Stokastik sınır yöntemi ve vza kullanılarak türkiye`deki havaalanlarının etkinliğinin ölçülmesi

Abstract

Veri Zarflama Analizi(VZA), karar verme birimlerinin(KVB) birden fazla girdi ve çıktı olduğu durumlarda etkinliğini göreceli olarak ölçmek için kullanılan lineer programlama tekniğidir. Bu yöntem 1978 yılında Charnes ve arkadaşları tarafından bulunmuştur. Veri Zarflama Analizi, yalnızca birimlerin performansını tahmin etmek için değil aynı zamanda birçok tercih sıralamasını tek bir sıralamada toplamak gibi diğer yönetim sorunlarını çözmek için de kullanılabilir. Stokastik Sınır Analizi(SSA) ise bu birimlerin kontrolü dışındaki rastgele olayları da dikkate alarak üretim birimlerinin verimliliğini ölçmeye yarayan bir yöntemdir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de faaliyet gösteren 48 adet havaalanının etkinliğini Stokastik Sınır Analizi ve Veri Zarflama Analizi kullanarak değerlendirmektir. Bunu yapmak için, tüm havaalanlarının etkinliği ilk önce Veri Zarflama Analizi ile ölçülmüştür. Daha sonra, Stokastik Sınır Analizi için Frontier 4.1 sürüm bilgisayar programı kullanılarak Uçuş Trafiğine(UT) ve Yolcu Trafiğine(YT) bağlı olarak iki model oluşturulmuş ve etkinlikler hesaplanmıştır. Bundan sonra, her bir havaalanı için genel verimlilik puanı, oluşturulan iki modele göre hesaplanan verimlilik puanlarının ortalaması olarak hesaplanmıştır. Her bir havaalanı için genel verimlilik puanları Ankara Esenboğa Havaalanı'nın en yüksek genel verimlilik puanına sahip olduğunu, Trabzon Havaalanı'nın ise en düşük genel verimlilik puanına sahip olduğunu göstermektedir.

Data Envelopment Analysis(DEA) is a linear programming technique for measuring the relative efficiency of peer decision making units(DMU) when multiple inputs and outputs are present. This objective method was originated by Charnes et al. (1978). DEA can be used, not only for estimating the performance of units, but also for solving other problems of management such as aggregating several preference rankings into single ranking. Stochastic Frontier Analysis is a method serving to measure production units' efficiency by considering random events beyond the control of these units too. The purpose of this study is to evaluate the efficiency of 48 airports in Turkey by using Stochastic Frontier Analysis(SFA) and Data Envelopment Analysis(DEA). To do this, the effectiveness of all airports was first measured by DEA. And than, two models were constructed depending on Fly Trafic(FT) and Passenger Traffic(PT) and were analyzed to calculate the efficiencies using FRONTIER Version 4.1 computer program. After that the general efficiency score for each airport was calculated as the mean of the calculated efficiency scores according to the constructed two models. The general efficiency scores for each airport indicated that Ankara Esenboğa Airport had the highest general efficiency score in all the airports while the Trabzon Airport general efficiency score was the lowest.