21.yy mimarlığında beden odaklı performatif kamusal arayüzler

Abstract

Tschumi'nin (2018), ifade ettiği gibi; insan bedeni, mimarlığın başlangıç ve varış noktası olarak değerlendirilmektedir ve bedenin, mekansal düzeni, birtakım eylemler aracılığıyla bozduğu savunulmaktadır. 21. yy. mimari üretim pratikleri, bedenin tasarlanan mekanın ötesinde kesintisiz performatif bir ilişki biçimi olduğu düşünmektedir. Performans beden ve mekan arasında görülemeyen fakat her zaman var olan şeffaf bir katmandır. Bu şeffaf katmanların mekanda açığa çıkarılması ve üzerinde düşünülmesi gerekmektedir. 21. yy. mimari üretim biçimlerine göre mekan, bedenle kurduğu performatif ilişkiler üzerinden düşünülmektedir. Beden, performatif izlere sahiptir. Bedenin en önemli aktivitelerinden biri mekanda var olmak, varlık göstermek ve mekanla görülebilir ya da görülemeyen bir diyalektik ilişkiye sahip olmaktır. Yaşanan teknolojik gelişmeler ve disiplinler arası çalışma metodolojilerinin artması, insan bedeninin mevcut durumunun anlaşılmasını ciddi şekilde etkilemektedir. Bazı disiplinlerin ortaklığında, üretken kolektif çalışma ortamlarının yaratılması, beden odaklı mekan üretim biçimlerinde konvansiyonel dönüşümler yaşanmasına, yeni kavram ve ilişkilerin oluşmasına sebep olmaktadır. Çalışmanın amacı, 21. yy. mimarlığı beden-mekan etkileşiminde, duyarlı kamusal arayüzleri deneyimleyen bedenin, konvansiyonel ölçü kalıplarından nasıl uzaklaştığı ve kolektif eylemlere dayalı yeni birtakım ölçülerle nasıl biçimlendiği gibi güncel ifadelerin ele alınıp anlamlanması gerekliliğinden doğmaktadır. Çalışmanın kapsamı, 21. yy. mimarlığında beden, kamusal mekan ve arayüz ilişkilerine dair öncelikli olarak literatür çalışması ve kavram matrisi üretilmesi olmuştur. Çalışmanın yöntemi, oluşturulan teorik ve kavramsal içeriği referans alan geçici bir mekan uzantısı tasarlanıp, üretilmesi ve gözlemlenmesidir. Kavramsal içerik üzerinden parametreler geliştirilmiştir. 'Sum-Up' (Duyarlı Mekan Uzantısı) aracılığıyla alternatif ergonomi kataloğu üretilmiştir. Uygulama ve üretilen kataloğun doğrultusunda gözlemler yapılarak, varılan sonuçlar üzerinden değerlendirme ve önerilerde bulunulmaktadır.Anahtar Kelimeler: Beden, Performans, Arayüz, Kamusal Mekan, Ergonomi, Deneyim.

As Tschumi (2018) stated; the body is regarded as the origin, destination of architecture, it is argued that body disrupts the spatial order through several actions. 21st century, think that body has an uninterrupted performative relationship from beyond the intended space. Performance is like a transparent layer that cannot be seen between body and space but always exists. These transparent layers need to be exposed, considered in space. According to 21st century architecture, space interpreted through the performative relations that has established with the body. The body has performative traces. One of the most important performative activities of the body is to exist in the space, to have a dialectic relationship that can be seen or invisible. Developments and increase in interdisciplinary methodologies, have a serious impact on the understanding of the current state of body. The creation of collective workspaces in collaboration with some disciplines leads to the transformation of conventional forms of body-oriented space and the creation of new concepts.The aim of this study arises from necessity of re-discovering, understanding contemporary expressions such as how the body experiencing sensitive public interfaces moves away from conventional measurement patterns and shaped with a new set of performative measures, based on collective actions in 21st century body and space interaction. The scope of the study, literature research, production of the concept matrix on the relationship between body and public interface. The method of the study is to design, produce and realize a space extension that references conceptual content that created. The parameters were developed through conceptual content. An alternative ergonomics catalogue was produced through the 'Sum-Up' (Sensitive Space Extension). Observations are made in accordance with practice, suggestions are made based on the conclusions reached. Key Words: Body, Performance, Interface, Public Space, Ergonomics, Spatial Experience.