Patlıcanda (Solanum melongena L.) tuz stresine dayanım ile dışsal H2O2 ve NO uygulamalarının etkileşimleri üzerinde araştırmalar

Abstract

Dışsal H2O2 ve NO donörleri ile inhibitörlerinin uygulanmasının tuz stresine maruz bırakılan iki patlıcan (Solanum melongena L.) genotipinde (tuza dayanıklı; Mardin ve tuza duyarlı; Artvin) iyon dengesi, lipid peroksidasyonu, antioksidan enzim aktiviteleri ile oksidatif-nitrosatif mekanizma üzerine olası katılımı ve tuz stresinin olumsuz etkilerini iyileştirebilme potansiyelleri araştırılmıştır. Bu amaçla, dört-beş yapraklı döneme kadar Hoagland besin çözeltisinde büyütülen fidelerin yapraklarına H2O2 ve NO donörleri (H2O2, SNP) ile inhibitörleri (DPI, cPTIO) 48 saat süresince spreylenerek uygulanmış, sonrasında 10 gün boyunca 100 mM NaCl'e maruz bırakılmıştır. Tuz stresi ile azalan yaprak taze ağırlığı, klorofil ve K+ miktarı H2O2 ve NO donörü SNP'nin ayrı ayrı ya da birlikte uygulamaları ile artmıştır. Tuz stresi ile artan MDA, H2O2, Na + miktarları ve Na+/K+oranı H2O2 ve NO donörü SNP'nin ayrı ayrı ya da birlikte uygulamaları ile azalmıştır. Dıştan uygulanan H2O2 ve NO, antioksidan savunmayı harekete geçirerek, prolin miktarını, SOD ve CAT aktivitesini artırmıştır. H2O2 ve NO'in tekli uygulamalarına göreceli olarak birlikte uygulanması, bitkilerde tuz toleransında artışa neden olmuştur. Veriler genel olarak değerlendirildiğinde, Mardin genotipine göre tuza duyarlı olan Artvin genotipinin, dıştan yapılan donör ve inhibitörlerden daha fazla etkilendiği görülmüştür.

In this study, we investigated the possible involvement of ionic balance, lipid peroxidation, antioxidant enzyme activities and oxidative-nitrosative mechanism and potential to improve the adverse effects of salt stress in the two genotypes (salt tolerant, Mardin and salt sensitive, Artvin) of eggplant (Solanum melongena L.) by application of exogenous H2O2 and NO donors and inhibitors then exposed to salt stress. For this purpose, H2O2 and NO donors (H2O2, SNP) and inhibitors (DPI, cPTIO) were sprayed to the leaves of the seedlings for 2 days then exposed to 100 mM NaCl for 10 days. Leaf fresh weight, chlorophyll content and K+ amount were decreased with the salt application while they increased with H2O2 and SNP application. Additionally, MDA, H2O2, Na+ contents and Na+/K+ ratio were increased with salt stress application and decreased with the H2O2 and SNP application. Exogenous H2O2 and NO treatments increased the amount of proline, SOD and CAT activity by activating antioxidant defense. It is believed that the co-application of H2O2 and NO provides better salt tolerance than the single application. When the data are evaluated in general, it is seen that the salt-sensitive Artvin genotype, which is compared to the Mardin genotype, is more affected than the exogenously applied donor and inhibitors.