Çocuk dergilerinin çocuk edebiyatının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi

Abstract

Çocuk dergileri, çocukların okuma kültürü edinme sürecinde; dergilerin farklı yazınsal türleri bir arada bulundurması, kolay ulaşılabilir olması, etkinliklerle okuma evrenini dergi dışında gerçekleme ve diğer becerilere katkıda bulunma ortamı sunması, bunları yaparken çocuklarda süreli yayın takip etme kültürünü geliştirmesi bakımından önemli bir yer tutmaktadır. Bu araştırmada Türkiye'de yayımlanan günümüz çocuk dergilerinin, çocuk edebiyatının temel ilkeleri bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çocukların gelişimsel özelliklerine ve gereksinimlerine uygun bir çocuk dergisi oluşturmak, içerisinde birçok değişkeni bir arada bulunduran dikkat ve özen isteyen bir süreçtir. Çalışmada günümüz çocuk dergilerinden 6-14 yaş aralığına yani genel olarak ilkokul ve ortaokul çağındaki çocuklara seslenen dergiler inceleme konusu yapılmıştır. İlgili yaş aralığına seslenen dergiler arasından çocukların ulaşabileceği 8 dergi belirlenerek bu dergilerin 2017-2018 yıllarında yayımlanmış dörder sayıları incelenmiştir. Dergiler, çocuk edebiyatı yapıtlarında bulunması gereken; dış yapı özellikleri (boyut, kâğıt, kapak ve cilt, sayfa düzeni, harfler ve resimler), iç yapı özellikleri (konu, izlek, karakterler, dil ve anlatım, ileti, çevre), eğitsel ilkelere uygunluk ile dergilerin yanında verilen armağanlar bakımından incelenmiştir. Bu araştırmanın sonucunda; incelenen dergilerin özelliklerinin, dergilerin ulaşmak istenilen çocuk gerçekliğiyle ilişkili olarak değiştiği ve dergilerin, çocuk edebiyatı yapıtlarının temel ilkeleri bağlamında gözden geçirilmesinin gerekliliğine ulaşılmıştır.

Children magazines play an important part for children's process for establishing a reading culture for they contain different literary versions, are easily accessible and present an environment that could substantiate reading universe outside the magazine with activities and contribute to other skills as well as improving the child's habit to follow the periodicals. This study aims to analyse the modern-day children magazines published in Turkey in terms of general principles of children's literature. Creation of a children magazine that corresponds to child's developmental features and needs is a process that consists of many variants and requires large amount of caution and care. This study examines the magazines among children periodicals that address the children within the age of 6 to 14, namely the children in the age of elementary and secondary schools. This examination has been carried out by determining particular 8 magazines among the magazines that appeal to mentioned age gap and by examining four each of them which published in the years of 2017-2018. Each magazine has been examined under the categories of the magazine's outer structure (size, paper, cover and skin, page format, letters and pictures) and inner structure features (theme, path, characters, language and expression, message, environment) as well as the magazines' compatibility with the educational principles and the quantity and quality of the gifts presented alongside with the magazine. Finally, this study comes to the conclusion that the features of examined magazines alter with regards to the children reality that they aim to reach and this magazines should be revised in terms of the general principles of children's literature pieces.