Dünya ülkelerinin sosyal gelişmişlik bakımından etkinliklerinin veri zarflama analiziyle incelenmesi

Abstract

Bu çalışma, veri zarflama analizinin sosyal gelişmişlik bakımından uygulanabilirliğine dikkat çekilmesi açısından önem atfetmektedir. Sosyal gelişmişlik çağımızın en büyük sorunlarındandır. Bu sorunu aşma adına verilen birçok emek bazen boşuna çıkmaktadır. Bu çalışmanın amacı veri zarflama analizi kullanılarak belirli çıktı değişkenlerine göre dünyadaki 102 ülkenin sosyal gelişmişlik bakımından performans değerlerini belirlemektir. 102 ülke bulundukları kıtalara göre ayrılmak üzere performans değerleri incelenmeye çalışılmıştır. Bu kıtalar Afrika, Avrupa, Asya ve Amerika olmak üzere 4 kıta üzerinden çalışma yapılmıştır. Burada amaç bu kıtalardaki etkin ve etkin olmayan ülkeleri ortaya çıkarmaktır. Ayrıca sosyal gelişmişlik bakımından Afrika, Avrupa, Asya ve Amerika kıtalarında bulunan 102 tane dünya ülkesinin 2016-2018 yıllarını kapsayan üç yıllık dönemdeki her yıl için iki yıllık periyotlar bazında pencere analizi uygulanmaya çalışılmıştır. Bunlara ek olarak Malmquist Toplam Faktör Verimlilik İndeksi ile sosyal gelişmişlik bakımından Afrika, Avrupa, Asya ve Amerika kıtalarında bulunan 102 tane dünya ülkesinin etkinlik değerlerindeki değişim incelenmiş ve bu değişimin kaynağı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Analizlerdeki hesaplar yapılırken DEAP 2.1 ve EMS 1.3 paket programlarından yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda oluşan değerler 102 tane dünya ülkesinin 2016-2018 yılları bazında sosyal gelişmişlik bakımından etkinlik konumunun belirlenmesine ve öneriler sunulmasına katkı sağlamıştır.

This study is important for drawing attention to the applicability of data envelopment analysis in social development. Social development is one of the biggest problems of today. Many efforts to overcome this problem are sometimes futile. The aim of this study is to determine the performance values of 102 countries in terms of social development according to certain output variables by using data envelopment analysis. In order to examine performance values of the 102 countries, they are separated across the continents. These continents have been studied on 4 continents including Africa, Europe, Asia and America. The aim is to reveal active and inactive countries on these continents. In addition, in terms of social development, 102 countries in Africa, Europe, Asia and the Americas have tried to apply window analysis on a two-year basis for each year in the three-year period covering the years 2016-2018. Additionally, the Malmquist Total Factor Productivity Index and the change in the activity values of 102 world countries in Africa, Europe, Asia and America in terms of social development were examined and the source of this change was tried to be revealed. DEAP 2.1 and EMS 1.3 package programs were used in the calculations. The results of the study contributed to the determination of the effectiveness of 102 world countries in terms of social development in 2016-2018 and to offer recommendations.