhiza could help plant to acclimate salt stress and G.intraradices would be more efficient species than G.mosseae.Key Words : Glomus mosseae, Glomus intraradices, salt stress, antioxidant ezymes, lipid peroxidation.