Afet ve acil durumlarda etkin kriz yönetimi

Abstract

Kriz, beklenmedik bir durumdan kaynaklanan bir tehdide işaret eder. Bu ise bir toplumun, dolayısıyla kurumların istikrarını tehdit eden bir olay anlamına gelir. Bu tür olayların veya tehditlerin etkili bir şekilde yönetilmesi ve ele alınması süreci `Kriz Yönetimi` olarak bilinmektedir. Krizler farklı tür ve niteliktedir ve farklı müdahale biçimlerini ve yönetimlerini gerektirir. Günümüzde ekonomik, sosyal, siyasi, diplomatik, teknolojik vb. birçok krizle baş etmek durumundayız. Afet ve acil durumlarda etkin kriz yönetimi ise çalışmamızın odak noktasını oluşturmaktadır. Krizler meydana gelmeden önce risk yönetiminin doğru yapılması ve krizlere hazırlıklı olmak çalışmamız açısından önemli bir yer tutmaktadır.Krizlerin meydana gelmesine sebep olan yönetim süreci temelinin sağlam olmaması, alınan önlemlerin eksikliği ve hatalı tercihler gibi görülen nedenler olsa da esas nedenin çağın gerisinde kalmış uygulamalar olduğu bilinmektedir. Son dönem krizlerin karmaşıklığı, genellikle birçok aktörün katılımını, haliyle başarılı bir sonuç için de etkili bir koordinasyonu gerektirir. Yaşanabilecek pek çok potansiyelin yanında özellikle Türkiye'de doğal afetlerin meydana gelme ihtimalinin fazla olması, geçmişten bugüne farklı tedbirler alınmasının gerekliliğini ortaya koymuştur. Yaşanan afetler birçok insanın hayatını kaybetmesine, önemli hasarlara vb. çeşitli olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Bu da, afetlere karşı farkındalığın ve önlem almanın önemini ortaya koymaktadır.Kriz dönemi, günlük yaşamın her alanında sürekli olarak yaşanmakta ve bu krizler çoğunlukla ekonomik, psikolojik, sosyal, politik ve doğal afetlerden kaynaklanmaktadır. Meydana gelen kriz dönemlerinde özellikle afetten kaynaklanan krizlerde halkın genel düzeni bozulmakta; fiziki, ekonomik ve sosyal olarak olumsuz neticeler ortaya çıkaran riskli durumlar oluşmaktadır. Böylesi durumlarda, yönetimler doğru ve hızlı karar vermenin yanı sıra alınan kararları aktif bir şekilde uygulamada oldukça güçlük çekmektedirler. Kriz durumunun yönetilebiliyor olması ve başarılı örneklerinin ortaya çıkışı kriz yönetimine ve kriz iletişimine verilen önemi artırmıştır. Afet ve acil durumlarla etkin bir şekilde baş edebilmek için ise kriz yönetimi, başından itibaren zorunlu tutulmalı ve tüm kilit kurumlar ortak olarak yönlendirilmelidir. Süreçlerin kurulması ve krize müdahaleyi kolaylaştıran ve hızlandıran araçlar kritik öneme sahip olduğu için tek elden yönetim son derece önemli olmaktadır. Etkin kriz yönetimi için ise, kurum ve kuruluşlar içinde planların ve becerilerin güncel olmasını sağlayan esas sorumlu kurumlara ihtiyaç duyulmaktadır.Çalışmamızda afet ve acil durumlarda etkin kriz yönetiminin anlaşılmasını sağlamak ve işlerliğini geliştirmek için, felaketler henüz gerçekleşmeden risk yönetimi anlayışıyla kaynakların ve sorumlulukların organizasyonu üzerinde durulmuştur. Aynı zamanda krizlerle başa çıkmada farklı yaklaşım ve uygulamalar hem klasik hem de yeni örneklerle ele alınmakta ve afet ve acil durumlarda nasıl etkin kriz yönetimi yapılabilirliğin üzerinde durulacaktır.Anahtar Kelimeler : Afet, Acil Durum, Kriz Yönetimi

The crisis refers to a threat from an unexpected situation. This means an event that threatens the stability of a society, and therefore the institutions. The process of effectively managing and handling such events or threats is known as `Crisis Management`. Crises are of different types and character, and require different forms of response and management. Today, we have to deal with many crises such economic, social, political, diplomatic, technological, etc. Effective crisis management in disasters and emergencies is the focus of our study. Getting the risk management right before the crises occur and being prepared for the crises have an important place in our study.Although there are reasons such as lack of sturdy management, lack of precautionary measures and wrong choices that cause the crises to occur, it is known that the main reason is the practices that are outmoded. The complexity of recent crises often requires the involvement of many actors, as well as effective coordination for a successful outcome. In addition to many potential might happen, there are so many occurrence of natural disasters in Turkey has revealed the necessity of the different measures taken so far. The disasters experienced have caused many people to lose their lives, serious damage, etc. leads to various negative consequences. That reveals the importance of awareness and taking action against disasters.The crisis period is constantly experienced in all areas of daily life, and these crises mostly derive from economic, psychological, social, political and natural disasters. In the crisis periods that occur, the general order of the people deteriorates especially in crises caused by disasters; Risky situations that result in physical, economic and social negative consequences arise. In such cases, besides making correct and fast decisions, administrations have difficulties in implementing the decisions actively. The fact that the crisis situation can be managed and the emergence of successful examples have increased the importance given to crisis management and crisis communication. In order to effectively deal with disasters and emergencies, crisis management must be mandatory from the outset and all key institutions should be jointly directed. Since the tools that facilitate and accelerate the establishment of processes and response to the crisis are critical, one-stop management is extremely important. For effective crisis management, principally responsible institutions are needed to ensure that plans and skills are up-to-date within institutions and organizations.Our study focused on the organization of resources and responsibilities with a risk management approach before disasters occur, in order to provide an understanding of effective crisis management in disasters and emergencies and to improve its operability. At the same time, different approaches and practices in dealing with crises are handled with both classic and new examples and how effective crisis management can be done in disasters and emergencies will be emphasized.Key Words : Disaster, Emergency, Crisis Management