Futbol takımlarındaki örgütsel özdeşleşme ve örgüt kültürünün takım başarısı üzerindeki etkisinin incelenmesi (TFF 1. lig örneği)

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, örgütsel özdeşleşme ve örgüt kültürünün takım başarısı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Araştırmada nicel ve nitel veri elde etme yöntemleri kullanılmıştır. Katılımcıla-rın örgütsel özdeşleşme düzeylerini ölçebilmek amacı ile Mael ve Ashforth'un (1989, 1992) hazırlamış oldukları ve Polat (2009) tarafından Türkçeye çevirilen 6 soruluk `örgütsel özdeşleşme ölçeği'' kullanılmıştır. Katılımcıların örgüt kültürü düzeylerini değerlendirebilmek için ise, Cameron ve Quinn'in (1999-2006) `Diagnosing and Changing Organizational Culture, Based on The Competing Values Framework` adlı çalışmalarında kullandıkları 24 soruluk ''Organization Culture Assesment Instru-ment'' ölçeğinin Choi vd., (2010) tarafından spor kulüpleri ortamına uyarlanmış hali Türkçe'ye çevirilerek kullanılmıştır. Ayrıca katılımcıların kişisel bilgilerini elde ede-bilmek amacı ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırmadaki örgütsel özdeşleşme ve örgüt kültürü ile ilgili görüşleri belirleyebilmek amacı ile iki tane açık uçlu soru yöneltilmiş ve örgütsel özdeşleşme ile örgüt kültürü görüşleri tespit edilmeye çalışıl-mıştır. Araştırmanın evrenini 2016 – 2017 Futbol Sezonunda TFF 1. Ligde yer alan 18 takım oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini 14 takımdan araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 324 kişi oluşturmaktadır.Nicel verilerin analizinde, SPSS 22 paket programında yer alan faktör analizi, tanımlayıcı istatistikler, farklılık, ilişki ve etki analizleri kullanılmıştır. Nitel veri anali-zinde ise NVIVO 11 paket programı kullanılarak katılımcı görüşleri kodlanmış olup ana ve alt temalar çıkartılmıştır. Araştırma sonucunda, Örgütsel özdeşleşmenin takımların başarısı üzerinde is-tatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. Takım başarısı üzerinde kültürün etkisi incelendiğinde ise; klan kültürü tipolojisinin takımlar üzerin-de; bir etkisinin olmadığı görülürken, adokrasi ve pazar kültürünün başarılı takımlar üzerinde, hiyerarşi kültürünün ise orta düzeyde başarılı takımlar üzerinde etkisi oldu-ğu sonucuna ulaşılmıştır. Nitel bulgulara bakıldığında; kulübü ile özdeşleştiğini belir-ten katılımcıların görüşleri sonucunda ''Kulüp Ortamı'', ''Zaman ve Süreç'' ''Ortak hedefler ve Başarı'', ''Bağlılık ve Ait olma'' gibi pozitif temalar ortaya çıkmıştır. Öz-deşleşme ile ilgili olumsuz görüşlerin sonucunda ise; ''Rekabet ortamı'' ''Zaman ve Süreç'' ''Güven Problemi'' temalarına ulaşılmıştır. Kulübünün kültüre sahip olduğunu belirten katılımcıların görüşleri sonrasında ortaya ''Semboller ve Simgeler'', ''Norm-lar'' , ''Liderler ve Kahramanlar'' pozitif temaları çıkmıştır. Kültür açısından olumsuz görüşler ise; ''Zaman Yetersizliği'' ''Değer Eksikliği'' negatif temalara ulaşılmıştır.

The main purpose of this research is to analyze the effect of organizational culture and organizational identification on team success. The population of the research consists of the 18 teams competing in TFF 1. Lig in the 2016-2017 football season. The samples of the research are 324 persons, belonging to 14 different teams, who agreed to participate in the research voluntarily.Methods of gathering qualitative and quantitative data were used in the research.In order to to be able to measure the levels of organizational identification of the partic-ipants, `Organizational Identification` by Mael and Ashforth (1989, 1992), translat-ed to Turkish by Polat (2009), was used. To evaluate the organizational cultures of the clubs, a Turkish adaptation of Choi et al. (2010) scale, which adapts Cameron and Quinn's (1999-2006) Diagnosing and Changing Organizational Culture, Based on the Competing Values Framework` to the environments of sports clubs. Moreover, a personal data form was used to gather the personal information of participants.Two questions were addressed to determine the views of participants on organizational identification and organizational culture in the research.To analyze quantitative data, elements such as factor analysis, descriptive statistics, difference, cause and effect analysis, which are part of SPSS 22 (Statistical Package for Social Sciences), were used to evaluate the research data.For qualitative data analysis, NVIVO 11 was used to code participant views and to extract main themes and subthemes. Upon the completion of the study, it has been concluded that organizational identifi-cation does not have a statistically significant effect on team success. As for organi-zational culture, it has been found out that the clan culture typology does not have an effect on teams, whereas adhocracy and market culture were found to be effective on successful teams, while hierarchical culture was found to be an influence on moder-ately successful teams. Regarding qualitative findings, views of participants who stated to be identifying with their clubs produced positive themes such as `Team Environment`, `Time and Process`, `Common Goals and Success` and `Loyalty and Belonging`. On the other hand, the results of the negative views on Identification were themes `Competitiveness`, `Time and Process` and `Trust Issues`. From the views participants who stated that their club has a culture, positive themes of `Signs and Symbols`, `Norms` and `Leaders and Heroes`, whereas negative views regard-ing culture produced negative themes such as `Lack of Time` and `Lack of Values`.