İşitme engelli olma durumlarına göre ergenlerin; benlik algıları, öfke ifade tarzları ve empatik beceri düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, işitme engelli olma durumlarına göre ergenlerin; benlik algıları, öfke ifade tarzları ve empatik beceri düzeylerini incelenmek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Eşleştirilmiş Vaka-Kontrol tipte olan araştırma, Nisan-Haziran 2016 tarihleri arasında İzmir'de 5 okulda, 9-18 yaş arasında olan 552 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada; işitme engelli ergenler Vaka Grubunu (n=138) ve bazı parametrelere (yaş, cinsiyet ve işitme engelli olma durumu) göre eşleştirilmiş işitme engelli olmayan ergenler Kontrol Grubunu (n=414) oluşturmuştur (1 vakaya 3 kontrol). Veriler: `Tanıtım Formu`, `RBSÖ`, `SÖÖTÖ` ve `ÇEEÖ-TR` formları ile toplanmıştır. Verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistikler, Kruskal Wallis, Mann Whitney U ve Ki-kare testleri kullanılmıştır.Bulgular: Araştırma kapsamındaki işitme engelli olan ve olmayan ergenlerin; yaş ortalaması 14,46 ve %73,2'si kızdır. Yapılan analizlerde; araştırma kapsamına alınan işitme engelli ergenlerin RBSÖ puan ortalamasının, işitme engelli olmayan ergenlerinkinden anlamlı derece yüksek olduğu bulunmuştur (p=0,008; p<0,01). Araştırmada, işitme engelli ergenler ile işitme engelli olmayan ergenlerin SÖÖTÖ ''Sürekli Öfke'' ve ''Öfke Kontrol'' alt boyutu puan ortalamaları arasında çok yüksek düzeyde anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p=0,000; p<0,001). İşitme engelli ergenlerin SÖÖTÖ ''Öfke Dışa Vurma'' alt boyutu puan ortalamasının, işitme engelli olmayan ergenlerinkinden anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur (p=0,028; p<0,05). Ancak; işitme engelli olma durumunun, ergenlerin SÖÖTÖ ''Öfke İçe Vurma'' alt boyutunu etkilemediği belirlenmiştir (p>0,05). Araştırmaya katılan işitme engelli ergenlerin ÇEEÖ-TR puan ortalamasının, işitme engelli olmayan ergenlerinkine göre anlamlı derece düşük olduğu saptanmıştır (p=0,000; p<0,001).Sonuçlar: Araştırma sonucunda, işitme engelli ergenler ile işitme engelli olmayan ergenlerin benlik algısı, öfke ifade şekli ve empatik beceri düzeyleri arasında farklılıklar olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Ergen, İşitme Engelli, Empati, Benlik Saygısı, Öfke

Objective: This study was made for analyzing adolescents's self perception, anger expression styles and empathique abilty degrees according to being hearing impaired.Material and Method: Matched case control study was with carried out with 552 students between 9 and 18 ages in 5 schools from İzmir between April-June 2016. In the study; hearing impaired adolescents were composed the Case group (n=138) and the non-hearing impaired adolescents corrected according to some parameters were composed the Control group (n=414) (1 case to 3 controls). Datas were collected with ''Identification Form'', ''RSES'', ''TAAES'', ''ETSCA-TR` forms. In the analysis of datas, descriptive statistics, Kruskal Wallis, Mann Whitney U and Ki-Square tests were used.Findings: The average age of the adolescents with and without hearing impaired was 14,46 and %73,2 were girls. In these analysis, it was found that the RSES average score of the hearing impaired adolescents included in the study was significantly higher than the non-hearing impaired adolescents (p=0,008; p<0,01). In this research, it was determined that ''there was significantly an important difference between hearing impaired and non-hearing impaired adolescents getting average points from subscales of TAAES ''Trait Anger'' and ''Anger Control'' (p=0,000; p<0,001)''. It was found that the TAAES ''Anger Out'' subscale average score of the hearing impaired adolescents, was significantly higher than the non-hearing impaired adolescents (p=0,028; p<0,05). But, it was determined that being hearing impaired condition doesn't affect the subscale of TAAES ''Anger in'' (p>0,05). It was determined that the average score of ETSCA-TR of hearing impaired adolescents participating in the study was significantly lower than the non hearing impaired adolescents (p=0,000; p<0,001).Conclusion: As a result of the research, it was concluded that there were differences between hearing impaired adolescents and non hearing impaired adolescents in their self-perception, anger expression style and empathic ability degree.Key Words: Adolescent, Deaf, Empathy, Self perception, Anger