Zeminlerde yer sarsıntısı yaratan yapay patlatmaların dinamik etkileri ve bir uygulama

Abstract

Yer sarsıntısı, zeminde gerçekleştirilen patlatma sürecinin doğal bir sonucudur. Patlatma kaynaklı yer sarsıntıları, patlatma faaliyetlerinde her zaman en önemli çevre sorunları arasında yer almıştır. Bu nedenle, yer sarsıntılarının etkilerinin analizini içeren birçok deneysel formül ve yöntem geliştirilmiştir. Parçacık hızının zemindeki azalımının hesaplanması için önerilen en yaygın yaklaşım, mesafenin ölçeklendirilmesidir. Bu yaklaşım, patlayıcı madde miktarı ve mesafe veya her ikisi de değiştiğinde, maksimum parçacık hızının tahmin edilmesini mümkün kılmaktadır. Bu çalışmada, değişik amaçlarla patlayıcı madde imhası gerçekleştirilen özel bir sahada, patlatma kaynaklı yer titreşimlerinin gelecekte çevre alanda inşası planlanan yapılaşma için etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. Bunun için öncelikle, alanda geoteknik incelemeler yapılmıştır. Çalışmada oluşturulan parçacık hızı tahmin modelleri, FFT analiziyle elde edilen frekans değerleri ile birlikte genel kabul görmüş hasar kriterleri için denenmiş ve patlayıcı madde miktarı ile patlatma noktasından olan uzaklık arasındaki ilişki irdelenmiştir.

Ground vibrations are the natural results of blasting process. Ground vibrations induced by blasting can be considered as one of the most important environmental problems in blasting operations. Therefore, many empirical formula and methodologies including analysis of ground vibration effects have been developed. The most common approach proposed for the calculation of the attenuation of particle velocity in ground is scaling of distance. This approach makes it possible to predict peak particle velocity when both the explosive charge and distance vary. This study aims to investigate the effects of blast induced ground vibration for some planned buildings in a near site of a special explosion area. For this purpose, first, the geotechnical charecteristics of area is investigated. Then, the ground vibrations induced by production blasts have been recorded. The peak particle velocity prediction models have been analyzed by FFT frequency values and some damage criteria for the relations of distance from the blasting point and quantity of blast.