Cyprinus carpio (Linnaeus, 1758)`nun karaciğer antioksidan enzim seviyeleri üzerine chlorpyrifos`un etkileri

Abstract

Bu çalışmada, Cyprinus carpio'nun karaciğer dokusu katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GPx) enzim aktiviteleri ile lipid peroksidasyonu (LPO) üzerine chlorpyrifosun (CPF) etkileri araştırılmıştır. C. carpio için CPF'nin 96 saatlik LC50 değeri 2.08 mg/L olarak bulunmuştur. Ayrıca, her bir CPF derişimi için davranış değişiklikleri bireysel olarak kaydedilmiştir. Subletal çalışma için CPF'nin LC50 değerinin 1/4 (0.52 mg/L), 1/8 (0.26 mg/L) ve 1/16 (0.13 mg/L)'sı oranında derişimleri seçilmiş olup, balıklar 1, 2, 4 ve 10 gün süreyle bu derişimlere maruz bırakılmışlardır. Deney süresince balıklarda mortalite gözlenmemiştir. CAT, SOD, GPx enzim aktiviteleri ile LPO için malondialdehit (MDA) düzeyi ve protein düzeyleri spektrofotometrik yöntemlerle incelenmiştir. Bulgular, kontrol grupları ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Gözlenen davranış değişikleri, kontrole göre genel aktivitede azalma, denge kaybı, düzensiz yüzme ve suyun orta kısmında uzun süre hareketsiz kalma gibi tipik nörotoksik özelliktedirler. CPF'nin süre ve derişim artışına bağlı olarak C. carpio'nun karaciğer dokusu CAT, SOD ve GPx aktiviteleri ile MDA düzeylerinde istatistiksel olarak önemli derecede (P<0.05) artışa neden olduğu saptanmıştır.

In this study, the effects of chlorpyrifos (CPF) on the activities of catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GPx) and lipid peroxidation (LPO) in the liver tissue of Cyprinus carpio was investigated. The 96-h LC50 value for the C. carpio was estimated as 2.08 mg/L. In addition, behavioral changes at each chlorpyrifos concentration were determined for individuals. One-fourth (0.52 mg/L), one-eighth (0.26 mg/L) and one-sixteenth (0.13 mg/L) of the 96 h LC50 value were selected as sublethal concentrations in the study. The fish were exposed to the sublethal concentrations for 1, 2, 4 and 10 days. No mortality was observed in fish during treatment periods. CAT, SOD, GPx enzyme activities, malondialdehyde (MDA) levels for LPO and protein levels were measured spectrophotometrically. Results were compared with control group. Observed behavioral changes were typical for neurotoxins; loss of activity and balance, erratic swimming and staying motionless at a certain location, generally at mid-water level, for prolonged periods compared to control group. CPF, significantly increased (P<0.05) the CAT, SOD with GPx activities and MDA levels of C. carpio in a dose- and time-dependent manner.