Genetik algoritma ile hız kutusu dişli tasarımı

Abstract

iiiGENETİK ALGORİTMA İLE HIZ KUTUSU DİŞLİ TASARIMI(Doktora Tezi)Metin ZEYVELİGAZİ ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜEylül 2005ÖZETHız kutuları endüstrinin her alanında hız düşürücü ve artırıcı amaçlar içinyaygın olarak kullanılmaktadır. Yararlanılma alanlarına göre farklı tasarımlarıiçermektedir. Klasik olarak kullanılan ve deneysel verilerden elde edilenmukavemet esaslı formüllere göre çalışan analitik yaklaşımlı çözümlemeleruzun zaman almaktadır. Bu sorunu aşmak için Genetik Algoritma (GA) ile hızkutusu dişli tasarımı amaçlanmıştır. Dişli kutusunda kullanılan dişli gruplarıiçin düz, helis ve konik dişli çiftleri tek ve iki kademeli olarak minimummalzeme hacmi esas alınarak optimize edilmiştir. Optimizasyon, iletilecek güç,iletim oranı ve pinyon dişlisi devir sayısı dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir.Diş eğilmesi, diş aşınması ve tanımlanan değişkenlerin sınır değerleri içindeçözümler sağlanmıştır. Elde edilen sonuçlar, analitik yaklaşımlı çözümler ilekıyaslanmış ve birbirleriyle örtüştüğü gözlemlenmiştir. GA'nın kısa sürede eldeettiği bu sonuçların, endüstride istenilen özellikteki hız kutularının minimummalzeme koşuluna göre kısa sürede tasarlanmaları için kullanılma olanağıbulunmaktadır.Bilim Kodu : 708Anahtar Kelimeler : Dişli Çarklar, Dişli Kutusu, Genetik Algoritma,OptimizasyonSayfa Adedi : 156Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Kürşad DÜNDARTez Yöneticisi : Yrd. Doç. Dr. Cevdet GÖLOĞLU

ivGEARBOX WHEELS DESIGN BY GENETIC ALGORITHM(Ph.D. Thesis)Metin ZEYVELİGAZİ UNIVERSITYINSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGYEylül 2005ABSTRACTGearboxes are widely used in every field of industry for the purpose ofdecreasing and increasing of velocity. They need different designs according totheir utilization domains. Classically used analytical approach based solutionsthat works based on the strength formulas obtained experimental data consumelong solution time. To overcome this problem a gearbox wheels design is carriedout by using Genetic Algorithm (GA). Gear trains used in gearbox are spurgear, helical and bevel and it is optimized in accordance with an objectivefunction of minimum material volume condition at one and two stages. In theoptimization the transmitted power, transmission ratio and revolution of pinionare considered. Tooth bending, surface pitting and limits of the variablesdefined are used in construction solutions. The results obtained have beencompared to the analytical approach based solutions, and it is observed thatthey were in harmony with one another. The solutions obtained by GA in shorttime have possibilities to be used in industry for designing the gearboxes at thedefined specifications according to minimum material conditions.Science Code : 708Key Words : Gear Wheel, Gearbox, Genetic Algorithms, OptimizationPage Number : 156Adviser : Prof. Dr. Kürşad DÜNDARAdviser : Assist. Prof. Dr. Cevdet GÖLOĞLU