Türkiye`de spor kulüplerinin kurumsallaşması için şirketleşme modeli ve bunun spor kazalarının önlenmesine etkileri

Abstract

TÜRKİYE'DE SPOR KULÜPLERİNİN KURUMSALLAŞMASI İÇİN ŞİRKETLEŞME MODELİ VE BUNUN SPOR KAZALARININ ÖNLENMESİNE ETKİLERİ (Doktora Tezi) Meltem GÖYMEN GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ Eylül 2001 ÖZET Spor, dünyada ve ülkemizde, tarihi gelişimi içinde oluşan örgütlenme yapılarındaki gelişme ve bununla birlikte finansal kaynaklarının çeşitlenmesi ile yaygınlığa ulaşmıştır. Spor örgütlenmelerinin temelinde spor kulüpleri yatmaktadır. Performansı artırmak ve başarılı olmak için tüm dünyada olduğu gibi, ekonomiye ve profesyonel yönetim anlayışına sahip olmaları gerekliliği, pek çok spor kulübümüzü şirketleşme yolunda girişimlerini artırmak ve/veya amatör spor branşlarına ve spor organizasyonlarının giderlerine katkıda bulunacak sponsorluk olgusunun geliştirilmesi gibi uygulamalara yönlendirmektedir. Hazırladığımız bu tez çalışmasında, ülkemizde sporla ilgili kurum ve kuruluşlar ile özellikle futbol kulüplerinin yapıları ve yönetim şekli, günümüz yönetim hedeflerine ulaşmak için yeniden yapılanma ve radikal değişiklikler ile ilgili çalışmaları incelenmiş, ekonomik ve sportif açıdan gelişmiş yabancı ülkeler ile karşılaştırmaları yapılmıştır. Şirket kurma mevzuatının incelenmesi ile, devletin, kanunlarla, spor şirketlerine uyguladığı yaptırım ve teşvikler gözden geçirilmiştir. Düzenlenen anket ile, şirketleşmiş ve/veya şirketler kuran kulüpler ile şirketleşmemiş kulüplerin sportif başarı ve finansman açısından karşılaştıkları sorunlar irdelenmiş ve ayrıca tüm kulüplerin amatör branşlarının işleyişi için sponsorluk sisteminin gerekliliği tartışılmıştır. Türk hukukunda geçerli olan, spor kulüplerinin kurumsallaşması ve amatör branşlarda sponsorluk sisteminin yerleşmesi için bir şirketleşme modeli geliştirilmiştir. Bu model yardımıyla yerleşecek olan profesyonel yönetim anlayışının, spor kazalarının önlenmesine yönelik kalite standartlarına ulaşmadaki etkileri incelenmiş ve alınması gereken tedbirlerle ilgili öneriler sunulmuştur. Bilim kodu : 605.01.03 Anahtar kelimeler : Şirketleşme, Spor kulüpleri, Sponsorluk, Spor kazaları, Kalite standartları Sayfa adedi : 148 Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Serpil EROL

THE CORPORATE STATUS MODEL FOR THE INSTITUTALIZATION OF SPORT CLUBS IN TURKEY AND ITS REFLACTION ON INFLUENCES TO PREVENT SPORT ACCIDENTS (Ph. D. Thesis) Meltem GÖYMEN GAZI UNIVERSITY INSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGY SEPTEMBER 2001 ABSTRACT In the world and our country, sport has become wide spread through the development of its organizational structure which has established during its historical development span and besides with the diversification of its financial sources. Sport clubs form the basis of sport organizational structuring. For the clubs, the necessity to have economy and professional management mentality in order to increase the performance and to succeed, as in the rest of the world, has led most of our sport clubs to increase their initiatives to gain corporate status and/or also directed them into implementations such as contributing to the expenses of amateur sport branches and organizations. In this thesis, the structure and management type of institutions and establishments associated with sport, specifically the football clubs and their related efforts about restructuring and radical changes to reach today's management objectives have been studied and their comparison has been drawn against the foreign countries which are developed from the point view of economy and sports. Through the study of the laws for setting up a company, the sanctions and incentives foreseen by the laws for the sport companies have been reviewed. Through the questionnaire conducted, we have studied clubs which have acquired corporate status and/or set up companies and clubs which have not yet acquired corporate status from the point view of sportive achievements and finance. A corporate status model has been improved for the sport clubs to establish a institutalization and for the settlement of sponsorship system according to the Turkish law. Professional management mentality which will be established by the help of this model, suggestions have determined for the quality standarts about to prevent of sports accidents and expedients for the prevention of sports accidents. Science code : 605.01.03 Key words : Corporate status, Sport clubs, Sponsorship, Quality standarts, Sport accidents Number of pages : 148 Adviser : Prof. Dr. Serpil Erol