Beşinci sınıf öğrencilerinin yıkıcı doğa olaylarına ilişkin algılarının kelime ilişkilendirme testi (KİT) kullanılarak incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim beşinci sınıf öğrencilerinin yıkıcı doğa olaylarına ilişkin algıları ile bilişsel yapılarındaki kavramlar arası bağları kelime ilişkilendirme testi ile ortaya çıkarmaktır. Bunun yanı sıra öğrencilere kişisel bilgi formu da uygulanmıştır. Kişisel bilgi formunda cinsiyet, okul türü, anne ve babanın eğitim durumu ile anne ve babanın meslek durumları ile ilgili sorular yer almaktadır. Çalışmada tarama modellerinden; betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Konya ilinin Karatay, Meram ve Selçuklu ilçelerinden rastgele seçilmiş ortaöğretim okullarında beşinci sınıfta öğrenim görmekte olan 300 (154 Kız - 146 Erkek) öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışmada öğrencilere programlarında yer alan yıkıcı doğa olaylarından altı tane anahtar kavramdan oluşan kelime ilişkilendirme testi uygulanmıştır. Uygulanan bu test sonucunda elde edilen verilerden bir frekans tablosu oluşturulmuştur. Frekans tablosu yardımıyla öğrencilerin bilişsel yapılarını ortaya koyan kavram ağları çizilmiştir. Böylece kavram ağlarından ortaya çıkan ilişkilere göre veriler analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda öğrenciler verilen anahtar kavramlardan en çok sel, heyelan ve volkanik patlama kavramlarını, en az ise deprem, kasırga ve hortum kavramlarını ilişkilendirmişlerdir. Bu sonuç öğrencilerin bilişsel yapılarında sel, heyelan ve volkanik patlama anahtar kavramlarının merkezi oluşturduğunu göstermektedir. Öğrenciler anahtar kavramlara en çok su, toprak, ateş, korku, ölüm ve rüzgâr cevaplarını vermişlerdir. Verilen bu cevaplar öğrencilerin çoğunda anahtar kavramlarla ilgili bilişsel yapıya sahip olduklarını göstermektedir. Bununla birlikte araştırmaya katılan bazı öğrencilerin kavram yanılgılarına sahip olduklarını göstermektedir.

The aim of this study is to determine the perceptions of the fifth grade students about the destructive nature events and the relationships between the concepts in their cognitive structures with the word association test. In addition, personal information form was applied to the students. The personal information form includes questions about gender, type of school, educational status of the parent and occupational status of the parent. In the study; descriptive scanning model was used. The study group consisted of 300 (154 female - 146 male) students attending fifth grade in randomly selected secondary schools from Karatay, Meram and Selçuklu districts of Konya. In this study, six key concepts, which are the destructive natural phenomena in their programs, were applied to the students. A frequency table was created from the data obtained from this test. With the help of the frequency table, the conceptual networks revealing the cognitive structures of the students were drawn. Thus, the data were analyzed and interpreted according to the relationships arising from the concept networks. As a result of the research, students related the concepts of flood, landslide and volcanic eruption, and at least the concepts of earthquake, hurricane and hose. This result shows that the key concepts of flood, landslide and volcanic eruption are central to students' cognitive structures. The students mostly answered water, earth, fire, fear, death and wind. These answers show that most of the students have cognitive structure related to key concepts. However, it shows that some of the students participating in the research have misconceptions.