Gamma radyasyonunun farklı ploidi seviyesindeki buğdaylara etkisi

Abstract

gama radyasyomjncîn j'arklı plmdı seviyesindeki buğdaylara etkîsî (Yüksek Lisans Tezi) Güzel ÜNLÜ üAZÎ ÜNİVERSİTESİ IEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Afettaa 1989 öz Çâkmak-79 (allotetraploid) ve EÇVD-12 (allohexap- loid) buğday çeşitlerinde fide yüksekliği ve kuru ağır- lxk gibi özellikler ile mitoz bölünme üzerine gamma radyasyonunun etkileri araştırılmıştır. Bu buğday çe şitlerinin kuru tohumları gamma radyasyonunun farklı dozları ile ışınlanmış tır. Radyasyonun çimlenme yüzde sine bir etkisinin olmadığı, ve fide yüksekliği ve kuru ağırlığın artan radyasyon dozu ile azaldığı saptanmış tır. ED50 (etkili doz) değeri EÇVD-12 için 246 Gy ve Çakmak-79 için 467 Gy olarak bulunmuştur. Radyasyon do zu ile kromozomal anormallikler arasında pozitif bir korelasyon bulunmuştur. Hexaploid buğdayın tetraploid- den daha fazla radyasyona hassas olduğu bulunmuştur. Kromozomal zarar fide zararının incelenmesinden daha hassas bir metod olarak görülmektedir. II

EFFECT OF GAMMA RADIATION OK THE DIFFERENT PLOIDY LEVELS OF WHEAT (M.Sc. Thesis) Güzel ÜNLÜ GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECiiHOLOGx Angmst 1989 ABSTRACT Efficiency of gamma irradiation on characteris tics su`h as seedling height and dry weight and mito sis divisions on Çakmak-79 (allotetraploid)and EÇVD- 12 (allohexaploid) wheat varieties was investigated. Dry seeds of these wheat varieties were irradiated with different gamma radiation doses. It was seen that radiation hasn't any effects on germination percentage and was determined that seedling heights.and dry weights have decreasedvv±th increasing radiation doses. The values of EDT (Effective Dose) were found out 467 Gy and ?46 Gy for Çakmak-79 and for EÇVD-12 respec tively. A positive corelation between radiation doae and chromosomal aberrations wes found out. It was seen that hexap^oid wheat was more radiosensitive than tet- raploid wheat. Chromosomal damage was a more sensitive test than seedling in.iury. Ill