Deprem zararlarını azaltma çalışmalarında mimarlık eğitiminin yeri

Abstract

ivDEPREM ZARARLARINI AZALTMA ÇALIŞMALARINDA M MARLIKEĞ T M N N YER(Yüksek Lisans Tezi)Demet KÜÇÜKGAZ ÜN VERS TESFEN B L MLER ENST TÜSÜEylül 2006ÖZETBu çalışmada, önlemler alınmadığı taktirde felakete neden olan depremlerinmeydana geliş sebebi ve özellikleri araştırılmış, dünya deprem bölgeleriincelenmiştir. Depremin neden olduğu zararlar ve bu zararı azaltma yöntemleriaçıklanmıştır. Deprem ve mimarlık arasındaki ilişkiye dikkat çekilmiş,karşılaştırmalı çalışmalarla mimarlık eğitiminde yapılacak iyileştirmenin zararazaltmada önemli bir faktör olduğuna değinilmiştir.Bu tez çalışması kapsamında, birinci bölümde çalışmanın amacı, kapsamı veçalışmada kullanılan yöntemler hakkında bilgi verilmiştir.Yerkürenin ve depremin tanımlandığı ikinci bölümde deprem oluşumuylayerkürenin bağlantısı kuramlarla açıklanmıştır. Dünya ve Türkiye'nindepremselliği incelenmiş, Türkiye'de yaşanan büyük depremler hakkında bilgiverilmiştir. Yapılan araştırmalar sonucu Marmara Bölgesinde meydana gelecekşiddetli bir deprem beklendiği vurgulanmış, bu durumun önemi nedeniyleyapılması gereken çalışmaların aciliyetinden bahsedilmiştir.Üçüncü bölümde deprem zararlarıyla ilgili bilgiler verilmiş, Türkiye'demeydana gelen deprem hasar ve kayıpları incelenmiştir. Meydana gelen zararınvkabul edilebilir değerin çok üstünde olduğu vurgulanmış, zarar azaltmaçalışmalarının önemi belirtilmiş ve ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.Dördüncü bölümde, mimarlık mesleğinin depremle olan ilişkisi araştırılmıştır.Deprem güvenli mimarlık anlayışı tanımlanmış, yapı üretiminde mimarın rolüincelenmiştir. Mimari tasarımın uygunluğunun, deprem hasarlarını azaltanbaşlıca faktör olduğu açıklanmış, bu konuyla ilgili olarak mimarlıköğrencilerinin, eğitimcilerinin ve mimarların eğitiminin gerekliliği ve önemivurgulanmıştır. Türkiye'deki mimarlık eğitimi araştırılmış, mevcut eğitim vemimarlık yetkisini alabilme süreci Amerika Birleşik Devletleri(ABD) veJaponya örnekleri ile karşılaştırılmıştır. Örneklerin ABD ve Japonyaseçilmesinin nedeni, bu ülkelerin Türkiye gibi deprem ülkesi olmasına rağmenülkemizin yaşadığı deprem zararlarıyla karşılaşmamalarıdır.Son bölümde ise, dördüncü bölümde saptanan, Türkiye'deki mimarlıkeğitiminin gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında ortaya çıkan eksikliklerideğerlendirilmiştir. Bu eksikliklerin giderilmesi için yapılması gerekençalışmalar önerilmiş, deprem zararlarının azaltılmasında mimarlık eğitimininyeri ve önemi vurgulanmıştır.Bilim Kodu : 803Anahtar Kelimeler : Deprem ve mimarlık eğitimi, deprem zararlarını azaltmaçalışmalarıSayfa Adedi : 148Tez Yöneticisi : Prof. Dr. Mutbul KAYILI

viTHE ROLE OF THE ARCHITECTURAL EDUCATION IN THE STUDIESFOR LIGHTENING THE HAZARDOUS RESULT OF THE EARTHQUAKES(M.Sc.Thesis)Demet KÜÇÜKGAZI UNIVERSITYINSTITUTE OF SCIENCE AND TECHNOLOGYSeptember 2006ABSTRACTIn this study, the reasons of occurrence and characteristics of earthquakes,which cause disaster when there isn?t taken any precaution, and worldearthquake regions are researched. Hazardous effects of an earthquake andmethods for mitigation of these effects are explained. Earthquake -Architecture relationship is highlighted and it is pointed out, via cooperativestudies, that improving of architectural education is an essential factor for(earthquake) mitigation.In the content of this thesis, in the first chapter, the information is given aboutthe aim, the content and the methodologies of the study.In the second chapter, in which earth and an earthquake is defined, theconnection between earth and occurrence of an earthquake is described viatheories. World and Turkey?s tendency for earthquake is investigated and theinformation is given about the big earthquakes that occurred in Turkey. Inaccordance with the research results, it is emphasized that a rigorousearthquake that can occur in the Marmara Region is expected and because ofthe importance of this situation, the urgency of the studies that should be doneis pointed out.viiIn the third chapter, the information about hazardous effects of earthquakesare given and earthquake damage and loses occurred in Turkey areinvestigated. It is emphasized that the occurred damages are above the limits ofthe acceptable value and the importance of mitigation studies are mentionedand detailed explanation is provided.In the fourth chapter, the relationship between architectural education andearthquake is investigated. Earthquake safe architecture is explained and therole of the architect in building construction is explored. It is explained that therelevance of the architectural design is a major factor in the earthquake hazardmitigation. Relevant to this subject, it is stated that the education ofarchitectural students, architectural school faculty members and architects isessential and necessary. The architectural education in Turkey is researched,and the process of the present education and having the authority of practicingarchitecture is compared with the examples of USA and Japan. The reason ofchoosing examples from USA and Japan is that these countries are notconfronted with hazards in our country although they are also earthquakecountries.In the last chapter, as determined in the fourth chapter, deficiency ofarchitectural education in Turkey is evaluated when it is compared with othercountries. The studies that is needed for resolving these deficiencies areproposed and it is stated that architectural education is essential in earthquakehazard mitigation.Science Code : 803Key Words : Earthquake and architecture education, studies for lighteningthe hazardous result of the earthquakesPage Number : 148Adviser : Prof.Dr. Mutbul KAYILI