Yapı malzemelerinin iç mekan hava kalitesine etkisi üzerine bir araştırma

Abstract

Yapıların inşa edilmesindeki en önemli amaç, kullanıcı gereksinimlerini karşılayarak insanlara güvenli, konforlu, yaşanabilir ortamlar sunmaktır. Kapalı mekanlardaki güven ve konfor ortamını oluşturmak, iç çevrede ortam kalitesini sağlamakla mümkündür. Bu nedenle iç ortam kalitesinin temel bileşenleri olan, termal, görsel ve akustik konforun yanı sıra iç mekan hava kalitesinin de yapı tasarımlarında dikkate alınması gerekmektedir. İç mekan hava kalitesinde önemli rolü olan yapı malzemeleri, iç çevre üzerinde olumlu ve olumsuz etkilere sahiptir. Sanayi devriminden önce yapı malzemeleri doğal ve yalın halleriyle yapılarda kullanılabilmekteydi. Sanayi devriminden sonra yapı malzemelerinin endüstride üretilmesi sürecinde, fabrikalarda kullanılan kimyasallar, yapıştırıcı ve vernikler nedeniyle uçucu organik bileşik, formaldehit gibi kullanıcının sağlığına zararlı bileşenler malzemenin yapısına işlenmektedir. Böylece bu zararlı bileşenleri içeren yapı malzemelerinin yapılarda kullanılmasıyla iç mekan hava kalitesi bozulmaktadır ve asbest gibi zararlı malzemelerle inşa edilen yapılar insan sağlığı için risk oluşturmaktadır. Bununla birlikte hasta bina sendromu gibi bina ile ilişkili hastalıklar ortaya çıkmakta ve çalışma verimliliğinin de düşmesine neden olmaktadır. Yapılarda uygun bir iç hava kalitesi sağlanmasında kullanılan yapı malzemelerinin özellikleri bu açıdan önem kazanmaktadır. Bu çalışmada yapı malzemelerinin iç mekan hava kalitesine etkisi incelenmiştir. Tez kapsamında iç mekan hava kalitesinin önemi, iç hava kalitesini etkileyen faktörler, iç mekan hava kirleticileri, iç mekan hava kalitesinde yapı malzemeleri rolü ele alınmıştır. Yapı ürünleri ve iç mekan hava kalitesi üzerine yapılan çalışmalar irdelenerek, yapı malzemelerinin fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin iç mekan hava kalitesine etkileri belirlenmiş, bulgular tablo ve grafiklerle ortaya konulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre her yapı malzemesinin iç mekan hava kalitesi üzerinde mutlak bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Yapılarda iç mekan hava kalitesinin sağlanabilmesi için yapı malzemelerinin doğru seçilmesi ile ilgili öneriler sonuç bölümünde verilmiştir.

The most important aim in building structures is to provide safe, comfortable and livable environments to people by meeting user requirements. It is possible to create an atmosphere of confidence and comfort in indoor spaces by ensuring the quality of the environment in the interior environment. In this context, indoor air quality as well as thermal, visual and acoustic comfort, which are the main components of indoor quality, should be taken into consideration in building designs. Building materials, which play an important role on indoor air quality, have positive and negative effects on the indoor environment. Before the industrial revolution, building materials could be used in buildings in their natural and simple form. In the process of producing building materials in the industry after the industrial revolution, the components that are harmful to the health of the user such as volatile organic compound, formaldehyde due to chemicals, adhesives and varnishes used in the factories are processed into the structure of the material. In this context, indoor air quality is deteriorated by the use of building materials containing these harmful components in the buildings, and structures constructed with harmful materials such as asbestos pose a risk to human health. However, building-related diseases, such as sick building syndrome, occur in and lead to a decrease in work efficiency. The properties of the building materials used in the construction of a suitable indoor air quality gain importance in this respect. In this study, the effect of building materials on indoor air quality was investigated. The importance of indoor air quality, factors affecting indoor air quality, indoor air pollutants and the role of building materials in indoor air quality are discussed in the thesis. The effects of physical, chemical and biological properties of building materials on indoor air quality were determined and the findings were presented with tables and graphs. According to the results, it was found that each building material has an absolute effect on indoor air quality. In order to ensure the indoor air quality in the buildings, recommendations regarding the correct selection of building materials are given in the conclusion section.