Kuzeydoğu Akdeniz`de kalın paragat balıkçılığı ve istenmeyen avın geri salınması üzerine araştırmalar

Abstract

Türkiye genelinde kalın paragat balıkçılığının yoğun olarak yapıldığı Kuzeydoğu Akdeniz'de eforun bilinmesi, muhtemel balıkçılık yönetimi hamlelerinin nereye gideceğinin kestirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bölgede mevcut duruma dair çalışmalar az olmakla birlikte, olan veriler de güncel değildir. Eylül 2016 itibariyle yürürlüğe giren ticari su ürünleri avcılığını düzenleyen tebliğle birlikte, bölgede yapılan balıkçılık eforunun bilinmesinin ne kadar önemli olduğu açığa çıkmıştır. Bu nedenle Kuzeydoğu Akdeniz özelinde kalın paragat balıkçılığının eforunun bilinmesi çalışmanın en temel amacı haline gelmiştir. Mersin-Adana-Hatay-Antalya illerine bağlı 29 balıkçı barınağında kalın paragatçılık yapan balıkçılarla gerçekleştirilen yüz yüze anketlerle balıkçıların yasak öncesindeki yılda; aylara göre kaç gün denize gittikleri, kullandıkları iğne numaraları ve sayıları, kullandıkları yemler, kaçar kişi çalıştıkları gibi tekneyi, avcılık yöntemini, bölgedeki teknelerin eforunun ne olduğunu tanımlayıcı veriler elde edilmiştir. Toplam 496 balıkçı ile anket yapılmıştır. Kuzeydoğu Akdeniz'deki yıl boyu denizde çalışan toplam iğne sayısı 74.646.245 adet/yıl, teknede bulundurulan ortalama iğne sayısının 910,40 ±7,68 (SH) adet, aylık ortalama 12.541,37 ±183,19 (SH) adet/ay iğnenin denizde çalıştığı hesaplanmıştır. Her teknede çalışan ortalama kişi sayısının 2,03 ±0,11 (SH) kişi/tekne olduğu hesaplanmıştır. Çalışan teknelerin 5,50-13,70 m arasında olduğu ortalama tekne boyunun ise 8,36 m ±0,01 (SH) metre olduğu hesaplanmıştır. Teknelerin motor güçlerinin 6,0-490,0 beygir arasında değişmekle birlikte ortalama tekne gücünün 62,5±0,85 (SH) beygir olduğu hesaplanmıştır. Yıl içerisinde teknelerin aylık ortalama 11,56 ±0,09 (SH) gün çalıştıkları görülmüştür. Kalın paragat balıkçılarının geleneksel av sahalarının oluşturulması için, avlandıkları sahalardan bir yoğunluk haritası oluşuturulmuştur. Bu harita olası bir alan kapanması durumunda yardım sağlayacak önemli çıktılardan birisidir. Toplam 100 adet kalın paragat operasyonu gerçekleştirilmiş, 60.373 adet iğne örneklenmiştir. Operasyonlar sonucunda 29 familyadan 49 türe ait 1951,348 kg av elde edilmiştir. Avın ağırlıkça 965,513 kg'ı alıkonulmuştur. Lahozların avdaki ağırlıkça miktarı 711,455 kg olup ağırlık olarak BÇYA değeri 11.784 olarak hesaplanmıştır. Alınan oranı %49,5 ıskarta oranı ise %50,5 hesaplanmıştır. Deniz kaplumağaları, vatozlar, deniz kuşları kalın paragatta önemli ıskarta türler arasında yer almaktadır. 60,373 iğne ile örnekleme yapılmış bunların sadece 55,826 adeti geri alınmıştır. 4547 adet iğne kaybolmuştur. Akdeniz için kayıp iğne oranı %7.51±0.86(SH) olarak hesaplanmıştır. Bu da yılda yaklaşık 5.6 milyon kayıp iğneye karşılık gelmektedir. 337 adet lahoz yakalanmış bu lahozların ağırlık olarak BÇYA 11.784 kg/1000 iğne olduğu hesaplanmıştır. Yılda çalışan 74 milyon iğne için avlanabilir lahoz miktarının yaklaşık olarak 879.656 ton olduğunu göstermektedir. Lahozarın %57'sinde barotravma görüldüğü tespit edilmiştir. Barotravma olgusunun balık büyüklüğü, derinlik ve boy ile paralel ilerlediği sonucuna ulaşılmıştır. Barotravmalı balıkların geri gönderilmesi için bırakma iğnesi kullanılarak pratikliği test edilmiştir. Balıkçılık içerisinde de kullanılabilecek pratiklikte olduğu görülmüş ve çalışılan balıkçılara bu aletin bir ön izlenimi yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Kuzeydoğu Akdeniz, Kalın paragat, Balıkçılık eforu, Barotravma, Epinephelus aeneus, Iskarta

Knowing the effort plays a key role in the Northeastern Mediterranean in Turkey in order to find out the possible moves of fisheries management. However, there are not numerous studies related to this topic, and the data is not current. Since the release of the September 2016 document that arranges commercial fisheries, it has become obvious that it is of high importance to find out fisheries effort. Therefore, the main aim of the study is to find out the effort in the Northeastern Mediterranean. With the help of questionnaires conducted in 29 fishing port with long line fishermen in Mersin-Adana-Hatay-Antalya provinces, the data related to their hooks and their number as well as the types of bait, numbers of crew, days of sailing, which would define fisheries management, type of catch and effort in the area, was found out. The data was related to the year prior to the document released for commercial fishing. 496 fishermen took part in the study with the help of questionnaires. The total number of hooks that worked at sea was found out to be 74.646.245 number/year, while the total number of hooks kept was 910,40 ±7,68 (SE). It was found out that the mean of hooks was 12.541,37 ±183,19 (SE) number/month. The mean of crew was found out to be 2,03 ±0,11 (SE) number/boat. The mean of boat lengths was 8,36 m ±0,01 (SE), and the length of them ranged between 5,50-13,70 meters. The horse power of the boats was between 6,0-490,0, and the mean of it was calculated as 62,5±0,85 (SE). Furthermore, it was found out that boats worked on 11,56 ±0,09 (SE) days on average. On the other hand, in order to create traditional catching fields for long liners, a density map was created in line with their catching fields. Totally 100 longline fishing operations were conducted, and 60.373 hooks were sampled. As a result of operations, 1951,348 kg fish was obtained from 29 familias and 49 species of them. 965,513 kg of them were kept. The rate of white grouper was 711,455 kg, and CPUE was 11.784. 49,5% of them were taken, and 50,5% of them were discarded. Sea turtles, rays and sea birds are important discard species. 60,373 hooks were sampled, and only 55,826 of them was able to be sampled. 4547 hooks were lost. Therefore, the rate of lost hooks for the Mediterranean was 7%, which means 5.2 million hooks in a year approximately. 337 white groupers were cathed, and CPUE was found out as 11.784 kg/1000. In that sense, for 74 million working hooks, the catch rate of available white groupers might be 879.656 tonnes. It was found out that 57% of the white groupers had barotrauma. Furthermore, it was concluded that barotrauma is in parallel with the size and the length of the fish in addition to the depth. Descending device (weighted hook) was used in order to send the fish with barotrauma. In the present study, the fishermen was taught how to use it, and this type of device was found out to be practical.Keywords: Northeasthern Mediterranean, Longline, Fishing effort, Barotrauma, Epinephelus aeneus, Discard