Mamak (Ankara) ilçesinin kentsel ekolojik özellikleri

Abstract

Bu çalışmada Ankara'nın çok hareketli ve yüksek derecede kentleşmenin sürdürüldüğü Mamak ilçesinde, plansız şehirleşme ve sanayileşmenin sonuçları ile sorunlara karşı tedbirler araştırılmıştır. Ayrıca Mamak ilçesi dâhilinde bulunan kentsel habitat çeşitliliği belirlenmiş, bu habitatlarda yaşayan yerli ve yabancı bitki türlerinin bir envanteri çıkarılmıştır. İlçenin bitki tür envanteri çıkarılırken, öncelikle vejetasyon döneminde ilçede bulunan bütün park ve bahçe gibi yeşil alanlar gezilerek bitki örnekleri toplanmış, toplanan örnekler herbaryum tekniklerine uygun biçimde kurutulmuş ve teşhisleri yapılmıştır. Bunun dışında, literatürdeki ekoloji ve ekosistem tanımları, kent ve kent ekolojisi tanım ve kapsamları, kentsel planlama tanımları açıklanmıştır. Ayrıca ilçe ile ilgili olarak bölgenin ekolojik yapısı, iklimi, ekonomik yapısı, tarihsel gelişimi, nüfus, turizm ve sanayi potansiyeli, çevre sorunları vb. konular araştırılarak verileri ortaya konmuştur. Çalışmada Mamak ilçesinde toplam 223 tür ve tür altı takson tespit edilmiştir. Bunun 108'i doğal, 67'si plantasyon, 47'si egzotik ve 10'u kültivardır. Plantasyon ve kültivarların 9'u hem plantasyon hem de kültivardır. İlave olarak bu çalışma, özellikle Mamak bölgesi ve Ankara için kentsel ekoloji çalışmalarının önemini ortaya koymuş, öncelikle Ankara'da daha sonra da bütün kentlerde kentsel ekoloji çalışmalarının yaygınlaştırılmasının gerekliliğini vurgulamıştır.

In this study, the results of unplanned urbanization and industrialization and precautions against them were studied for Mamak, which is one of the most vivacious and highly urbanized district of Ankara. Also, habitat types in Mamak district were identified, inventory of native and alien plant species which live in these habitats were found out. While taking the inventory, primarily, plant specimens were gathered from parks, gardens and such other green areas within the district in vegetation period; after that, these specimens were dried according to herbarium methods and were identified. Besides, the description of ecology and ecosystem, the description and contents of urban and urban ecology and urban planning in literature were explained. Data were also presented by researching topics such as ecological structure, regional climate, economic status, historical background, population, touristic and industrial potential, environmental problems, etc. of the district. In this study, totally 223 plant taxa were determined. 108 of them are native, 67 of them are plantation, 47 of them are exotic (alien) and 10 of them are cultivar. 9 of those plantation and cultivar taxa are both plantation and cultivar. Moreover, this study presents the importance of urban ecology studies especially for Mamak district and Ankara city, it was also emphasized in the study that the necessity of having ecological studies become widespread in urban areas, initially in Ankara and then in other cities.