Farklı sürelerde sütten kesilen kuzularda stresle başa çıkma yeteneğinin bazı fizyolojik ve davranışsal özellikler ile besi gücü, karkas ve et kalitesine etkileri

Abstract

Farklı yaşlarda sütten kesilen kuzularla yürütülen bu çalışmada; kuzuların sütten kesimden kaynaklanan stres ile başa çıkma stratejilerinin davranışsal ve fizyolojik stres tepki parametreleri yanında besi performansı, karkas ve et kalite özelliklerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın hayvan materyalini, açık alan testine tabi tutularak başa çıkma stratejileri bakımından Proaktif (Pro, n=20) ve Reaktif (Rea, n=20) olmak üzere iki gruba ayrılan 40 baş erkek Karakaş kuzusu oluşturmuştur. Sütten kesim sonrası ölçülen kan parametrelerine baş etme biçiminin önemli etkisinin olmadığı tespit edilmiştir (P>0.05). Sütten kesim yaşının sadece CK, LDH ve TP üzerine etkileri önemli bulunmuştur (P<0.0001). Kuzuların çeşitli dönem canlı ağırlıkları (CA) ve günlük canlı ağırlık artışları (GCAA) üzerine baş etme biçimi ve sütten kesim yaşı etkilerinin önemli olduğu tespit edilmiştir (P<0.01). Pro grubu kuzuların kesim ağırlığı ve sıcak karkas ağırlığı Rea grubu kuzulardan düşük olmuştur (P≤0.05). Panelistler (n=43), genel beğeni ve lezzet özellikleri bakımından Pro grubundan elde edilen etlere daha yüksek puan vermişlerdir (P≤0.05). Bu çalışmayla hem açık alan testindeki davranışları bakımından kuzuların farklı baş etme biçimlerini bireysel olarak tespit etmenin mümkün olduğunu hem de baş etme biçiminin kuzuların besi performansını etkilediği ortaya konmuştur. Damızlığa ayrılacak kuzuların belirlenmesinde, baş etme biçimlerine bağlı davranışsal özellikleri de dikkate almanın, karkas ve et kalite özellikleri geriletilmeden, besi sonu canlı ağırlığı, günlük canlı ağırlık artışı ve karkas ağırlığının yükseltilmesine katkı sağlayacağı söylenebilir.

The objective of this study was to determine relation of coping style (CS) with some physiological and behavioral characteristics of lambs weaned at different ages and its effect on fattening performance, carcass and meat quality. A total of 40 male lambs divided into two groups, as Proactive (Pro, n = 20) and Reactive (Rea, n = 20) in terms of CS, were used for this study. There was no significant effect of CS on blood parameters measured after weaning (P> 0.05). The effect of weaning age was significant only for CK, LDH and TP (P<0.0001). The effects of CS, weaning age and measurement time on live weight (LW) and daily weight gain (DWG) were significant (P <0.01). Slaughter weight and hot carcass weight were higher in Rea lambs than Pro lambs (P ≤0.05). Panelists (n=43) gave higher scores to Pro lamb meat in terms of flavor intensity and overall satisfaction (P ≤0.05). These results indicate that it is possible to identify distinct individual CS in terms of open field test behaviors in lambs. The results also show that, CS plays a significant role in fattening performance in lambs. Selection of lambs according to behavioral characteristics related to CS may be useful in improving LW and DWG without adversely affecting carcass and meat quality characteristics.