Cumhuriyet sonrası Türk resminde sembol

Abstract

Zamanın ve mekânın ötesinde evrensel bir dili olan semboller, tarih öncesi çağlardan günümüze kadar filozofların, sanatçıların ve sanat tarihçilerinin üzerinde önemle durdukları bir kavram olmuştur. İnsanlığın ilkel dönemlerinden bu yana geçirmiş olduğu tüm süreçlerde sembol, siyasette, ekonomide, inanç sistemlerinde, savaşlarda ve barışlarda, bilimde ve sanatta kolay okunabilen ve kalıcı etkiler bırakabilen etkin bir rol üstlenmiştir. Hayatın her alanında karşımıza çıkan ve sanatın bütün dallarında etkin rolü olan sembol, tüm önemine rağmen sanat tarihinde sadece küçük başlıklar halinde incelenmiş olmakla beraber `Türk Resminde Sembol` konusunun özellikle de `Cumhuriyet Sonrası Türk Resminde Sembol` konusunda bir araştırma olmadığı yapılan ön çalışmayla ortaya çıkmıştır. Bu nedenle yapılacak araştırmanın merkezine Cumhuriyet sonrası Türk resminde sembolün kullanımı alınmıştır.Bu araştırmada mevcut durumu saptamaya yönelik betimsel yöntem kullanılmıştır. Konunun derinlemesine araştırılmasında öncelikle ilk bölümde sembolün tanımı, sınıflandırılması ve sembol kavramı altında işaret edilen ve çoğu zaman bir biriyle karıştırılan kavramlar incelenecektir. Sonrasında Avrupa resimde sembol başlığı altında araştırmacının yurt dışındaki çeşitli müzelerde yaptığı saha çalışması neticesinde edindiği bilgiler ve kaynaklar yardımıyla sanat alanında iz bırakan ve resimlerinde sembol kullanan Avrupalı sanatçıların eserlerinden örnekler sembolik açıdan irdelenecektir. Daha sonrasında araştırmanın merkezinde yer alan Cumhuriyet sonrası Türk resmi ve sembolik anlatım içeren örneklerin incelenmesiyle sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Sonuçta olarak estetik değer ve içerik açısından sanatçının bir ifade dili olarak tercih etmiş olduğu sembol/sembollerin resim sanatında kazandığı anlam ya da büründüğü ifadenin izleyici boyutunda nasıl anlam kazandığı irdelenmeye çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: İmge, Sembol, Simge, Resim, Türk Resmi.

Symbol, having a universal language beyond time and space, has been a concept since the prehistoric ages, on which many of philosophers, artists and art-historians have harped interestedly. Symbol, during its entire time courses up untill today from the early primitive ages of men, has played an active role by being easily comprehensible and being able to leave a lasting impact on politics, economy, belief systems, wars and peaces, science and art. However, playing a crucial role on all of the art forms, symbol that we come across in every step of life has been merely analyzed under some short titles in art history despite of its importance. In addition to this fact, it has become evident as a result of a preliminary examination made that there is not a single research on the topic `Symbol in Turkish Painting`, particularly on `Symbol in Turkish Painting in the Post-Republican Era`. Accordingly, the use of symbol in Turkish Painting after the Republican Era has been put on the focal point of the research to be made.In this study, it has been used the descriptive method for determining the current case. In probing the topic comprehensively, in the first part, it will be primarily examined concepts pointed under the description, the classification and the conceptualization of symbol and mostly confused with each other. Secondly, some works created by European artists who made their profound marks on the whole art world and used symbols in their works will be scrutinized in terms of symbolic manner, and at this phase, information and sources acquired as a result of the field work titled `Symbol in European Painting`, fulfilled by the researcher visiting many museums abroad. Later, the aim will be to make a conclusion by the examination of Turkish Painting after the Republican Era being situated in the focal point of the research, and selected works having a symbolic manner of expression. The objective of the conclusion part is to probe how meaning or expression that symbol/s, being preferred by the artist as a manner of expression in terms of aesthetic value and content, reaches or converts in the art of painting makes sense from the point of viewers.Keywords: Image, Symbol, Symbol, Painting, Turkish Painting