Urartu yazıtları ile tasvir sanatında kale ve tapınaklar

Abstract

Bu çalışmada, bugüne değin ortaya çıkarılmış Urartu yazıtları ile Urartu tasvirli eserler üzerinde karşılaşılan Urartu kale ve tapınakları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmamızda yer alan yazıtlarda genel olarak yapıların inşası ve hangi kral döneminde yapıldığı dile getirilmiştir. Fakat ne yapının inşasında kullanılan malzemeden ne de mimari yapının detayları hakkında herhangi bir bilgi verilmemiştir. Tasvirli eserlerde kale tasvirline en ince ayrıntısına kadar yer verilmiştir. Tasvirli eserlerin bazılarında taş temelin uygulandığı görülmektedir. Genel olarak kale tasvirlerinde koruma kuleleri betimlenmiş ancak bazı örneklerde ise betimlenmemiştir. Kale kapıları çift kanatlı olarak işlenmiş, bunu belirtmek için de bir taraf çizgilerle taranmıştır. Kapının hemen üzerinde yer alan kuşakta süs amaçlı zikzaklar yer almaktadır. Genel olarak kale duvarları üzerinde koruma amaçlı yapılmış dendaneler yer almaktadır. Bazı örneklerde dendanelerin alt kısımlarına gözetlemek için pencere açıklığına yer verilmiştir. Ön cephe tasvirlerinin bazılarında pencere açıklığına rastlanılmaktadır.Tespit edilebilen tapınak tasvirleri iki örnekle sınırlıdır. Kale tasvirlerine oranla daha sade bir şekilde işlenmişlerdir. Kule tipli olarak yapılmış tapınak tasvirlerinde kapı, çift kanatlı olarak işlenmiştir. Urartu devletiyle çağdaş olan Asur devletinin sanatına yansımış Urartu kaleleri ile Urartu tasvir sanatına yansımış kale tasvirlerine bakıldığında ortak özellikler taşıdığı göze çarpmaktadır. Ancak Asur örneklerinde Urartu tasvirlerine oranla daha az ayrıntı yer almaktadır.

İn this study, Urartu inscriptions uncovered to date and Urartian works of art depicted on the Urartu fortresses and temples were tried to be evaluated. The inscriptions in our study generally emphasize the construction of the buildings and the period in which the king was built. However, informations were not given about the material used in the construction of the structure nor the details of the architectural structure.In the depicted works, the castle is depicted in detail. It is seen that the stone foundation is applied in some of the depicted works. In general, protection towers are depicted, but in some cases they are not depicted. The castle gates were double-winged and one side was scanned to indicate this. Just above the door, there are zigzags for ornamental purposes. In general, there are dendaneles built on the fortress walls for protection purposes. In some examples, the window opening is provided for viewing the lower parts of the dendaneles. Some of the front facade depictions show a window opening.The temple depictions are only found on two examples in our study. The depictions of the temple depicted were rendered more simply than the castle depictions. In the temple depictions of the tower type, the door has been processed as double winged.The Urartian castles, which are reflected in the art of the Assyrian state, which is contemporary with the Urartian state, and the fortresses that are reflected in the art of Urartian depiction are common features. However, the Assyrian specimens show less detail than the Urartian depictions.