Uyum sürecinde Türkiye eğitim politikalarının Avrupa Birliği eğitim politikaları doğrultusunda değerlendirilmesi

Abstract

DOKTORA TEZ ÖZÜ UYUM SÜRECİNDE TÜRKİYE EĞİTİM POLİTİKALARININ AVRUPA BİRLİĞİ EĞİTİM POLİTİKALARI DOĞRULTUSUNDA DEĞERLENDİRİLMESİ Çetin TERZİ Eğitim Bilimleri (Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi) Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ağustos 2005 Danışman: Prof. Dr. Coşkun BAYRAK Bu araştırma ile AB eğitim politikaları doğrultusunda Türkiye eğitim politikalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye ve AB eğitim politikaları eğitim sisteminin örgütlenmesi ve yönetimi, okulöncesi eğitim, ilköğretim, ortaöğretim, yükseköğretim ve öğretmen eğitimi başlıkları altında karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Karşılaştırma türü tarama modelinde desenlenen araştırmada, verilerin toplanmasında doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırmada toplanan bilgilerin çözümlenmesi betimsel analiz tekniği ile gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda AB eğitim politikaları ve Türkiye eğitim politikaları arasında ilişkilendirme ve karşılaştırmalar yapılarak, Türk Eğitim Sistemi'nde AB'ne uyum sürecinde gerçekleştirilmesi gereken politika düzeyindeki düzenlemelere ilişkin sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, Türkiye eğitim politikalarının AB eğitim politikaları ile eğitim sisteminin örgütlenmesi ve yönetilmesi boyutunda örgütlenme ve yönetim anlayışı, yaşamboyu eğitim ve eğitim sisteminin amaçları açısından farklılık taşıdığı saptanmıştır. Okulöncesi eğitim, ilköğretim ve ortaöğretim kademesinde Türkiye eğitim politikalarının nicel sorunlara yoğunlaştığı, eğitimde Avrupa boyutunun geliştirilmesineyönelik politikaların bulunmadığı belirlenmiştir. Yükseköğretim kademesinde, ECTS, akreditasyon, öğrenci ve öğretim elemanı değişimi, kalitenin geliştirilmesi boyutlarında Avrupa Birliği eğitim politikaları ile tutarlılık sağlandığı saptanmıştır. Öğretmen eğitimi politikaları açısından, Türkiye eğitim politikalarının mevcut nitel ve nicel gereksinimlere karşılamaya yönelik olduğu, öğretmen eğitimine ilişkin düzenlemelerin AB'nin bilgi toplumu, iletişim teknolojileri, heterojen eğitim sistemleri politikaları doğrultusunda gözden geçirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

!`#$%&'($)'#'*+#+,$-.$'/01#02#'.(3/&*#+4.)$'/01$-#50-/'/)&#2(06#'*+#5+(&5+)'/,+#02#'*+#+.(05+$1#.1/01#+4.)$'/01$-#50-/'/)&#4.(/17#'*+#5(0)+&&#02#$4$5'$'/01#89:!;#'+(<=#'>9#49?@A:B9;:#CD +EFG@:!C;@H#&G!9;G9I#J+EFG@:!C;@H#$EB!;!I:A@:!C;K#&F?9A`!I!C;K#5H@;;!;L#@;E#+GC;CB!GIM#$;@ECHF#.;!`9AI!:N#/;I:!:F:9#CD#+EFG@:!C;@H#&G!9;G9IK#$FLFI:#OPPQ#$E`!ICAR#5ACD9IICA#4AS#)CTUF;#%$V($3#'>9# @!B# CD# :>!I# I:FEN# !I# :C# 9`@HF@:9# :>9# 'FAU!I># 9EFG@:!C;@H# ?CH!:!GIK# DACB# :>9#?9AI?9G:!`9#CD#:>9#+.#9EFG@:!C;@H#?CH!:!GIS#'FAU!I>#@;E#:>9#+.#9EFG@:!C;@H#?CH!:!GI#W9A9#!;:9A?A9:9E#GCB?@A@:!`9HN#@I#9;:!:H9EX#CAL@;!Y@:!C;#@;E#@EB!;!I:A@:!C;#CD#:>9#9EFG@:!C;@H#INI:9BK#?A9IG>CCHK#?A!B@ANK#I9GC;E@AN#@;E#F;!`9AI!:N#9EFG@:!C; @;E#:>9#:9@G>9A#:A@!;!;LS#'>9#A9I9@AG>#W@I#E9I!L;9E#@I#@#GCB?@A@:!`9#IFA`9N#@;E#GC;EFG:9E#ZN#:>9#FI9#ECGFB9;:#A9I9@AG># B9:>CES# '>9# @;@HNI!I# CD# :>9# !;DCAB@:!C;# L@:>9A9E# EFA!;L# :>!I# A9I9@AG># W@I#EC;9# ZN# :>9# FI9# CD# E9IGA!?:!`9# @;@HNI!I# :9G>;![F9S# %N# B@U!;L# GC;;9G:!C;I# @;E#GCB?@A!IC;I# Z9:W99;# :>9# +.# @;E# 'FAU!I># 9EFG@:!C;@H# ?CH!:!GIK# :>9# ?CH!:!G@H#A9@AA@;L9B9;:I#:>@:#@A9#;99E9E#:C#Z9#EC;9#!;#:>9#'FAU!I>#+EFG@:!C;@H#&NI:9B#EFA!;L#:>9#?ACG9II#CD#@E@?:@:!C;#:C#:>9#+FAC?9@;#.;!C;#W9A9#@