Yazı karakteri tasarımında para birimi işaretleri ve Türk Lirası işaretinin farklı yazı karakterlerine uyarlanması

Abstract

Para birimi işaretleri, ait olduğu ülkenin para birimini doğrudan temsil eden ve serbestpiyasa ekonomisi içerisindeki döviz değerini belirten çeşitli tipografik işaretler vekarakterlerdir. 8 Eylül 2011 tarihinde, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından`Türk Lirası Simge Yarışması` adı altında bir yarışma düzenlenmiş ve yarışmasonucunda 8362 adet başvuru alınmıştır. 1 Mart 2012 günü Merkez Bankası İdareMerkezi Konferans Salonu'nda, kamuoyuna açık şekilde yapılmış bir toplantı ile,seçilmiş olan Türk Lirası işaretinin tanıtımı yapılmıştır. Türk Lirası işaretine hızlı birşekilde adapte olmaya çalışan ülkemiz, bu yeni işaretin kullanımı ile ilgili sorunlaryaşamaktadır. Yeni işaret bir logo niteliğinde tasarlanmış ve net şekilde belirlenmiş birbiçime sahiptir. Oysa para birimi işaretleri, bir yazı karakteri şeklinde tasarlanmalı vediğer türdeşleri gibi farklı karakterler içerisinde kendine bir yer edinmiş olmalıdır. Buçalışmanın temel amacı, belirlenen bu soruna çözüm önerileri sunabilmek ve Türk lirasıişaretinin doğru kullanımını yaygınlaştırmaya katkı sağlamaktır. Bu amaçdoğrultusunda, beş klasik yazı tipi olarak sınıflandırılmış yazı karakterlerinden 10 tanesibelirlenerek Türk lirası işareti bu karakterlere göre uyarlanmıştır. Yapılan alanyazıntaramasında bu konu hakkında yapılmış akademik bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Bubağlamda çalışmanın Türkiye'de bu konuda yapılan ilk akademik çalışma olmasıbakımından önem taşıdığı söylenebilir.Anahtar KelimelerPara Birimi İşaretleri, Sembol, İşaret, Yazı Karakteri, Yazı Karakteri Tasarımı, TürkLirası İşareti

Currency signs are various typographical signs and characters that directly represent therelated country's currency and identify the exchange value of the currency within freemarket economy in the world. Central Bank of The Republic of Turkey (CBRT)announced a competition under the rubric of `Turkish Lira Symbol Contest` onSeptember 8, 2011 and received 8362 applications. On March 1, 2012 the selectedsymbol for Turkish Lira was introduced in a meeting held at Central Bank HeadquartersConference Hall, which was open to the public. Although the country is trying to getused to Turkish Lira symbol rapidly, there has been and still are problems with the useof this new sign. This was due to the fact that the currency sign was designed as a logoand it has a strictly determined form and shape. However, currency signs should bedesigned as a typeface and should have its own place among characters similar to itskind. The main purpose of this work was to suggest solutions to the specified problemand to contribute to the accurate usage of Turkish Lira sign's dissemination. With thispurpose, Turkish Lira sign was adapted to 10 fonts that were chosen from five differentclassical font categories. There haven't been found any academic work done on the topicwithin the reviewed literature. For this reason, it can be said that this work has animportance for being the first academic work done in Turkey on this topic.KeywordsCurreny Signs, Symbol, Sign, Typeface, Typeface Design, Turkish Lira Sign