Mut (Mersin) Göcekler köyü manyezit yataklarının mineralojisi, jeokimyası ve jenezi

Abstract

Bu çalışmada Göcekler köyü (Mut) sınırları içerisinde yüzeylenen manyezit cevherleşmeleri incelenmiştir. Manyezit yatağı ofiyolitik melanjin serpantinleşmiş kısmı içinde gelişen kırık ve çatlaklarda stokvork (ağsı) ve damar şeklinde gelişmiştir. Genelde K 50° D doğrultulu cevherleşmelerde ağırlıklı olarak manyezit bazı örneklerde ise dolomit, kuvars ve serpantin minerallerinden oluşan bir parajenez gözlenir. Cevherleşmenin ağsı ve damar şeklinde oluşan kısımlarından alınan örneklerin kimyasal analizleri manyezitlerin ana oksit bakımından safa yakın olup, iz ve NTE içeriklerinin çok düşük olduğu tespit edilmiştir. Ultrabazik kayaçların ayrışması sonucu meydana gelen serpantin bileşimli yan kayaçlar önemli miktarlarda Ni, Cr, Co, Sc ve Li gibi iz elementler içerirken, aynı süreçler sonucu oluşmuş olabilen manyezitlerde bu bileşenlerin konsantrasyonu oldukça düşüktür. Bu durum cevherleşme esnasında ilgili elementlerin hareketsiz davranması ve yüksek sıcaklıklarda oluşan talk mineralinin parajenezde yer alamaması, manyezitin oluşumunu sağlayan çözeltilerin soğuk ve büyük bir olasılıkla yukarıdan aşağıya doğru hareket eden süperjen kökenli sıvılar olduğuna işaret etmektedir. Arazi gözlemleri ve elde edilen mineralojik ve jeokimyasal veriler Göcekler köyü (Mut) manyezit yataklarının Kraubath tipi bir cevherleşme olduğunu göstermektedir.

In this study, the magnesite mineralization outcropping within the boundaries of Gocekler village (Mut) have been examined. The magnesite deposit is developed in the fractures and cracks within serpentinized part of the ophiolitic melange in form as stockwork veins or irregular masses. The mineralization show usually N 50 ° E direction and have a parageneses, which contain minerals like magnesite, dolomite, quartz and serpentine. The chemical analysis of the samples which taken from the stockwork veins shows that a large part of mineralization consists of pure magnesite and the amount of trace and Rare Earth Element is very low. Serpentines formed by decomposition of ultrabasic rocks contain trace elements such as Ni, Cr, Co, Sc and Li in significant amounts and the concentration of these components in magnesite which formed by same processes is very low. Immobile behaviour of these elements during mineralization and absence of talc which formed at high temperatures showed that the causing fluids for the genesis of magnesite were cold and supergene origin. Field observations and mineralogical and geochemical data indicate that magnesite deposits of Göcekler are Kraubath type mineralization.