Yaşar kemal`in Ortadirek ile Fakir Baykurt`un Irazca`nın Dirliği romanlarında ana kadın karakterler ile temaların karşılaştırılması

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu'nun 18. yy. sonlarında Batı karşısında askeri başarısızlıkları, dönemin devlet adamları ve aydınlarını mevcut aksaklıkları sorgulamaya sevk etmiştir. Bu nedenle Batı medeniyetiyle çeşitli nedenlerle temasa geçilmiş Batı tarzında yenileşmenin gerekliliği devlet eliyle kabul görmüştür. Batılılaşma hareketiyle birlikte Türk toplumu Batılı anlayışa göre değişim sürecine girmiştir. Başta roman olmak üzere Batı edebiyatına ait edebi türler ilk örnekleri bu dönemde verilmiştir. Edebi eserler okuyucuya sundukları yeni zevk ve anlayışla yenileşme sürecinin hızlanmasında aktif rol oynamış, aynı zamanda toplumsal dönüşümü okura yansıtmışlardır. Sosyal meseleler Cumhuriyet'in ilanının ardından edebi eserlerde yoğun bir şekilde yer almıştır. Yoğun köy nüfusuna sahip Anadolu'ya yönelme toplumsal gerçekçi bakış açısıyla gerçekleşmiştir. Yaşar Kemal'in Ortadirek ile köy romanı yazarı Fakir Baykurt'un Irazca'nın Dirliği romanları toplumcu gerçekçi anlayışla köy ve köylülük meselelerinin işlendiği iki önemli eserdir. Bu çalışmamızda Yaşar Kemal ve Fakir Baykurt'a ait Ortadirek ve Irazca'nın Dirliği adlı eserlerini karşılaştırmalı yöntem kullanarak, tematik açıdan kıyasladık. Aynı yöntemle her iki eserde ön plana çıkan ana kadın karakterler Meryemce ve Irazca'nın zorlu mücadelelerini, dirençle şekillenen duygularını, yaşadıkları olaylar karşısındaki tepkilerini, diğer karakterlerle olan ilişkilerini benzerlikler bağlamında ele aldık. Her iki yazar tarafından, birçok tema çerçevesinde aktarılan köy ve köylülüğün sosyokültürel durumunu, refah seviyesini, bireylerin iç dünyalarını ve çevreyle olan ilişkilerini aktarırken aynı zamanda dönem özelliklerinin köy yaşamı üzerindeki izdüşümleri hakkında okuyucuyu aydınlatmaya çalıştık. Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi kriterlerine uyarak ortaya koyduğumuz çalışmamızı alt başlıklarla genişleyen altı bölümden oluşturduk.

In the end of the 18th century the military failures of The Ottoman Empire against the West led the statesmen and intellectuals of the period to question the current setbacks. For this reason, Western civilization was contacted for various reasons and the need for Western-style innovation was accepted by the state. With the Westernization movement, Turkish society has entered a process of change according to Western understanding. The first examples of literary genres belonging to Western literature, particularly the novel, were given during this period. Literary works played an active role in accelerating the process of innovation with the new pleasure and understanding they presented to the reader, but also reflected social transformation to the reader. Social issues became heavily involved in literary works following the proclamation of the Republic. The move towards Anatolia, which has a dense village population, was realized from a social realistic perspective. Yaşar Kemal's Ortadirek and Village novel writer Fakir Baykurt's Irazca'nın Dirliği novels are two important works in which village and peasantry issues are handled with a socialist realistic understanding. In this study, we compared thematically the works of Yaşar Kemal and Fakir Baykurt, called Ortadirek and Irazca'nın Dirliği by using comparative methods. In the same way, the main female characters Meryemce and Irazca's hard struggles, feelings shaped by resistance, reactions to the events they experienced, and their relationship with other characters have been dealt with in the context of similarities. We tried to explain the sociocultural status of the village and the peasantry, the level of prosperity, the inner worlds of the individuals and their relations with the environment, which are conveyed by both authors within the framework of many themes, while at the same time enlightening the reader about the reflections of the period features on the life of the village. We created our study in six sections, which expanded with sub-headings, in accordance with the criteria of Comparative Literature Science.