Sosyo ekonomik koşullara bağlı mevsimsel katı atık karakterizasyonu: İskenderun örneği

Abstract

Evsel katı atıkların içeriklerinin belirlenmesinde kullanılan en yaygın yöntem katı atık karakterizasyonu ve maddesel grup analizleridir. Bu çalışmada; İskenderun Belediyesine bağlı Piri Reis (yüksek gelir düzeyi), Mustafa Kemal (orta gelir düzeyi) ve Kocatepe (düşük gelir düzeyi) mahallelerinin, 2012-2015 kış ve 2015 yaz dönemlerine ait katı atık karakterizasyonu yapılmıştır. Yüksek, orta ve düşük gelirli mahallelerde 2012 kış döneminde üretilen katı atık sırasıyla 0,92 kg/kişi-gün, 0,85 kg/kişi-gün ve 0,79 kg/kişi-gün dür. 2015 kış döneminde yine sırasıyla 1,75 kg/kişi-gün, 0,92 kg/kişi-gün ve 1,85 kg/kişi-gün bulunmuştur. 2015 yaz döneminde katı atık sırasıyla 2,08 kg/kişi-gün, 1,05 kg/kişi-gün ve 2,15 kg/kişi-gün olarak bulunmuştur. Üç mahallenin toplam atık miktarı 2012 yılında günlük 27 ton iken, 2015 yılı kış döneminde 43 ton ve 2015 yaz döneminde 50 tona ulaşmıştır. İnsanların yaşam standartlarının değişmesi tüketim eğiliminin artması ile birlikte katı atık miktarı da artmıştır. 2012 ve 2015 yılı kış döneminde geri dönüşüm oranları; yüksek, orta ve düşük gelir düzeyinde sırasıyla %47,26, %47,48 ve %29,74 olarak saptanmıştır. 2015 yaz döneminde ise geri dönüşüm oranı sırasıyla %45,99, %33,72, %44,53'tür. Evsel atık içeriği incelendiğinde yaz aylarında içecek tüketiminin artmasıyla ambalaj atıklarının da arttığı bulunmuştur. En fazla geri dönüşebilen atık Piri Reis Mahallesinde (%46,84) elde edilmiştir. Maddesel grup analizi sonucunda, 2012 yılında tüm atıklar içerisinde mutfak atıklarının %62,27 ile en fazla, elektrik ve elektronik ekipman atıklarının ise %0,76 ile en az olduğu bulunmuştur. 2015 yılı yaz ve kış dönemi ortalamasında en fazla bulunan atık %56,70'lik bir oranla mutfak atıkları ve en az bulunan atık %0,0 ile atık elektrik ve elektronik ekipmandır. Çalışmanın yürütüldüğü mahallelerde evsel katı atıkların geri dönüşümünden elde edilecek ekonomik kazanç 2012 yılında 14 819 TL, 2015 yılı kış döneminde 77906 TL, 2015 yaz döneminde 87 251 TL olarak hesaplanmıştır.

The most common methods of determining the domestic waste ingredients are solid waste characterization and material group analysis. In this study; solid waste characterizations have been investigated of Piri Reis (high income), Mustafa Kemal (middle-income) and Kocatepe (low income) districts within the borders of the Iskenderun Municipality between winter 2012-2015 and summer 2015 periods. In 2012 winter period, produced solid wastes in high, medium and low-income districts are 0,92 kg / person-day, 0,85 kg / person-day and 0,79 kg / person-day in sequence. In winter 2015, they have been found 1,75 kg / person-day, 0,92 kg / person-day and 1,85 kg / person-day in sequence. In summer 2015, solid wastes have been found 2,08 kg / person-day, 1,05 kg / person-day and 2,15 kg / person-days in sequence. Although the total amount of solid wastes in three districts in 2012 is 27 tons per day, , it has been reached 43 tons in winter 2015 and 50 tons in summer 2015.The amount of solid waste has been increased with the help of increase in the notion of consumption with changing people's life standards. The recycling rates of high, middle and low income districts in 2012 and winter 2015 have been found 47,26%, 47,48% and 29,74% in sequence. In summer 2015, the recycling rate is 45,99%, 33,72%, is 44,53't% in sequence. When the trash ingredients have been analyzed, it has been found that the packing wastes have increased with the help of the increase in beverage consumption in summer. The most number of recyclable wastes have been obtained in Piri Reis district (46,84%). As a result of material groups analysis, it has been found that kitchen wastes with rate of 62,27% have been the most, and electrical and electronic equipment wastes have been the least with the rate of 0,76% among the total wastes in 2012. In the average of summer 2015 and winter periods, the most waste has been found as kitchen wastes with the rate of 56,70% and with the rate of 0,0%, electrical and electronic equipment wastes have been found the least. In districts the study conducted, the economic income obtaining from recycling of municipal solid waste has been calculated as 14819 TL per year in 2012, 77906 TL per year in winter 2015 and 87251 TL in summer 2015.