Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi kanunu kapsamında yapılan uygulamaların değerlendirilmesi: İstanbul Kadıköy örneği

Abstract

Türkiye, tektonik oluşumu, jeolojik yapısı ve meteorolojik özellikleri nedenleri ile doğal afetlere maruz kalan bir ülkedir. Ne yazık ki geçmiş tarihli afetler, ülkemizde büyük ölçüde can ve mal kaybına yol açmıştır. Bu afetler arasında en fazla kayba neden olan afet türü depremlerdir. 1999 Marmara depremlerinin acı kayıpları, kriz yönetimi yaklaşımının yetersizliğini bir kez daha ortaya koyarak, Türkiye'de afet yönetim sisteminin ` risklerin azaltılması` önceliğine dayanması zorunluluğu yasal ve idari yapıda bir dizi düzenleme yapılmasına neden olmuştur. Nitekim bu çerçevede yapılan düzenlemelerden biri olan 6306 sayılı kanun, riskli alan ve riskli yapıların dönüşümü kapsamında yapılan uygulamaların temel hukuki dayanağı olarak kabul edilmektedir. Bu kapsamda bu tez çalışmasında, CBS odaklı analitik hiyerarşi süreci (AHS) ve basit toplamlı ağırlıklandırma (BTA) yöntemleriyle elde edilen deprem risk analizi ve 6306 sayılı kanun kapsamında İstanbul ili Kadıköy ilçesinde yapılan dönüşüm uygulamalarının mekânsal olarak karşılaştırılması sonucunda, uygulamalar risk kontrolünün başarısı açısından değerlendirilmiştir.

Turkey is a country facing natural disasters due to its tectonic formation, geological structure and meteorological characteristics. Unfortunately, past disasters in Turkey caused massive amounts of life and property losses. Among these natural disasters, earthquakes are the type of disasters which caused the most loss. The devastating losses after the 1999 Marmara earthquakes have once again proved the inadequacy of the crisis management approach and put forth the necessity of disaster management system to be based on `risk reduction` which led to a series of legislative and administrative regulations to be introduced. In this regard, the law no. 6306, which is one of these regulations, has been accepted as the premise legal basis regarding the implementations in the transformation of risky areas and risky structures. In this context, earthquake risk assessment obtained from GIS-based combined AHP (Analytic Hierarchy Process) and SAW (Simple Additive Weighting) methods is compared with the transformation implementations under the Law no. 6306 spatially for the case of Kadiköy, and later these implementations are evaluated in terms of their success regarding risk control within the scope of this theses.